در این مطلب به بررسی نحوه تحلیل و طراحی سیستم ها پرداخته ایم. مطالب این بخش از سایت ها و وبلاگ ها اخذ شده است که در انتها به آنها اشاره شده است. همچنین نمونه های مستند زیادی نیز در انتها پیوست گردیده است.
مطلب اول -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
تعریف معنا و مفهوم طراحی سیستم:
تحلیل سیستم ها یا تحلیل سامانه ها یا آنالیز سیستم یک نگرش جامع به مسئله یا مشکل است. تحلیل سیستم یکی از ابعاد دوگانه نگرش سیستمی است و در آن به منظور شناسایی پدیده ها، ابتدا آن را به اجزاء کوچک تر تقسیم می کنند و پس از بررسی، تجزیه و تحلیل و رفع مشکل هر یک از اجزاء، مشکل سیستم کل را حل می کنند. یک مهندس تحلیل سیستم ها با استفاده از دانش سیستم و یا نظریه سیستمی بجای یک دید محدود و بسته به یک دیدگاه جامع و کل نگرانه می رسد. بسیاری از مشکلات صنعتی و اداری و حتی اقتصادی تنها با کمک نگرش سیستمی قابل تجزیه و تحلیل هستند. تجزیه تحلیل سیستم عبارت است از شناخت جنبه های مختلف سیستم و آگاهی از چگونگی عملکرد اجزای تشکیل دهنده سیستم و بررسی نحوه و میزان ارتباط بین اجزاء آن؛ به منظور دست یابی به مبنایی جهت طرح واجرای یک سیستم مناسب تر است. تجزیه و تحلیل به ما کمک می کند تا موقعیت فعلی سازمان را به خوبی درک کنیم، از جریان کار مطلع شویم و آن را مورد ارزیابی قرار دهیم و برای رفع نارسائیها و مشکلات، بهترین راه حل را انتخاب و توصیه کنیم. در یک سازمان، سیستم را مجموعه ای از روش ها نیز تعریف کرده اند، روشهائی که به یکدیگر وابسته هستند و با اجرای آنها، قسمتی از هدف سازمانی محقق می شود روشها نیز به نوبه خود مجموعه ای از شیوه های مختلف انجام کار هستند که با استفاده از آنها می توان به تامین هدف نهائی سازمان کمک کرد. (1)
Image
مطلب دوم -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
مفاهیم پایه ای از ویکی پدیا:
- - طراحی نرم افزار: طراحی نرم‌افزار فرایند حل مساله و برنامه‌ریزی در راستای ساختن یک نرم‌افزار است.
- - معماری نرم افزار: معماری نرم‌افزار یعنی ساختار و سازمان یک سیستم نرم‌افزاری که به منظور پشتیبانی از عملیات مشخص، بر روی سازماندهی اجزاء متمرکز میباشد. در واقع اجزاء را در حوزه‌های مرتبط به هم گروه بندی می‌کند. دیگر حوزه‌های مرتبط به هم، بر روی تبادل و تعامل با این حوزه متمرکز می‌شوند.
معماری نرم‌افزار از کلیدی‌ترین بخشهای تولید نرم‌افزار مخصوصا نوع تجاری آن است که البته در سالهای اخیر با ایجاد مدلهای کلاسیک تولید نرم‌افزار به نرم‌افزارهای عظیم تر محدود شده است.
معماری نرم‌افزار در واقع انتخاب یک ساختار کلی برای پیاده‌سازی یک پروژه نرم‌افزاری بر مبنای مجموعه‌ای از نیازهای کاربری و تجاری یک سیستم نرم‌افزاری است تا هم بتوان کاربردهای مورد نظر را پیاده‌سازی کرد و هم بتوان کیفیت نرم‌افزار، تولید آن و نگهداری آن را نیز بهینه کرد و سرعت بخشید. به عبارتی دیگر: معماری نرم‌افزار یک برنامه یا سیستم محاسباتی، ساختار یا ساختارهای آن سیستم محاسباتی است که خصوصیات قابل رویت از بیرون، عناصر و ارتباطات بین آنها را نشان میدهد.
- - تحلیل ساختارمند: تحلیل ساختارمند در مهندسی نرم‌افزار روشی برای تحلیل و تبدیل نیازمندیهای حرفه ای به مشخصات و در نهایت به برنامه های نرم‌افزاری یا پیکربندی های سخت افزاری و فرایندهای دستی مرتبط می باشد.
(2)
مطلب سوم -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
فرآیند توسعه نرم افزار:
فرایند تولید نرم‌افزار که با عنوان «چرخهٔ حیات تولید نرم‌افزار» نیز شناخته میشود، ساختاری است که روی توسعه و تولید محصولات نرم‌افزاری اعمال میشود. عبارت‌های مشابهی چون «چرخهٔ حیات نرم‌افزار» و «فرایند نرم‌افزار» در این رابطه استفاده میشود. الگوهای گوناگونی نظیر فرایندهای (خاص) وجود دارند که هر کدام خط مشی مختص (آن فرایندها) برای انجام کارها و فعالیتهای متنوع در طول فرایندها را مشخص می‌کنند. برخی عنوان می‌کنند که «طرح چرخهٔ حیات» یک عبارت بسیار عمومی بوده و «فرایند تولید نرم‌افزار» عبارت تخصصی‌تر است. برای مثال خیلی از فرایندهای تولید نرم‌افزار ویژه‌ای هستند که خود زیر مجموعه چرخهٔ حیات حلزونی به شمار می‌روند.
فعالیتهای تولید نرم‌افزار
برنامه‌ریزی (امکان‌سنجی)
از مهمترین کارها در تولید نرم‌افزار استخراج نیازمندیها یا تحلیل نیازمندیهای آن سامانه است. مشتریان عمومی معمولاً تصور مفهومی، انتزاعی و مبهمی از نتیجه نهایی خواسته‌هایشان دارند و نمی‌دانند به درستی نرم‌افزار مورد نظرشان چه کاری باید انجام دهد. در این مرحله نیازمندیهای ناتمام، پیچیده و مبهم، و حتی متضاد توسط مهندسان نرم‌افزار ماهر شناسایی می‌شوند. در این برهه تکه نرم‌افزارهای آماده، تجربه‌شده و فعال ممکن است برای پایین آوردن ریسک (و مشکلات) نیازمندیها کمک کنند. نخست نیازمندیهای عمومی از کاربران جمع‌آوری شده و دامنه توسعه و تولید نرم‌افزار که باید تولید شود شناسایی و تحلیل میشود، سپس مستندات بصورت شفاف نوشته می‌شوند. معمولاً به این مستند، مستند دامنه یا محدوده سامانه اطلاق میشود.
برخی قابلیت‌ها ممکن است در ابتدای پروژه به خاطر مسائل مالی یا نیازمندیهای غیر شفاف و نامشخص خارج از محدوده پروژه باشند. اگر تولید و توسعه نرم‌افزار برون‌سپاری شود (یعنی به شرکت‌های خارجی محول شود) این مستندات به عنوان مستندات قانونی و حقوقی در نظر گرفته میشود؛ بنابراین در صورت اتفاق هرگونه دعوای حقوقی یا ابهام در مورد تعهدات داده‌شده به کاربر، این مسائل قابل شفاف‌سازی خواهد بود.
پیاده‌سازی، آزمون و مستندسازی
پیاده‌سازی آن قسمت از فرایند تولید نرم‌افزار به شمار می‌رود که مهندسان نرم‌افزار در دنیای واقعی تمام کدهای پروژه را می‌نویسند و به قول معروف برنامه‌نویسی می‌کنند.
آزمون نرم‌افزار بخش لاینفک و مهم از فرایند تولید نرم‌افزار است. این قسمت از فرایندها کمک می‌کند تا مشکلات سامانه بصورت سریع شناسایی شوند.
مستندسازی در تمام مراحل پروژه چون طراحی داخلی نرم‌افزار برای تعیین اهداف سیستم، نگهداری آینده و ارتقاء و بهبود سامانه هرچند پروژه پایان یافته باشد انجام میشود. همچنین ممکن است این مستندسازی شامل نوشتن ساختار تکه‌های برنامه ظاهر برنامه کاربردی داخلی و خارجی هم باشند. این مطلب خیلی مهم است که همه چیز پروژه مستندسازی شود.
استقرار و نگهداری سامانه
استقرار و تحویل سامانه پس از اینکه آزمون مناسب را گذراند و برای انتشار، فروش یا هر نوع توزیع برای محیط کار نهایی تأیید شد انجام خواهد شد.
آموزش نرم‌افزار و پشتیبانی خیلی مهم است و خیلی از تولیدکنندگان و توسعه‌دهندگان نرم‌افزارها اهمیت آن را درک نمی‌کنند. مهم نیست که چقدر زمان و برنامه‌ریزی توسط تیم تولید و توسعه نرم‌افزار برای ایجاد نرم‌افزار مصرف کرده‌اند اگر در آخر کار کاربری در سازمان نباشد تا از نرم‌افزار استفاده کند. مردم معمولاً در برابر تغییرات مقاومت نشان می‌دهند و از ماجراجویی در محیط ناآشنا اجتناب می‌کنند، برای همین در فاز استقرار این خیلی مهم است کلاسهای آموزشی برای کاربران جدیدِ نرم‌افزار گذاشته شود.
نگهداری و ارتقای نرم‌افزاری برای پوشش، مسائل پوشش داده‌نشده یا نیازمندیهای تازه‌ای که ممکن است بوجود آیند مدت خیلی زیادی حتی بیشتر از زمان اولیه تولید نرم‌افزار زمان بگیرد. این مرحله ممکن است نیاز باشد تا کدهای برنامه‌نویسی تازه‌ای که در طراحی اصلی برنامه نیز دیده نشده اضافه شود تا مسائل و مشکلات دیده‌نشده حل شوند یا ممکن است کاربر درخواست عملیات اصلی دیگری کند و برنامه‌نویسی‌های تازه‌ای برای برآورده کردن نیازهای جدید انجام گیرد. اگر هزینه کار فاز نگهداری از ۲۵ درصد هزینه فاز قبلی (پیاده‌سازی) بیشتر باشد، این احتمال وجود دارد که کیفیت کلی فاز قبلی خیلی ضعیف بوده باشد. در این صورت مدیران پروژه باید گزینهٔ ایجاد مجدد سامانه (یا بخشی از سامانه) را قبل از اینکه هزینه‌های نگهداری غیر قابل کنترل شود را مطرح کنند.
الگوهای تولید نرم‌افزار
الگو آبشاری
الگو آبشاری فرایندها را به گونه‌ای نشان میدهد که کجا تولید کنندگان نرم‌افزار (برنامه‌نویسان) فازهای زیر را به ترتیب انجام دهند:
مشخصات مورد نیاز (تحلیل نیازمندیها)
طراحی نرم‌افزار
پیاده‌سازی و یکپارچه‌سازی
تست نرم‌افزار (یا اعتبارسنجی)
گسترش نرم‌افزار (یا نصب)
نگهداری نرم‌افزار
در سختگیرانه‌ترین حالت آبشاری، بعد از اینکه هر فاز کاملاً پایان پذیرفت، به مرحله بعدی می‌رویم. بازبینی که اجازه ایجاد تغییرات در سامانه را بدهد (که ممکن است شامل تغییرات فرایندهای کنترل رسمی باشد) فقط قبل از رفتن به مرحله بعد امکان‌پذیر است. همچنین بازبینی ممکن است جهت اطمینان از پایان قطعی این فاز (مرحله) بکار گرفته شود. فازی که معیارهای تکمیل آن کامل شده، معمولاً با عنوان دروازه اطلاق میشود که نشان میدهد پروژه از فاز فعلی به فاز بعدی منتقل شده است. الگو آبشاری از بازبینی و تجدید نظر فازهای قبلی که کامل شده‌اند، جلوگیری می‌کند. این عدم انعطاف‌پذیری مفصل در الگو آبشاری محض، دست مایه انتقاد، پشتیبانی کنندگان الگوهای انعطاف پذیر است.
الگو حلزونی
خصوصیت کلیدی الگو حلزونی مدیریت ریسک در تمام مراحل چرخهٔ تولید نرم‌افزار است. در سال ۱۹۸۸ میلادی بری بوهم به صورت رسمی الگو حلزونی فرایند تولید نرم‌افزار را منتشر کرد، که ترکیبی از بعضی کلیدهای تایید شده متدولوژی الگو آبشاری و نمونه‌سازی سریع است، اما احساس میشود الگو ارائه شده تاکید در ناحیه های کلیدی (الگو آبشاری) را با متدهای دیگری همچون بررسی دقیق و تحلیل دائمی ریسک‌ها، سیستمهای خاص مناسب برای سامانه پیچیده و بزرگ، کوتاه تر کرده است.
الگو حلزونی این روش را با چهار نمودار که نشان دهند فعالیت های زیر است، به تصویر می کشد که فرایندها در چند مرحله تکرار انجام میشود:
1- تدوین و فرموله کردن برنامه ریزی خوب است برای شناسایی اهداف سیستم، قسمت های انتخاب شده جهت پیاده سازی برنامه، محدودیتهای واضح و مشخص پروژه.
2- تحلیل ریسک و مشکلات سامانه: ارزیابی تحلیلی برنامه های انتخاب شده، جهت مشخص کردن چگونگی شناسایی و از بین بردن ریسک‌ها.
3- پیاده سازی پروژه: پیاده سازی تولید نرم‌افزار و تایید کارایی سامانه.
الگو حلزونی مبتنی بر ریسک، بر اختی ار انتخاب گزینه ها و محدودیت‌ها در سفارش‌ها برای پشتیبانی استفاده مجدد نرم‌افزار و اینکه کیفیت نرم‌افزار میتواند در ادغام اهداف ویژه در تولید نرم‌افزار کمک می‌کند، تاکید می‌کند.
به هر حال الگو حلزونی شرایط محدود کننده زیر را دارا می باشد:
1- الگو حلزونی تحلیل ریسک‌ها را تاکید می‌کند و بنابراین کاربران باید این تحلیل را قبول کنند و فکری برایش کنند (این مطالب را در نظر داشته باشند). این مسئله نیازمند اعتماد متقابل و همچنین تمایل به هزینه کردن برای رفع ایرادات، در هنگام تولید نرم‌افزار است و این دلیل استفاده شدن این الگو تولید نرم‌افزار پروژه های بزرگ است.
2- درصورتیکه در هنگام پیاده‌سازی تحلیل ریسک‌ها تاثیر منفی روی سود پروژه زیاد باشد نبایستی از الگو حلزونی استفاده گردد.
تولید و توسعه دهندگان نرم‌افزار بصورت فعال حواسشان به ریسک‌های قابل حل خواهد بود و به دقت آنها را در الگو حلزونی تحلیل می‌کنند.
مرحله اول تدوین و فرموله کردن یک برنامه برای رسیدن به اهداف با این محدودیت‌ها، و پس از آن تلاش برای پیدا کردن و حذف تمام خطرات بالقوه (ریسک‌های بالقوه) از طریق تجزیه و تحلیل دقیق و در صورت لزوم، با ساخت نمونه اولیه است. اگر برخی ریسک‌ها قابل حل نبودند در این صورت مشتریان باید تصمیم بگیرند که آیا می‌خواهند انجام پروژه را خاتمه دهند یا از ریسک‌های مورد نظر چشم پوشی کنند و به هر ترتیب ادامه دهند. در نهایت، نتایج ارزیابی شده و طراحی مرحله بعدی آغاز میشود. در حالت کلی یک الگو تکاملی است که به صورت مجموعه‌ای از نسخه‌های افزایشی توسعه میابد و همچنین در طی تکرارهای اولیه ممکن است یک الگو کاغذی یا یک نمونه اولیه باشد ولی در طول تکرارهای بعدی هر بار نسخه کامل‌تری از سامانه تولید میشود و این الگو به ۳ تا ۶ نواحی کاری تقسیم میشود.
روش تکرارشونده و افزایشی
روشی تکراری تولید نرم‌افزار اجازه ی ایجاد که پروژه در ابتدا از بخشهای کوچک شروع شود و به مرور زمان سامانه رشد کند تا کمک کند در این درگیری مشکلات مهم پیدا شوند قبل از اینکه فرضیات اشتباه باعث خراب شدن سامانه شوند. الگو تکرار فرایند ها بوسیله تولید کنندگان نرم‌افزارهای تجاری انتخاب و استفاده میشود چون این الگو اجازه می دهد تا نیازهای کاربرانی که در زمان طراحی دقیقاً نمی‌دانند چگونه نیازمندی‌هایشان از سامانه را معرفی کنند بصورت بالقوه برآورده شود.
روش توسعه سریع نرم‌افزار (RAD)
روش توسعه سریع نرم‌افزار (به انگلیسی: Rapid application development)(مخفف انگلیسی: RAD) روش تکراری را بعنوان پایه کار استفاده می‌کند اما طرفداری نظریه سبک‌تر و محبوبیت بیشتر از روش سنتی است. روش سریع از بازخوردها به جای برنامه‌ریزی بعنوان سازوکار اصلی کنترل پروژه استفاده می‌کند. بازخوردها بوسیله آزمون‌های مرتب و انتشار پیاپی در بازه‌های زمانی کوتاه نرم‌افزارهای در حال تکامل تولید می‌شوند.
روشهای گوناگونی از فرایند سریع برای تولید نرم‌افزار استفاه میشود:
روش برنامه‌سازی مفرط
تولید نرم‌افزار به روش برنامه‌سازی مفرط (به انگلیسی: Extreme programming)(مخفف انگلیسی: XP) در فازهای خیلی کوچک (یا مداوم) انجام و با فرایندهای دسته‌ای قدیمی‌تر تطبیق داده می‌شوند. فاز اول (که عمداً کامل نشده) در طول مراحل ممکن است به جای اینکه ماه‌ها و سالها در روش آبشاری طول بکشد تا کامل شود، یک روز یا یک هفته وقت بگیرد. ابتدا یک آزمون خودکار برای ایجاد اهداف اساسی تولید نرم‌افزار نوشته میشود. سپس (توسط دو برنامه‌نویس) برنامه‌نویسی انجام می‌گیرد که وقتی تمام آزمون‌ها را پشت سر گذاشته و دیگر هیچ آزمون مورد نیازی به ذهن برنامه‌نویسان نرسد کامل میشود. کار طراحی و معماری سیستم بعد از اینکه نه آزمونی وجود دارد و نه برنامه‌نویسی‌شده انجام میشود. طراحی توسط برنامه‌نویسان انجام میشود. (فقط مشخصات نهایی و ترکیب طراحی و کد در تمام فرایندها در روش سریع مشترک هستند) عملیات اصلی ناقص سامانه (توسط دست کم یکی از افراد گروه تولیدکننده و برنامه‌نویس) برای کاربران (یا برخی از کاربران) نصب یا نمایش داده می‌شوند. در اینجا تمام عوامل پروژه دوباره شروع به نوشتن آزمون برای قسمتهای مهم سامانه خواهند کرد.
الگو اسکرام
اسکرام یک روش چابکِ تکرارشونده و افزایشی برای مدیریت پروژه است که معمولاً در الگوی تولید نرم‌افزار چابک به عنوان نوعی متدولوژی توسعه نرم‌افزار دیده میشود.
با اینکه روش اسکرام در واقع برای مدیریت محصولات تولید و توسعه پروژه‌ها پیشنهاد شده بود، اما استفاده آن در مدیریت پروژه‌های تولید نرم‌افزار متمرکز شد؛ همچنین امکان دارد جهت مدیریت تیم نگهداری نرم‌افزار، مدیریت پروژه‌ها یا برنامه‌های عمومی مدیریت خط مشی‌ها استفاده شود.
الگوهای بهبودسازی
الگوی تکامل قابلیت یکپارچه سازی (CMMI)
الگوی تکامل قابلیت یکپارچه‌سازی (CMMI) یکی از الگوهای پیشنهادی و تکنیک‌های پیشتاز است. ارزیابی سازمان‌های مستقل و رتبه‌بندی در مورد کیفیت چگونگی تعریف فرایندهای آن سازمانها را دنبال می‌کند، نه بر کیفیت خود فرایندها یا نرم‌افزار تهیه شده است. الگوی CMMI جایگزین الگوی CMM شده است.
ایزو ۹۰۰۰
ایزو ۹۰۰۰ یک استاندارد رسمی سازماندهی فراینده ساخت محصولات و روشی برای مدیریت و نظارت پیشرفت کارهاست. در اصل این استاندارد برای بخش تولید وساخت(صنعتی) ایجاد شد.ایزو ۹۰۰۰ همچنین برای فرایند تولید نرم‌افزار نیز به خوبی استفاده شده.مانند الگو CMMI مدرک ایزو ۹۰۰۰ هیچ تضمینی راجع به کیفیت نتایج نهایی ندارد و فقط فرایندهای کاری را فرموله و قالب استاندارد رسمی می دهد.
ایزو ۱۵۵۰۴
ایزو ۱۵۵۰۴ که با عنوان فرایند تشخیص و تعیین بهبود قابلیت نرم‌افزار (به انگلیسی: Software Process Improvement and Capability Determination)(مخفف انگلیسی: SPICE) نیز شناخته میشود، چارچوبی برای ارزیابی فرایندهای نرم‌افزار است. این استاندارد تنظیمات قالب روشنی برای مقایسه فرایندها به شمار می‌رود. SPICE خیلی شبیه CMMI استفاده میشود. فرایندهای این الگو برای مدیریت، کنترل، راهنمایی و نظارت تولید نرم‌افزار است. این الگو جهت سنجش سازماندهی تولید و توسعه یا تیم پروژه بصورت واقعی در طول مدت تولید نرم‌افزار استفاده میشود. تجزیه و تحلیل این اطلاعات برای شناسایی نقاط ضعف و حرکت به سمت بهبود پروژه استفاه میشود. همچنین برای تشخیص نقاط قوت پروژه که می تواند برای سازمان یا تیم پروژه ادامه پیدا کند یا برای امور مشترک یکپارچه شود.
(3)
مطلب چهارم -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
طراحی سیستم فروش،بازاریابی
مورد توجه شرکت های بزرگ و متوسط
هدف : ایجاد تضمین در واحد فروش و کمک به اجرای برنامه ریزی
در کشور ما صنعتگران و تولیدکنندگان به صورت سنتی فعالیت می نمایند و مدیران فروش نیز فروش آینده خود را بدون تضمین می دانند.
سیستماتیک نمودن فروش به دنبال ایجاد تضمین فروش برای شرکت ها و تولیدکنندگان است تا آن ها بتوانند با توجه به میزان فروش، تولید و برنامه های بلند مدت خود را برنامه ریزی نمایند.
اجرای نظام (سیستم360FG) در آمیخته های بازاریابی شامل کانال های توزیع، قیمت، ارتباطات یکپارچه بازاریابی، ترفیعات، امور تولید مرتبط با بازاریابی و در نهایت کل زنجیره ارزش . . . باعث ایجاد آرامش و نظم در برنامه های مدیران عامل، مدیر فروش و تمامی افرادی می شود که دغدغه فروش آینده را دارند.
مهمترین فواید تجزیه و تحلیل سیستمها عبارتند از:
1- اقدامی مناسب جهت بررسی مسائل و مشکلات سازمانی است
2- کمک به ساده کردن کارها و افزایش بهره وری سازمانها
3- اقدامی مناسب جهت کمک به مدیران در امر سیاست گذاری و تصمیم گیری
4- با کمک تجزیه و تحلیل سیستمها می توان ساختار سازمانی مناسب تر و روشهای اجرایی کارآمدتر بوجودآورد
5- کمک به دستیابی به اطلاعات دقیق و بهنگام از وضعیت موجود.
به اختصار مراحل تجزیه و تحلیل سیستمها را می توان به صورتهای زیر بیان کرد:
- شناخت مشکل و تبیین آن: مشکل یا مشکلات مربوطه ممکن است از سوی مدیران، مقامات مسئول سازمانی و یا شخص آنالیست شناسایی گردد
- ایجاد فرضیه: پس از شناخت مشکل بایستی درباره عواملی که سبب بروز مشکل شده اند حدس زد و فرضیاتی را مطرح کرد و فرضیه اهم (مهمترین و محتمل ترین راه حل )را برگزید.
- جمع آوری اطلاعات: در این مرحله بایستی اطلاعاتی را پیرامون مشکل و راه حل های آن کسب کرد .هر چه صحت و دقت اطلاعات بیشتر باشد ،احتمال شناخت واقعیت و دستیابی به راه حل مناسب برای مشکل بیشتر خواهد بود .
- طبقه بندی اطلاعات: در این مرحله آنالیست داده های پراکنده را طبقه بندی نموده و به آنها نظم می بخشد تا معنی دار شوند .این اطلاعات به روشهای منطقی و عقلایی و با توجه به ماهیت و نوع آنها طبقه بندی و کد گذاری می شوند.
- تجزیه و تحلیل اطلاعات: دراین مرحله تحلیل گر می کوشد تا ارتباط بین اطلاعات را کشف کند. در این مرحله سوالاتی از قبیل سوالات ذیل درباره اطلاعات پرسیده می شود:
چه فعالیتی انجام می شود ؟
چرا آن فعالیت انجام می شود ؟
آن فعالیت را چه کسی انجام می دهد؟
آن فعالیت چگونه انجام می شود ؟
آن فعالیت در کجا انجام می شود ؟
آن فعالیت در چه زمانی انجام می شود ؟
- نتیجه گیری و ارائه راه حل: در این مرحله آنالیست به تعبیر و تفسیر یافته های خویش پرداخته و چنانچه فرضیه های اولیه او تأیید گردند او موفق به کشف علت شده است و اگر تأیید نشده باشند بایستی بدنبال راه حل های دیگری برای مشکل باشد.
- تهیه و تنظیم گزارش: اقداماتی که تا این مرحله انجام گرفته اند توسط تحلیل گر در یک گزارش منظم تدوین و در دسترس مدیران و مقامات ذیربط قرار می گیرد.
- اجرا: در این مرحله آنالیست طی برنامه ای پیش بینی های لازم را جهت اجرای پیشنهادات مصوب و پیاده کردن طرحهای جدید و ایجاد تغییر در نظام قدیم انجام دهد.
- آزمایش طرح جدید: دراین مرحله جهت کسب اطمینان از نتایج طرح ،طرح در یک قلمرو محدود به مرحله اجرا گذاشته می شود تا محدودیتهای حین عمل مشخص و جرح و تعدیلهای لازم انجام پذیرد .
- استقرار طرح جدید: چنانچه نتایج حاصل از اجرای آزمایش طرح مثبت باشد و مدیران و مقامات مسئول ادامه اجرای آن را تصویب کنند طرح مربوطه در عمل پیاده و استقرار می یابد
- ارزیابی عملکرد: پس از اینکه سیستم قدیم به سیستم جدید تبدیل شد، آنالیست بررسی دوباره ای از سیستم به عمل آورده و عملکرد آن را ارزیابی می نماید تا میزان موفقیت سیستم جدید را مشخص و تجدید نظرهای احتمالی را انجام دهد.
برای استفاده از دید سیستمی در تمامی مراحل طراحی و تجزیه و تحلیل سیستمها از اهمیتی بالایی برخوردار است. این نگرش چارچوبی منطقی و علمی برای در نظر گرفتن عوامل موثر داخلی و خارجی سیستم به عنوان یک کل متشکل ارائه می دهد .و به پدیده های اطراف بصورت یک کل به هم پیوسته می نگرد.(6)
Image
مطلب پنجم -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
طراحی سیستم مالی
جهت هر نوع طراحی سیستماتیک ابتدا شناخت و تجزیه و تحلیل آن سیستم لازم است.
تجزیه و تحلیل یک سیستم عبارتست از شناخت جنبه های مختلف عملکرد سیستم و چگونگی عملکرد اجزای تشکیل دهنده آن ، نحوه و میزان ارتباط بین آنها به منظور دستیابی به مبنایی جهت طراحی سیستم بهتر، با عملکرد مناسبتر.
سیستم چیست؟
سیستم مجموعه ای است از اجزای به هم وابسته که به علت وابستگی حاکم بر اجزای خود، کلیت جدیدی را پدید آورده اند.
اجزای سیستم ضمن برخورداری از ارتباطاتی کنشی و واکنشی، از نظم و سازمان خاصی پیروی می نمایند و در جهت تحقق هدف های معینی که دلیل وجودی سیستم است فعالیت می کنند.
فرآیند تجزیه و تحلیل، طراحی و استقرار سیستم های اطلاعاتی، تشکیل چرخه ای به نام چرخه تکاملی سیستم را می دهد. این چرخه تابع متدولوژی و روش هایی است که از آن ها به منظور انجام فعالیت های فوق در چرخه استفاده می شود.
به طور کلی تجزیه و تحلیل سیستم، فرآیند بررسی وضعیت موجود در یک سیستم، به منظور بهبود بخشیدن به آن از طریق ارائه راه حل های بهتر و مناسبتر است.
تجزیه و تحلیل سیستم به ما کمک می کند تا موقعیت کنونی سازمان را به خوبی درک کنیم، از جریان کار مطلع شویم و آن را مورد ارزیابی قرار دهیم و برای رفع نارسائیها و مشکلات، بهترین راه حل را انتخاب و توصیه کنیم. بنابراین تجزیه و تحلیل سیستم را می توان بررسی سیستم های فرعی یا زیرسیستم های موجود در سازمان تعریف کرد که به منظور کسب اطمینان از مناسب بودن روش های جاری و ارزیابی میزان اثربخشی آن ها می شود. هدف از تجزیه و تحلیل سیستم، ایجاد اصلاح و بهبود در وضع سازمان از طریق رویه ها و روش های بهتر انجام کار است.
در تجزیه و تحلیل سیستم روش های انجام کار تدوین و یا اصلاح می شود. مانند روش استخدامی در سیستم پرسنلی، روش انبارداری در سیستم تدارکاتی و یا روش محاسبه قیمت تمام شده در حسابداری و...
یکی از مهمترین وظایفی که برای مدیران برشمرده اند، وظیفه ایجاد تغییر به منظور بهبود سازمان است. مدیران موظفند در عین حال که تعادل سازمان خود را حفظ می کنند، همگام با آخرین تغییرات و تحولاتی که در جهان رخ می دهد، تغییرات لازم را در سازمان خود به وجود آورند. و از جدیدترین روش ها و شیوه های انجام کار، در اداره امور سازمان خود بهره گیرند.
فواید تجزیه و تحلیل سیستم ها عبارت اند از:
1- تجزیه و تحلیل سیستم ها اقدامی مناسب برای بررسی مسائل و مشکلات سازمانی است.
2- بهره وری یک سازمان را به طور معمول از دو طریق می توان افزایش داد: نخست با تشویق افراد به کار کردن با سرعت بیشتر، دوم با ساده کردن و بهسازی روش های کار.
3- تجزیه و تحلیل سیستم ها و روش ها را می توان اقدامی به منظور مددرسانی به مدیران و مقامات مسئول در زمینه سیاست گذاری و تصمیم گیری دانست.
4- با تجزیه و تحلیل سیستم ها می توان ساختار سازمانی مناسبتر، روش های اجرایی کارآمدتر و شیوه های عملیاتی پرثمرتر به وجود آورد و بر میزان کارایی و اثربخشی و بهره وری در سازمان افزود.
5- می توان از نیرو و تلاش کارکنان بهترین استفاده را کرد و از دوباره کاری و اتلاف مساعی نیروی انسانی جلوگیری نمود.
6- باعث می شود تا از میزان اشتباهات و خطاها کاسته شود و امر تحویل کالاها و خدمات به مشتریان و کاربران سرعت یابد.
7- یکی از مهمترین نتایج تجزیه و تحلیل سیستم ها و روش ها به دست آوردن اطلاعات دقیق و به هنگام از وضع موجود است که این اطلاعات مبنای مناسبی را برای برنامه ریزی در اختیار مدیران و مسئولان قرار می دهد.
تحلیل گر سیستم کیست؟
کارشناس آموزش دیده ای است که می تواند سازمان را در امر برنامه ریزی به منظور تغییرات از طریق انجام دو وظیفه اساسی مدد رساند:
1- ارزیابی
2- همیاری
منظور از ارزیابی، این است که تحلیل کننده اعمال و روابط موجود در کار را بررسی و ارزیابی می کند. در مرحله همیاری، تحلیل گر پیشنهادهای خاصی را برای بهبود کارآیی ارائه می دهد.
مدیران می توانند با همکاری متخصصان ذیربط از طریق تجزیه وتحلیل سیستم ها و روش های انجام کار، بررسی تازه ای از هدف های سازمانی به عمل آورند، با نحوه انجام کارها در وضع موجود آشنا شوند ،به کمبودها، نقایص و مشکلات پی برند.
مهمترین وظایف تجزیه و تحلیلگر سیستم:
1- بررسی و تجزیه و تحلیل ترکیب و ساخت سازمان به منظور ایجاد تشکیلات مناسب با نیازهای سازمان
2- استقرار مناسبترین سیستم ها، روش ها و شیوه های انجام کار در سازمان
3- تهیه اطلاعات دقیق و به هنگام برای مدیران و مقامات مسئول
4- کوشش در هماهنگ ساختن سازمان با آخرین تغییرات و پیشرفت ها از طریق تجزیه و تحلیل مداوم و مستمر سیستم ها و روش های موجود
5- تدوین دستورالعمل های کتبی و مدون با کسب نظرات مقامات مسئول سازمان
6- بررسی و تجزیه و تحلیل نمودار جریان کار، به منظور جلوگیری از تداخل و تکرار و حذف مراحل زائد کار
8-بررسی و تجزیه و تحلیل چگونگی تخصیص جا و مکان، به منظور استفاده موثر از نیروی انسانی و تسهیلات فیزیکی کار(پیش بینی استقرار مناسب)
9- بررسی، کنترل و طراحی فرم های مورد نیاز سازمان
10- زمان سنجی کار به منظور کوتاه کردن زمان انجام کار و ایجاد سرعت در ارائه کالاها و خدمات به مشتریان و ارباب رجوع
11- بررسی و تجزیه و تحلیل سیستم بایگانی و مدیریت امور اسناد
12- بررسی نحوه استقرار و اجرای سیستم های جدید(مانند سیستم های مکانیزه و کامپیوتری)
13- اعتلای روحیه تعاون و همکاری در بین کارکنان سازمان
14- تلاش در جهت افزایش سطح کارایی، اثربخشی و بهره وری درکل سازمان
ما در دنیایی بسیار پیچیده و پویا زندگی می کنیم که دو ویژگی عمده دارد: منابع محدود و نیازهای نامحدود. همین محدودیت در امکانات و عدم محدودیت در نیازها و خواست های بشری است که توجه روزافزون به بهره وری را باعث شده است. از یک سو، جمعیت رو به ازدیاد، گستره نیازهای بشری را سیر تصاعدی داده و از سوی دیگر، منابع کاهنده، برای دهان هایی که هر لحظه به جهان گشوده می شوند، خبر از آینده ای نه چندان امید بخش دارند. در چنین شرایطی عقل ایجاب می کند که نیک اندیشان، دورنگران و آینده سازان جامعه، اولاً خود، تصویر روشنی از واقعیات به دست آورند و ثانیاً راه چاره های مناسبی برای بقا در چنین دنیای پرتحول و پرشتابی بیندیشند. لازمه موجودیت در جهانی این چنین پیچیده و سرشار از رقابت، بهره گیری از الگوهای نوین مدیریتی است که تفکر خلاق و نگرش تغییرپذیری را تعمیم دهند و با به کارگیری تواناییهای ذهنی، بینشی و احساسی، در پی ایجاد افکار نو و مفاهیم جدید باشند. همواره نمی توان از نیروی کار انتظار داشت که بیشتر و تندتر کار کند. در این زمینه لازم است که به بهسازی روش ها و اصلاح شیوه های کاری اقدام شود. تا با صرف زمان کمتر، ستاده های مناسبتر و مفیدتر عاید گردد. امروزه سازمانی پویا و پایاست که هدف های خود را با شرایط و نیازهای محیطی تطبیق دهد و انعطاف لازم را برای تغییر در ساختار درونی خویش به نحوی که با تغییرات محیطی سازگار باشد، نشان دهد و مسئولیت های اجتماعی خود را با کیفیتی برتر انجام دهد.
روش تجزیه و تحلیل سیستم ها دارای سه مرحله عمده می باشد که هریک از چندین فعالیت تشکیل شده است. این مراحل عبارت اند از :
1- تجزیه و تحلیل سیستم
فعالیت های این مرحله به طور اختصار شامل موارد زیر است:
- تشخیص و تعریف مسئله
- تعیین اهداف و محدودیت ها
- تشخیص نیازهای سیستم جدید
- تعیین راه حل های مختلف تامین نیازهای فوق
- انتخاب بهترین راه حل با توجه به معیارهای مشخص
2- طراحی سیستم
در طراحی سیستم موارد زیر انجام میشود:
- تعیین دقیق مشخصات سیستم انتخاب شده از لحاظ درون داده ها، برون داده ها، کنترل ها، فایل ها یا پایگاه داده ها
- تهیه مشخصات سخت افزارها، نرم افزارها و نیروی متخصص لازم
3- اجرای سیستم طراحی شده
این مرحله شامل موارد زیر است:
- تهیه و استقرار سخت افزارها و نرم افزارهای انتخاب شده در مرحله قبل
- آموزش نیروی انسانی به منظور پیاده سازی سیستم جدید
- جایگزین نمودن سیستم جدید با سیستم قبلی
- ارزیابی نتایج عملکرد سیستم جدید(6)
مطلب ششم -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
طراحی سیستم های اطلاعاتی و مدیریتی
اگر ابریشم و ادویه کالای اعصار گذشته و نفت راکالای قرن بیستم بنامیم، قطعاً میتوان اطلاعات را کالای قرن حاضر نامید. کالایی که انتخاب تکنولوژی، جاده‌های بس سهل الوصول را برایش آماده ساخته است. اطلاعات و تکنولوژی در یک چرخه رو به رشد یکدیگر را با اثر متقابل ارتقاء می‌دهند، و هر یک به رشد دیگری کمک می‌کند. ولی در این میان سیستمهایی که حجم عظیم اطلاعات را سامان داده، آنها را در قالبهای تکنولوژی جای دهد، و امکان استفاده موثر از آنها را پدید آورد، نقشی بسزا برعهده دارند.بهترین راه رسیدن به این دستاورد مهم استقرار سیستمهای اطلاعاتی مناسب است.
هر چند در قیاس با روند رشد سرسام آور تکنولوژی و اطلاعات، در ابتدا سیستمهای اطلاعاتی و علوم مرتبط با آن از چنین رشدی برخوردار نبوده ، ولی در سالهای اخیر این علوم با شیبی فزاینده به چرخه سه گانه اطلاعات، "تکنولوژی" و "سیستمهای اطلاعاتی" پیوسته است.
روند رشد متدولوژیهای توسعه سیستم به صورت روزافزونی ادامه دارد، امروزه با توجه به پیچیدگی و بزرگی سیستمها، نمیتوان بدون کمک متدولوژی مناسب به آنالیز، طراحی و اجرای سیستمهای بزرگ، پیچیده و کارآمد امیدوار بود. متاسفانه در کشور ما کمتر به این مقولات توجه شده است، و هر چند حضور سیستمهای اطلاعاتی در موسسات و سازمانها ملموس است، ولی برخورد اصولی با فرایند انالیز، طراحی و اجرای چنین سیستمهایی کمتر به چشم می‌خورد. چنین فقدانی علاوه بر اتلاف سرمایه‌ها، جوی بدبینانه نسبت به اصل وجودی اینگونه سیستمها پدید می‌آورد.
چرخه تکاملی سیستم، فرآیندی است که از طریق آن تحلیلگران، طراحان، برنامه نویسان، مسئولان و مدیران یک موسسه مشترکاً سیستمهای اطلاعاتی را بنا می‌نهند. همچنین وسیله‌ای است که مدیران پروژه را قادر می‌سازد که روند پیشرفت فعالیتها و مراحل مختلف پروژه، و عملکرد گروههای درگیررا مطالعه ارزیابی و کنترل نمایند.
حال با توجه به ایجاد سیستمهای اطلاعاتی و اهمیت آن، درخواست از طرف استفاده کنندگان سیستم که به فعالیتهای موسسه نزدیکتر هستند و با مسائل، مشکلات و نارسائیهای سیستم آشنایی بیشتری دارند، داده میشود. تحلیلگران یک موسسه که در واحدهایی مانند سیستمها و روشها، خدمات سیستمها و نظایر آن کار می‌کنند و معمولاً به دنبال روشهایی بهتر برای سیستمهای جاری موسسه هستند، نیز از درخواست کنندگان پروژه‌های طراحی سیستم میباشند. علاوه بر آن، برنامه ریزیهای بلند و میان مدتی که موسسه یا سازمان برای بهبود کلی سیستمهای موجود خود دارد، میتواند منشاء درخواست سیستمهای جدید باشد.
معمولاً عامل ایجاد چنین درخواستهایی وجود یک مسئله، تن دادن به یک اجبار و الزام قانونی، یا به دست آوردن امکان بهتر برای پاسخگویی و جذب مشتری بیشتر است، مثلاً طولانی بودن عملیات رسیدگی به سفارش مشتریان و وقت گیر بودن آن یک مسئله است. تهیه گزارشهای مالی یا نگهداری سوابق خاص از طرف یک موسسه برای پاسخگویی به مراجع دولتی (مانند اداره مالیاتها، بازرسان قانونی و…)، یک الزام قانونی است. و سرانجام گذاشتن یک سیستم کارت نقدی در بانک که مشتری بتواند در هر ساعت شبانه روز که به پول نیاز دارد با وارد کردن شماره رمز کارت نقدی به ماشین، از آن پول دریافت کند، مسلماً میتواند یک فرصت و امکان جذب مشتری بیشتر باشد.
اغلب مسائل و فرصتهای زیادی وجود دارد که هر یک میتواند منشاء ایجاد یک سیستم اطلاعاتی جدید قرار گیرد، که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- نیاز به بهبود عملکردها
- نیاز به تسهیل کنترل اطلاعات (یا داده‌ها)
- نیاز به صرفه جویی بیشتر یا کنترل هزینه
- نیاز به کنترل و امنیت اطلاعات
- نیاز به بهبود کارایی افراد یا ماشینها
- نیاز به بهبود خدمات ارائه شده به مشتریان، شرکاء، کارکنان و نظایر آنها
برای انجام صحیح یک پروژه و با توجه به ماهیت پروژه بایستی فعالیتهای فراوان و متنوعی را انجام داد. تعدد و تنوع فعالیتها نیاز به سیستمی جهت کنترل و یکپارچه سازی فعالیتهای کنترلی و مدیریتی را کاملاً محسوس می‌نماید، بدین ترتیب فعالیتهایی که ظاهراً با هم موارد مشترکی را از نظر اجرایی ندارند با قرار گرفتن در چارچوب این سیستم کاملاً مرتبط با هم خواهند شد و اثرات متقابل آنها با یکدیگر را میتوان مطالعه نموده و مسائل آنها را حل و فصل نمود. بنابراین سیستمی که انجام این عملیات را به عهده گیرد بایستی با وجود تنوع زیر سیستمهای آن از یکپارچگی کامل برخوردار باشد.
1- سیستم پردازش تراکنشها (TPS)
تراکنشها وقایعی هستند که در اثر انجام عملیات و فعالیتهای یک موسسه صورت می‌پذیرند. مثلا وقتی موسسه کالایی به مشتری بصورت غیرنقدی می‌فروشد، داده‌های مربوط به مشتری، انبار، محصولی که باید به مشتری تحویل شود، فروشنده و نظایر آن باید جمع‌آوری و پردازش شود. از طرفی این مسئله باعث ایجاد تراکنشهای دیگری از قبیل بررسی اعتبار مشتری، صدور صورتحساب، تغییر در موجودیها و نظایر آن میشود.
سیسbrتم پردازش تراکنشها، سیستمی است که جمع آوری و پردازش این تراکنشها را برعهده دارد و در نتیجه اطلاعاتی تولید میشود که برای مدیریت سازمان مورد استفاده قرار می‌گیرد.
2- سیستم اطلاعات مدیریت (MIS)
داده‌هایی که توسط سیستم پردازش تراکنشها پردازش میشود در قالب اطلاعاتی در اختیار مدیران سازمان قرار می‌گیرد تا این مدیران را در انجام وظایف مربوطه و روزمره یاری نماید. اطلاعاتی را که MIS ایجاد می‌نماید مورد استفاده کلیه سطوح مدیریتی قرار می‌گیرد.
3- سیستم پشتیبان تصمیم گیری (DSS)
این سیستم به گونه‌ای طراحی میگردد که مکمل سیستم اطلاعات مدیریت باشد یعنی مدیران را در تصمیم گیری‌های استراتژیک و مهم یاری نماید. این سیستم از مدلهای تصمیم‌گیری و پایگاه خاص، برای تهیه اطلاعات استفاده می‌نماید.
4- سیستم اطلاعاتی اجرایی (EIS)
با توجه به اینکه مدیریت سطوح بالا اطلاعاتی برای برنامه ریزی استراتژیک و کنترل کلی موسسه نیاز دارد، این سیستم طوری طراحی میشود که مدیریت سازمان بتواند با سرعت و به سادگی اطلاعات مورد نیاز را بدست آورد.
متدولوژیهای رایج در طراحی سیستمهای اطلاعاتی
تعاریف مختلفی از متدولوژی وجود دارد. بدلیل جدید بودن علم طراحی سیستمهای اطلاعاتی هنوز تعریف یکسان و یکدستی در زبان تخصصی این دانش بوجود نیامده است. اما بطور کلی اگر روش (Method) را در ادبیات دانش طراحی سیستمهای اطلاعاتی یک روال مرتب و سامانمند برای انجام یک عمل تعریف نمائیم، متدولوژی عبارت خواهد بود از مجموعه‌ای منسجم از روشها که بر مبنای مجموعه‌ای از اصول پایه وقواعدی که برای کاربرد آنها بنا شده‌اند.
در واقع متدولوژی‌ها، راه رسیدن به هدف ایجاد و استقرار سیستم اطلاعاتی در چارچوب Vision سازمان را از طریق معرفی ابزارها و استانداردهای خاص در مراحل مختلف زیستچرخ توسعه سیستمها (System Development life Cycle(SDLC)) تعیین می‌نمایند.
متدولوژیهایی که برای توسعه یک سیستم اطلاعاتی یا بخشی از یک سیستم انتخاب می‌شوند در سه مشخصه با یکدیگر تفاوت دارند:
الف) الگوی مفهومی یا رویکرد (Approach): هر متدولوژی می‌کوشد سیستم مورد مطالعه را به گونه‌ای مدلسازی نماید. اینکه هر سیستم از چه زاویه‌ای مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد، در متدولوژیهای مختلف با یکدیگر تفاوت دارد.
ب) متدولوژی‌ها در نحوه تقسیم‌بندی زیستچرخ طراحی سیستم با یکدیگر تفاوت دارند.
ج) هر متدولوژی از مجموعه‌ای از روشها، فنون و ابزارهای ویژه که بسیاری از آنها می‌توانند در متدولوژی‌ها مختلف مشترک باشند، استفاده می‌کنند. ابزارهایی مانندERD،Data Dictionary، DFD
در واقع متدولوژی انتخابی می‌بایست به سئوالات زیر پاسخ دهد:
- چگونه پروژه باید به مراحل فرعی تجزیه گردد؟
- درهر مرحله از چرخه حیات سیستم چه اقداماتی باید انجام شود؟
- چه خروجی‌هایی باید تولید شود؟
- از چه ابزارهایی باید استفاده شود؟
- در چه زمانی و تحت چه شرایطی باید وظایف مربوط به طراحی سیستم انجام شوند؟
- محدوده پروژه چگونه تعیین گردد و چه کسانی در پروژه درگیر شوند؟
در جهت استقرار سیستمهای اطلاعاتی در یک سازمان متدلوژی‌های فراوانی ابداع گردیده است که در جهات مختلفی با یکدیگر شباهت دارند. بدلیل طیف گسترده متدولوژیهای ابداع شده تسلط بر همگی آنها و استفاده از آنها در نیل به هدف استقرار سیستم امری محال میباشد اما با توجه به شرایط سازمان مورد مطالعه، گستردگی، بزرگی و پیچیدگی تبادلات اطلاعاتی درون سازمانی و نگرش مدیران سازمان مورد بحث می توان ازیک یا تعداد محدودی از متدولوژی ها بصورت مناسب استفاده نمود.
بطور کلی متدولوژیهای رایج در زمینه طراحی سیستمها را میتوان در سه طیف عمده خلاصه نمود:
الف) متدولوژیهای سنتی: در این متدولوژی‌ها، به سیستمهای اطلاعاتی به عنوان موضوعاتی برای تبدیل به برنامه‌های کامپیوتری نگریسته میشود. هر سیستم بصورت مستقل و به عنوان مجموعه‌ای از فرآیندهای تبدیل ورودی به خروجی مدلسازی میشود. در این روشها، حوزه‌هایی مانند برنامه‌ریزی سازمانی، مدیریت استراتژیک و منابع اطلاعاتی مورد غفلت قرار می‌گیرند. این روشها برای مکانیزه کردن سیستمهای عملیاتی منفرد (TPS) کارایی لازم را دارند اما به سختی میتوان با استفاده از آنها سیستمهای جامع یکپارچه سازمانی را طراحی و پیاده کرد.
ب) متدولوژیهای سازمان نگر: این متدولوژی‌ها به اطلاعات به عنوان منابع سازمانی برخورد می‌کنند. هر سازمانی برای مدیریت منابع خود باید دارای یک استراتژی سازمانی مدون باشد. این متدولوژی‌ها بر تدوین یک استراتژی اطلاعاتی سازمانی، قبل از توسعه سیستمهای خاص کاربردی تاکید دارند.
ج) متدولوژیهای شی گرا: در این متدولوژی‌ها تمایز سنتی بین داده‌ها و فرآیند از بین رفته و سیستمها به عنوان مجموعه‌ای از اشیا که حاوی اطلاعات بوده و در درون خود تبادل اطلاعاتی دارند، مدلسازی می‌شوند.
متدولوژیهای متداول در زمینه طراحی سیستمهای اطلاعاتی را از جهتی دیگر میتوان به سه دسته زیر تقسیم بندی نمود:
الف) متدولوژیهای ساختیافته: رایج‌ترین متدولوژی مورد استفاده در توسعه سیستمهای اطلاعاتی متدولوژی (SSADM) یا متدولوژی ساختیافته میباشد. این متدولوژی با دیدگاه Top-down در واقع با ایجاد تغییراتی در متدولوژیهای سنتی طراحی سیستم، روشی منظم، قابل فهم و استاندارد شده در زمینه طراحی سیستم را ارائه می‌دهند. نقطه قوت این متدولوژی تاکید آن براستراتژی سازمانی، سادگی و استاندارد سازی مراحل مختلف چرخه حیات طراحی سیستم و نقطه ضعف آن دوره نسبتاً طولانی پاسخگویی آن میباشد. در هر صورت این متدولوژی در حال حاضر به صورت استانداردی در جهت طراحی سیستمهای اطلاعاتی درآمده است.
ب) متدولوژی Proto typing: پروتوتایپینگ به معنی تکامل تدریجی یک محصول میباشد به طوری که محصول اولیه تولید شده خود در واقع محصول نهایی است که درطول زمان به تدریج تکمیل می گردد. نقطه قوت آن سرعت استقرار سیستم اطلاعاتی و نقطه ضعف آن دوباره کاری‌های فراوان و اشکالات زیاد ایجاد شده در سیستم است که باید به مرور زمان مرتفع گردند.
ج) متدولوژی شی گرا (object-oriented): جدیدترین متدولوژیهای طراحی سیستمهای اطلاعاتی متدولوژیهای شی گرا میباشند. این متدولوژی‌ها هم سرعت ایجاد سیستم اطلاعاتی را نسبت به روشهای ساختیافته بالا برده و هم کلیه نقاط قوت متدولوژیهای ساختیافته را حفظ می‌نمایند اما بدلیل جدید بودن هنوز به استانداردی در جهت مستند سازی سیستمها دست نیافته‌اند.
چرخه تکاملی تحلیل و طراحی سیستم
1- شناخت سیستم موجود
- بررسی اولیه، تعریف مساله و محدود پروژه
- مطالعات امکان سنجی
- تعیین برنامه زمانبندی پروژه
- جمع آوری اطلاعات
2- تجزیه و تحلیل سیستم
- تحلیل داده‌های جمع آوری شده در مرحله شناخت
- تحلیل نرم افزارها و سخت افزارهای موجود
- بررسی مشکلات و تعیین نیاز
3- طراحی سیستم پیشنهادی
4- برنامه سازی
- برنامه نویسی
- استقرار و نصب سیستم
- پشتیبانی و بهبود سیستم
شرح خدمات پروژه طراحی سیستم اطلاعاتی و کنترل مدیریت
درباره لزوم، تعریف و چرخه تکاملی طراحی سیستم اطلاعاتی به تفصیل گفته شد. با توجه به موارد مطروحه میتوان خدمات تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم اطلاعاتی را در قالب موارد زیر بیان نمود:
الف) مطالعه و شناخت سیستم موجود
- بررسی اولیه شامل شناخت، تعیین محدوده پروژه، تقسیم سیستم به زیر سیستمها با حفظ یکپارچگی سیستم، تعیین متدولوژی یا متدولوژیهای مورد استفاده در طول پروژه و تبیین پایه‌های نظری پروژه طراحی سیستم
- تعیین برنامه زمان بندی براساس تعداد زیر سیستمها و حجم تبادلات اطلاعاتی و متدولوژی تعیین شده
- جمع آوری اطلاعات در هر یک از زیر سیستمها ، مستند سازی آنها در قالب ابزارهای موجود وطراحی فرمها و فرمتهای مورد نیاز جهت تبادل اطلاعات داخلی و خارجی سیستم مورد مطالعه
- ارائه گزارش شناخت شامل معرفی سیستم، بیان نحوه جمع آوری اطلاعات و متدولوژی بکار رفته، خصوصیات آن و دلیل انتخاب، DFDهای سیستم، دیکشنری داده (درون داده‌ها و برون داده‌ها، پردازشها، فایلها و ذخایر اطلاعاتی)، نرم افزارهای موجود و نحوه استفاده از خروجی بانکهای اطلاعاتی و نرم افزارهای تخصصی در سیستم مورد مطالعه
ب) تجزیه و تحلیل سیستم موجود
- تحلیل سیستم از نظر ورودی‌ها و خروجی ها
- تحلیل نرم افزارهای موجود و تعیین نحوه هماهنگ سازی آنها با سیستم
- مدل سازی از سیستم
- بررسی و تحلیل مشکلات موجود و تشخیص نیازهای سیستم (Requirement Analysis)
ج) طراحی سیستم پیشنهادی
- طراحی ورودی‌ها و خروجی‌های سیستم
- طراحی ساختار بانک اطلاعاتی وتبیین فرمهای مورد نیاز جهت انتقال اطلاعات
- ارائه گزارش طراحی سیستم شامل DFDهای سیستم پیشنهادی، دیکشنری داده، ERDها و سایر مستندات مورد نیاز جهت برنامه نویسی سیستم
(6)
Image
مطلب هفتم -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
پروژه تجزیه و تحلیل سیستم فروشگاه اینترنتی
توضیحات بیشتر در مورد پروژه تجزیه و تحلیل سیستم فروشگاه اینترنتی
Actor :
در واقع کسی است که Usecase در جهت سرویس دادن به آن عمل می کند سیستم ساخته شده در نهایت باید جوابگوی نیازمندی های آنها باشد می توان گفت شناسایی Actor ها اولین قدم برای تهیه نیازمندیها در یک سیستم یافتن Actor هاست زیرا اگر بدانیم که Actor چیست وچه می خواهد به راحتی می توانیم Usecase های مورد نظر را استخراج کنیم
یکی از راههای شناسایی Actor ها ترسیم نمودار Content Diagram آن است این نمودار جز استاندارد های UML نیست ولی ترسیم آن درتشخیص Actorها به ما کمک می کند در این دیاگرام در واقع کل سیستم بدون توجه به جزئیات آن در نظر می گیریم در این دیاگرام بررسی می کنیم سیستم با چه سازمانها یا افرادی در ارتباط است Content Diagram فروشگاه اینترنتی است که در این شکل مدیریت سایت و مشتری با سایت فروشگاه اینترنتی در ارتباط اند
Usecase :
با شناساییActor ها می فهمیم که چه کسانی با سیستم کارمی کنند پس به راحتی می توانیم دریابیم که این افراد از سیستم چه می خواهند اینکه این افراد از سیستم چه می خواهند یعنی Usecase ، برای رفع هر نیازمندی یک Usecase در نظر می گیریم مجموعه این Usecase ها Usecase diagram است
Usecase diagram
مجموع Actorها وUsecaseها وروابط موجود بین آنها در یک نمودار به نام Usecase diagram ترسیم می شود که در بر گیرنده تمام آن چیزی است که کاربران از سیستم می خواهند Usecase diagram در واقع یک نمونه تصویری از مدل نیازمندی ها برای سیستم است.
سناریو:
اینکه Usecase چه هدفی دارد وچه می خواهد بکند نیاز به سناریو دارد سناریو متنی است که فعالیت های Usecaseرا به طورکامل شرح می دهد .
سناریو خرید و فروش محصولات از طریق اینترنت
Name: مدیرت سایت
Pre condition: ورود به سایت اینترنتی مربوطه.
Post condition: نمایش محصولا بصورت طبقه بندی شده.
Goal: خرید محصول بدون حضورفیزیکی در فروشگاه (صرفه جویی در وقت و هزینه)
Description: سیستمی نوپا در ایران بوده که باید مورد توجه قرار بگیرد.
Main flow:
1. کاربر به بخش مورد نظر خود وارد می شود.
۲٫ محصول مورد نظر را انتخاب می کند.
۳٫ جهت سفارش دادن محصول مشخصات مربوطه را وارد می کند.
۴٫ سیستم با دریافت درخواست موجودی را بررسی کرده و سپس متنی را جهت تائیدیه ارسال نمایش می دهد.
۵٫ مشتری با ملاحظه سبد کلای خود در صورت موافقت تائیدیه را ارسال می کند.در غیر اینصورت به صفحه اول باز میگردد.
۶٫ مجوز لازم به واحد ارسال محصول داده میشود.
۷٫ محصول ازطریق پست ( t_pox ، باربری و…) برای مشتری ارسال می گردد.
(7)
مطلب هشتم -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
انواع نمودار جریان کار
الف) نمودار عمودی یا یک ستونه
ب) نمودار افقی یا چند ستونه
Image
الف)نمودار عمودی یا یک ستونه
این نمودار در مواردی بکار می آید که کلیه مراحل یک کار در یک قسمت یا یک واحد انجام شود. با کمک این نمودار آنالیست می تواند به ارتباط کاری موجود در یک واحد پی ببرد و از تکرار و تداخلهای وظیفه ای وعملیاتی آگاه شود.
ب) نمودار جریان کار افقی یا چند ستونه
این نمودار در مواردی بکار می آید که مراحل انجام یک کار در چند قسمت یا چند واحد انجام می شود . این نمودار به آنالیست کمک می کند تا به نحوه ارتباط بین واحدهای مختلف پی ببرد و از تکرارها و تداخلها یی که در آن واحد رخ می دهد آگاهی پیدا نماید.
مراحل بررسی نمودار جریان کار
مرحله اول : تعیین کار مورد نظر
مرحله دوم : تعیین مراحل کار
مرحله سوم: ترسیم نمودار جریان کار در وضع موجود
مرحله چهارم : تجزیه و تحلیل نمودار جریان کار
مرحله پنجم : تنظیم نمودار پیشنهادی
مرحله اول : تعیین کار مورد نظر
دراین مرحله آنالیست بایستی کاری که می خواهد مورد بررسی قرار دهد را تعیین و نقطه آغاز و پایان آن را دقیقاً مشخص نماید.
مرحله دوم : تعیین مراحل کار
دراین مرحله آنالیست بایستی از کلیه مراحل انجام کار لیستی تهیه نموده و دقت نماید که صرفاً جریان کار مورد نظر را تعقیب و از آن منحرف نشود.
مرحله سوم: ترسیم نمودار جریان کار در وضع موجود
دراین مرحله آنالیست با استفاده از اطلاعات کسب شده در مرحله دوم نمودار در وضع موجود را ترسیم می کند و اگر کلیه مراحل در یک واحد انجام شود نمودار عمودی و اگر در چند واحد انجام شود نمودار افقی رسم می گردد.
مرحله چهارم : تجزیه و تحلیل نمودار
دراین مرحله آنالیست با دید انتقادی به نمودار وضع موجود نگاه کرده و سوالات ذیل را درباره اطلاعات جدول می پرسد.
1- این مرحله چیست یا بعبارت دیگر در این مقطع کدام یک از مراحل کار باید انجام شود ؟
2- چرا بایستی این مرحله انجام شود؟
3- چرا این مرحله توسط این فرد انجام می شود ؟
4- چرا این مرحله دراین زمان انجام می گیرد ؟
5- این مرحله چگونه انجام می گیرد؟
6- چرا این مرحله دراین مکان انجام می شود ؟
مرحله ششم: تنظیم نمودار پیشنهادی
دراین مرحله آنالیست تغییرات و اصلاحاتی که با توجه به پاسخ سوالات فوق لازم می داند در نمودار وضع موجود ایجاد و نمودار در وضع پیشنهادی را تنظیم می نماید . در اغلب موارد نمودار در وضع پیشنهادی دارای مراحل کمتر و روشی ساده تر می باشد . (8)
مطلب نهم -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
نمودار جریان کار
به‌کار بردن فرم‌هاى مختلف پرسش‌نامهٔ کنترل داخلى براى کسب اطلاع از کنترل‌ها و ارزیابى آنها امروزه تا اندازه‌اى رواج یافته است. مع‌هذا در بعضى موارد مخصوص مانند عملیات ادارى و یا حسابدارى مربوط به خرید یا فروش کالا، پرسش‌نامهٔ کنترل داخلى نمى‌تواند در کلیهٔ موارد به تنهائى تصویر کاملى از عملیات موردنظر به‌دست بدهد. علت این امر آن است که پرسش‌نامهٔ کنترل داخلى به‌صورت استاندارد طرح‌ریزى شده است و بعضى ویژگى‌هاى مربوط به نحوهٔ عمل هر دستگاه در مورد عملیاتى از قبیل خرید و فروش کالا به سادگى قابل درج در پرسشنامه نیستند. در این نوع موارد عموماً چاره‌اى به‌جز تهیهٔ یادداشت‌هاى اضافى در اطراف سیستم کنترل داخلى نیست ولى بسیار اتفاق مى‌افتد که یادداشت‌هاى تهیه شده توسط یک کارمند براى تشریح کامل روشها و کنترل‌ها کافى نیست و عدم رغبت به مطالعهٔ چنین یادداشت‌ها و یا ناقص بودن آنها ممکن است موجب شود که کنترل‌ها یا نقاط ضعف به‌خصوصى در آنها از نظر دور بمانند و یا در ارزیابى سیستم کنترل داخلى توجه کافى به آنها مبذول نگردد.
براى رفع این اشکال بعضى از مؤسسات حسابرسى علاوه بر تکمیل پرسش‌نامهٔ کنترل داخلى (و یا به‌جاى آن) با تهیهٔ نمودارهائى که به نمودار جریان کار موسوم است کلیهٔ اسناد و فرمها و دفاتر مورد استفاده براى هرگونه کنترل و همچنین کلیهٔ عملیاتى را که روى اسناد مذکور انجام داده مى‌شود، به‌صورت نمودار یا نقشه مشخص مى‌کنند تا به وسیلهٔ آن کنترل داخلى برقرار شده را تجزیه و تحلیل نموده و نقاط ضعف یا قوت آن را به سهولت بشناسند. در هر نمودار جریان کار موضوع به‌خصوصى مورد تجزیه و تحلیل قرار مى‌گیرد و روش‌هاى عمل و کنترل داخلى در مورد موضوع تحت مطالعه از جمله گردش اسناد مربوط و کلیهٔ عملیاتى که در هر مرحله توسط قسمت‌ها یا کارمندان انجام داده مى‌شود، ترسیم مى‌گردد. در ذیل یک نمودار جریان کار را که در مورد حسابدارى خرید کالا تهیه شده است ملاحظه مى‌کنید. لازم به تذکر است که آنالیست‌هاى مختلف از سبک‌هاى متفاوتى براى تهیهٔ این نمودارها استفاده مى‌کنند، لیکن سعى مى‌شود همواره از سمبُل‌ها و علامات استاندارد استفاده شود و ضمناً فُرم‌ها طورى تهیه شود که براى دیگر خوانندگان به سهولت قابل استفاده باشد. مواردى‌که نمودارهاى جریان کار بیشتر مورد استفاده قرار مى‌گیرند عبارت است از روش‌هاى مربوط به خرید و فروش کالا، دریافت و ارسال مواد و کالا توسط انبار، سیستم پرداخت دستمزد حقوق و بالاخره هزینه‌یابى دستگاه، ولى باید توجه داشت که استفاده از نمودارهاى جریان کار فقط منحصر به این موارد نبوده و به‌خصوص در فن تجزیه و تحلیل سیستمها چگونگى روش‌هاى عملى در مورد کارهاى مختلف را به وسیلهٔ نمودار جریان کار نشان مى‌دهند.
حسن بزرگ نمودارهاى جریان کار در مقام مقایسه با پرسش‌نامهٔ کنترل داخلى در آن است که اولاً به‌علت زنجیرى بودن عملیات، امکان از نظر دور ماندن هرگونه عمل یا کنترل مؤثر به مراتب کمتر است و ثانیاً مجموعه عملیات و کنترل‌هاى مربوط به هر فعالیت در یک صفحه و به‌صورت نمودار خلاصه مى‌شود و بنابراین کلیهٔ جوانب آن را مى‌توان در کنار یکدیگر دید و سنجید. مع‌هذا به‌کار بردن نمودارهاى جریان کار هنوز آن‌طور که باید و شاید در حسابرسی، به‌خصوص در کشور ما رواج نیافته است و این امر را شاید بتوان معلول علل زیر دانست:
۱. تهیهٔ نمودارها وقت زیادى مى‌گیرد. این امر علاوه بر آن که عملیات حسابرسى را طولانى‌تر ساخته و اتمام آن را به تعویق مى‌اندازد، موجب افزایش حقّ‌الزحمهٔ حسابرسى نیز مى‌شود.
۲. نمودارهاى جریان کار بیشتر در موارد مخصوص مورد استفاده قرار مى‌گیرند و در مورد سایر جنبه‌هاى کنترل داخلی، کماکان مى‌بایست پرسش‌نامهٔ کنترل داخلى یا یادداشت‌هاى معمولى به‌کار برده شود. بدیهى است وقتى استفاده از پرسشنامه یا یادداشت‌هاى کنترل داخلى اجتناب‌ناپذیر باشد، به منظور حداکثر استفاده از وقت، ترجیح داده مى‌شود که پرسشنامه شامل کلیهٔ مسائل مربوط به کنترل بشود و در آن‌صورت تهیهٔ نمودارهاى جریان کار به‌جز در موارد استثنائى یک کار اضافى خواهد بود.
۳. تغییراتى که در روش‌هاى کار و کنترل‌هاى داخلى داده مى‌شود موجب مى‌شود که نمودارها مرتب احتیاج به مرور و اصلاح داشته باشند. البته این امر در مورد پرسشنامه یا یادداشت‌هاى کنترل داخلى نیز صادق است ولى در این موارد فقط قسمت مربوطه اصلاح مى‌شود در صورتى‌که در مورد نمودار گاه ضرورت مى‌یابد که نمودار اصلاً تعویض شده و نمودار جدیدى تهیه شود. (8)
مطلب دهم -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
نمونه: تجزیه و تحلیل سیستم آژانس مسکن + فایل MDL و دیگر فایل ها
عکس:
این پروژه از قسمت های زیر تشکیل شده است:
بخش اول: معرفی پروژه (بر اساس آموخته هایی که از مصاحبه با چند نفر کسب شده است)، اطلاعاتی که در قراردادهای فیمابین منعقد می گردد، بلوک دیاگرام(ص4)، نمودار بستر(ص5)، سطح یک منطقی(ص6)، سطح دو واحد خرید و فروش(ص7)، سطح سه امور مدارک، ERD آزانس مسکن، سوالات مربوط به ارتباط نهادها.
بخش دوم: استفاده از طراحی شی گرا با استفاده از نرم افزار رشنال رز (ص11)، UseCase واحد پذیرش و UseCase واحد مالی و UseCase واحد گزارش گیری، UseCase واحد خرید و فروش، نمودار Sequence (ص15)، نمودار Callboration (ص16)، نمودار SSALC (ص17)، نمودار حالت(ص18).
فایل های پیوستی: تمام اسناد مربوط به شکل و نمودار های بیان شده در فایل PDF، به صورت جدا همراه نیز بسته می باشد.
لینک دانلود: 71-Attache-1 به حجم
Download
-
نمونه: تحلیل سیستم انتخاب واحد دانشگاه + آموزش استفاده از نرم افزار در طی نمونه + فایل MDL
عکس:
***در این پروژه جهت بدست آوردن نیازهای سیستم نرم افزاری ابتدا با کاربران مصاحبه ای انجام گرفته و به تحلیل و بررسی مشکلات و نیازمندی ها پرداخته شده است.به طور کلی سیستم جاری تحلیل شده و نیازمندی ها مشخص شده است، سپس با توجه به نیازمندی ها ، سیستم کامپیوتری تعریف شده است. برای تحلیل سیستم کامپیوتری از نرم افزار Rational Rose استفاده گردیده که از نمودارهای use case، sequence ، collaboration و classبرای تحلیل بهره گرفته شده است.
*** با توجه به نمودار فوق موجودیتهای خارجی که با سیستم در ارتباط هستند مشخص می شود.هر کدام ازاین موجودیتهای خارجی به عنوان کاندیده هایی هستند که می توانند به عنوان actor هایی برای سیستم تشخیص داده شوند. در مجموع در سیستم انتخاب واحد سه actor داریم.پس از شناسایی actorها ما دیگر می دانیم چه کسانی با سیستم کار می کنند پس به راحتی می توانیم دریابیم که این افراد از سیستم چه می خواهند این که این افراد از سیستم چه می خواهند یعنی usecase.یعنی برای
هر نیازمندی یک usecase در نظر می گیریم.مجموعه این usecase ها همان usecase diagram را تشکیل می دهد, در واقع ما با شناسایی actor ها به استخراج usecase ها میرسیم.
*** (usecase diagram) دیاگرام موردهای استفاده:
یک usecase رفتار سیستم را توصیف می کند، که شامل تقابل بین سیستم و بازیگران می باشد. بعبارت کلی یک usecase یک الگوی رفتاری توانایی های سیستم و یک دنباله تراکنش های وابسته به هم می باشد، که بوسیله ی سیستم و بازیگران انجام می پذیرد و دیاگرام موردهای استفاده یک نمای سطح بالای سیستم از دید بازیگران سیستم به ما می دهد و نحوه ی برخورد آن با دنیای بیرون را مشخص می کنند . این دیاگرام در طول تحلیل سیستم برای بدست آوردن نیازمندی ها و نشان دادن چگونگی کارکرد سیستم بکار می رود.
برای رسم یک دیاگرام مورد استفاده ابتدا در نمای usecase view روی آیکون main دو کلیک کنید تا دیاگرام مربوط به آن باز شود، کافی است که از جعبه ابزار سمت چپ، آیکون new use case را انتخاب کرده و بعد از قرار دادن روی دیاگرام با دو کلیک کردن روی آن در فرم specification نام، توضیحات و stereotype مربوط به آن را وارد نمایید.
برای ساختن یک وابستگی جدید بین دو عنصر نیز روی آیکون association کلیک کرده و این وابستگی را با کلیک کردن روی عنصر اول و کشیدن تا عنصر دوم بسازید . سپس با دو کلیک کردن روی آن مشخصات آن را وارد نمایید.
*** (sequence diagram) دیاگرام توالی
دیاگرام توالی بصورت منظم و در یک توالی زمانی پشت سر هم ارتباطات متقابل اشیا را به ما نشان می دهد .این دیاگرام برای انجام عمل خاصی در یک usecase مشخص مراحل انجام کار را مرحله به مرحله به شما نشان می دهد، یعنی دنباله ای از رویدادها را برای انجام یک عمل مشخص می سازد.
در مراحل تحلیل وطراحی برای فهم نحوه ی عملکرد سیستم از این دیاگرام استفاده می شود.
جهت ساخت یک دیاگرام توالی در قسمت browser رشنال رز در قسمت usecase view روی نود مورد استفاده ی مورد نظر راست کلیک کرده و new و سپس sequence diagram را انتخاب نمایید .روی نود جدید ایجاد شده دو کلیک کنید تا پنجره ی دیاگرام مربوط به آن باز شود.
1) Boundary :اجزای لازم برای برقراری ارتباط سیستم با یک بازیگر را در خود دارند . این کلاسها می توانند پنجره ها، سنسورها، ترمینالها یا ... باشند.مثلا پنجره ی گرفتن اسم رمز جهت ورود به برنامه، یک boundary می باشد.این نوع کلاسها معمولا جهت استفاده، با یک کلاس از نوع کنترلی در ارتباط هستند.در این سیستم فرم اصلی یک boundary است.
2) Control :این کلاسها معمولا اشیا دیگر ورفتارهای تعبیه شده در یک usecase را کنترل می کنند.در این سیستم نیز بخش کنترلی وجود دارد که صحت را بررسی می کند.
3) Entity :این کلاسها اطلاعاتی را که باید توسط سیستم ذخیره گردند را د ر خود نگهداری می کنند .محل نگهداری ساختمان داده های منطقی سیستم، این کلاسها می باشند. در این سیستم درس entity می باشد.
***جریان اصلی usecase main flow و جریان فرعی alternative flow
***دیاگرام همکاری collaboration diagram
یک نما از ارتباطات ساختاری بین اشیا در مدل فعلی را بما می دهد . تاکید این دیاگرام بر ارتباط بین اشیا است در حالیکه تاکید دیاگرامهای توالی بر روی دنباله ای از رویدادها بود. این نوع دیاگرام شامل اشیا، لینک ها، وپیغام ها می باشد.
برای درک وفهم چگونگی رفتار سیستم واتخاذ هر گونه تصمیمی در این مورد از این دیاگرام استفاده کنید.برای ساخت این دیاگرام کافی است روی دیاگرام توالی ایستاده و کلید f5 را بزنید.همچنین اگر ابتدا این دیاگرام را ساخته سپس روی آن ایستاده f5 را بزنید دیاگرام توالی آن ساخته می شود.
***(class diagram) دیاگرام کلاس
این دیاگرام به شما کمک می کند تا نمای ساختاری سیستم تان را بصورت بصری (visual) در آورید . این دیاگرام از معمول ترین دیاگرامهای UML می باشد .این دیاگرامها جزییات هر کلاس و ارتباطات بین آنها را نشان می دهد و پایه و اساس دیاگرامهای اجزا و پیاده سازی می باشد.
برای add کردن یک متد به یک کلاس کافی است, در browser روی آن راست کلیک کرده و
new >operationرا انتخاب نماییم، سپس در کادر فعال شده مشخصات متد مورد نظر را وارد کنیم. در این سیستم اعمالی که هر اشیا باید انجام دهند یک متد است.
حال باید این کلاسهای تولیدی و کلیه یattribute های مربوط به کلاسهای entity را وارد نماییم. وارد کردن یکattribute جدید به یک کلاس، با کلیک راست کردن روی آن و انتخاب گزینه ی new>attribute صورت می پذیرد در این سیستم هر اطلاعاتی که اشیا در خود دارند یک خصوصیت است.
لینک دانلود: 71-Attache-2 به حجم
خانه
عناوین مطالب
تماس با من
تجزیه و تحلیل سیستم ها
جدیدترین یادداشت‌ها
همه
آدرس و شماره تلفن دکترحامد بصیرزاده – جراح و دندانپزشک یوسف آباد
Dr. Hamed Basirzadeh, Dentist -مطب دندانپزشکی دکتر حامد بصیرزاده
Dr. Hamed Basirzadeh, Dentist -مطب دندانپزشکی دکتر حامد بصیرزاده
وبینار خلاقیت کودک و نوجوان ویژه مربیان کودک و نوجوان
وبینار : جهان آینده به افرادی نیارمند است که به دانش TRIZ مجهز هستند
زندگی و کسب و کارتان را با دانش TRIZ متحول کنید
دکتر حامد بصیرزاده، جراح دندانپزشک در دزفول- مطب دندانپزشکی
دکتر حامد بصیرزاده، جراح دندانپزشک در دزفول- مطب دندانپزشکی
جراح دندانپزشک دزفول
کتاب: تکنیک های مهار ویروس کرونا از منظر مدیریت خلاقانه TRIZ
کتاب چاپی 40 اصل ابداعی TRIZ برای نوآوری
آموزش مجازی (ویدئویی) TRIZ
DVD آموزش گام به گام TRIZ
نرم افزار ارنا
تجزیه و تحلیل سیستم
بایگانی
مراحل تجزیه و تحلیل سیستم ها
مراحل تجزیه و تحلیل سیستم ها
مقدمه:
تجزیه و تحلیل و طراحی سیستمهای کسب و کاری در فضای سازمانها شکل می‌گیرد. از اینرو لازم است نگاهی گذرا بر مفاهیم اساسی سازمان و مدیریت داشته باشیم. البته انتظار می‌رود دانشجویان این درس، مطالعات مقدماتی را در این زمینه در درسهایی مانند اصول و مبانی سازمان و مدیریت انجام داده و مطالعات تکمیلی را در این زمینه پیگیری نمایند.
طراحی و تجزیه و تحلیل سیستمها چیست؟
طراحی سیستمها علمی است که به روابط میان اجزا در سیستمهای پیچیده و بزرگ می‌پردازد علم طراحی سیستمهای پیچیده با در نظر گرفتن کل سیستم مورد نیاز، طراحی، ارزیابی، گردآوری و اجرای مؤلفه‌های زیرسیستم‌ها به بهترین روش ممکن را تضمین می کند. این علم یک رویکردی میان‌رشته‌ای است برای تکامل و تعیین یکپارچه و بهینه مجموعه‌ای متوازن از طرحهای محصول و فرایند تا اولاً نیازهای مشتری را ارضا کند و ثانیاً اطلاعاتی را برای تصمیم‌گیری مدیریت فراهم آورد. یک سیستم پیچیده بعد از طراحی باید به صورت متناوب در بازه زمانهای مناسب مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد.
تجزیه تحلیل سیستم ها عبارت است از شناخت جنبه های مختلف سیستم و آگاهی از چگونگی عملکرد اجزای تشکیل دهنده آن و بررسی نحوه و میزان ارتباط بین اجزای آن به منظور دستیابی به مبنایی جهت طرح و اجرای یک سیستم مناسب تر.
مهمترین فواید تجزیه و تحلیل سیستمها عبارتند از:
1- اقدامی مناسب جهت بررسی مسائل و مشکلات سازمانی است
2- کمک به ساده کردن کارها و افزایش بهره وری سازمانها
3- اقدامی مناسب جهت کمک به مدیران در امر سیاست گذاری و تصمیم گیری
4- با کمک تجزیه و تحلیل سیستمها می توان ساختار سازمانی مناسب تر و روشهای اجرایی کارآمدتر بوجودآورد
5- کمک به دستیابی به اطلاعات دقیق و بهنگام از وضعیت موجود.
به اختصار مراحل تجزیه و تحلیل سیستمها را می توان به صورات زیر بیان کرد:
- شناخت مشکل و تبیین آن: مشکل یا مشکلات مربوطه ممکن است از سوی مدیران، مقامات مسئول سازمانی و یا شخص آنالیست شناسایی گردد
- ایجاد فرضیه: پس از شناخت مشکل بایستی درباره عواملی که سبب بروز مشکل شده اند حدس زد و فرضیاتی را مطرح کرد و فرضیه اهم (مهمترین و محتمل ترین راه حل )را برگزید.
- جمع آوری اطلاعات: در این مرحله بایستی اطلاعاتی را پیرامون مشکل و راه حل های آن کسب کرد .هر چه صحت و دقت اطلاعات بیشتر باشد ،احتمال شناخت واقعیت و دستیابی به راه حل مناسب برای مشکل بیشتر خواهد بود .
- طبقه بندی اطلاعات: در این مرحله آنالیست داده های پراکنده را طبقه بندی نموده و به آنها نظم می بخشد تا معنی دار شوند .این اطلاعات به روشهای منطقی و عقلایی و با توجه به ماهیت و نوع آنها طبقه بندی و کد گذاری می شوند.
- تجزیه و تحلیل اطلاعات: دراین مرحله تحلیل گر می کوشد تا ارتباط بین اطلاعات را کشف کند. در این مرحله سوالاتی از قبیل سوالات ذیل درباره اطلاعات پرسیده می شود:
چه فعالیتی انجام می شود ؟
چرا آن فعالیت انجام می شود ؟
آن فعالیت را چه کسی انجام می دهد؟
آن فعالیت چگونه انجام می شود ؟
آن فعالیت در کجا انجام می شود ؟
آن فعالیت در چه زمانی انجام می شود ؟
سازمان
تعریف:
تعاریف مختلفی از سازمان ارائه شده است. برای مثال جونز سازمان را "وسیله خلق ارزش که نیازهای انسانی را ارضا می‌نماید و شامل دانش، ارزش‌ها و چشم‌انداز جمعی است، تعریف می‌کند." و یا دراکر سازمان را یکپارچه‌سازی دانش‌های تخصصی در یک کار مشترک می‌داند. اما یکی ا ز جامع‌ترین تعاریف از سازمان از سوی ریچارد دفت ارائه شده است. بنابر تعریف وی سازمان یک پدیده اجتماعی هدفمند است که بصورت آگاهانه سازماندهی شده و دارای مرز‌های مشخصی است.
براساس تعاریف فوق مشخص میشود که همه سازمانها
دارای هدف هستند؛
به خلق ارزش برای رفع نیازهای بشر مشغول‌اند؛
یک پدیده اجتماعی هستند؛
آگاهانه سازماندهی شده‌اند؛
دارای دانش تخصصی هستند؛
ارزش‌ها و فرهنگ خاص خود را دارند؛
و در نهایت مرز مشخصی دارند.
اهداف بنیادی همه سازمانها حفظ، بقا و رشد است. سازمانها متعلق به زمان ما نیستند. آنها در طول تاریخ وجود داشته و مهمترین پدیده‌های زمان حاضر نیز هستند. سازمانها شالوده اساسی جوامع را شکل می‌دهند. سازمان‌های اقتصادی در قالب شرکت‌ها دولتی یا خصوصی بخش بسیار بزرگی از مبادلات تجاری جهان را انجام می‌دهند. سازمان‌های سیاسی کشورهای مختلف جهان و یا سازمان‌های سیاسی بین المللی قواعد بازی در سیاست را شکل می‌دهند. سازمان‌های غیر انتفاعی و غیر دولتی بخش اعظم فعالیتهای اجتماعی را در دنیا انجام می‌دهند. سازمانها بخش اعظم منابع در دسترس کره زمین را تحت اختیار دارند و با تغییر شکل آنها، اقدام به خلق ارزش (کالاها/خدمات) می‌نمایند.
رویکردهای مختلفی در مطالعه سازمان و مدیریت وجود دارد. یکی از قوی‌ترین و مهمترین آنها رویکرد سیستمهای باز است. در این رویکرد سازمان به مثابه یک سیستم باز در نظر گرفته میشود که برای دستیابی به اهداف خود، منابع را از محیط گرفته و با تغییر و تبدیل آنها به ایجاد و خلق ارزش برای ذینفعان خود می‌پردازد. شکل شماره 1-1 رویکرد سیستمهای باز به سازمان را به تصویر کشده است.
مدل کسب وکار و سازمان:
هر سازمانی براساس یک مدل کسب و کاری شکل می‌گیرد. مدل کسب و کار (طرح کسب و کار) مکانیزمی است که از طریق آن یک کسب و کار (Business) درآمد (Revenue) و سود (Profit) ایجاد می‌کند. در واقع، مدل کسب و کار نشان دهنده نحوه برنامه‌ریزی شرکت برای خدمت به مشتریانش است که شامل استراتژی و اجرا میباشد. مدلهای کسب و کار در کلی‌ترین حالت به مدلهای کسب و کار خدماتی و مدلهای کسب و کار تولیدی تقسیم بندی می‌شوند. مدل یا طرح کسب و کار نشان میدهد که سازمان:
چگونه مشتریانش را انتخاب می‌کند؛
چگونه پیشنهادات (محصول / خدمت) خود را تعریف کرده و آنرا از بقیه متمایز می‌سازد؛
چگونه برای مشتریانش مطلوبیت ایجاد می‌کند؛
چگونه مشتریان را بدست آورده و حفظ می‌کند؛
چگونه وارد بازار میشود؛ (استراتژی ارتباطی یا ترفیعی و استراتژی توزیع)
چگونه وظایفی را که باید انجام شوند تعرف می‌کند؛
منابع خود را چگونه صورت‌بندی می‌کند؛
چگونه سود بدست می‌آورد.
تئوری و طراحی سازمان:
دانش تئوری و طراحی سازمان درپی پاسخگویی به سوالاتی مانند بهترین طرح سازمانی چه طرحی است؟ و چگونه میتوان یک سازمان اثربخش طراحی و راه‌اندازی نمود؟ ودر زمان حاضر، که سازمانها شاهد چالش‌های فزاینده زیر هستند، اهمیتی روزافزون می‌یابد.
رقابت جهانی؛
تلاطم سازمانی؛
تجارت و کسب و کار الکترونیکی؛
مدیریت اطلاعات و دانش؛
تنوع؛
اخلاق و مسئولیت اجتماعی؛
مینتزبرگ هر سازمان را به پنج بخش تقسیم می‌کند. طرح سازمان تحت تاثیر ترکیب این بخش‌ها در سازمان است. شکل شماره 1-2 تقسیم‌بندی مینتزبرگ از اجزا سازمان را نشان میدهد.
هسته فنی (Technical Core) : کار اصلی سازمان را انجام میدهد که همان تبدیل داده‌ها به بازداده‌ها است.
ستاد فنی (Technical Support) : برای هسته فنی نوآوری کرده و به سازمان در تغییر و انطباق کمک می‌کند.
ستاد اداری (Administrative support): مسئول حفظ منابع انسانی و فیزیکی سازمان است.
مدیریت ارشد (Top Management): مسئول و تعیین کننده مسیر، استراتژی، اهداف و خط‌مشی‌های کل سازمان.
مدیریت میانی (Middle Management): مسئول اجرا و هماهنگی در سطح واحدهای سازمانی.
در طراحی سازمان هم باید به ابعاد ساختاری و هم ابعاد محتوایی توجه داشت. ابعاد ساختاری به ویژگی‌ها و مشخصه‌های درونی سازمان مانند درجه تمرکز، رسمیت و پیچیدگی مربوط میشود. اما ابعاد محتوایی به زمینه و بستر طراحی سازمان مربوط میشود و بر ابعاد ساختار نفوذ داشته و آنها را شکل میدهد. شکل شماره 1-3 ابعاد محتوایی و ساختاری در طراحی سازمان را نشان میدهد.
برای بهینه‌سازی استفاده از منابع در سازمانها و هدایت اثربخش آنها برای دستیابی به اهداف‌شان، نیازمند سازوکار مدیریت هستیم. زیرسیستم مدیریت در هر سازمان، مهمترین زیر سیستم محسوب میشود. در ادامه نگاهی کوتاه به مهمترین مفاهیم مدیریت خواهیم داشت.
مدیریت:
اهمیت سازمانها ما را متوجه اهمیت مدیریت می‌سازد. مدیریت مهمترین جزء سازمان محسوب میشود. مدیریت مسئول تعیین اهداف و مسیر آینده سازمان و هدایت آن در این مسیر برای دستیابی به اهداف تعیین شده اش می باشد.
به ویژه، امروزه که شاهد آزاد‌سازی اقتصادی و گسترش جهانی شدن، رشد و توسعه بسیار سریع فناوری اطلاعاتی و ارتباطی (ICT)و شکل‌گیری اقتصاد شبکه‌ای و شبکه‌های ارزش و همچنین بازارهای الکترونیکی (که خود موجب افزایش قدرت چانه‌زنی مشتری، یکپارچگی با تامین‌کننده‌گان و افزایش فشارهای رقابتی می شوند و زمینه را برای ایجاد و راه‌اندازی کسب و کارهای الکترونیکی براساس مدلهای کسب و کار الکترونیکی فراهم می‌سازند) هستیم، نقش توانمندی مدیریتی بعنوان مهمترین توانمندی سازمانها برای حفظ بقا، توسعه و رشد بیش از پیش مشخص میشود.
مدیریت شامل یکسری از وظایف (برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری، سازماندهی، رهبری و کنترل) است که از منابع سازمان (انسانی، مالی، فیزیکی و اطلاعاتی) برای دستیابی به اهداف سازمان بصورت کارآمد و اثربخش استفاده می‌کند. در واقع مدیریت یعنی دستیابی به نتایج (اهداف) با تخصیص و استفاده از منابع سازمانی از طریق فرایندهای برنامه‌ریزی، سازماندهی، هدایت و کنترل. در شکل شماره 1-4 چهارچوب مفهومی تعریف مدیریت نشان داده شده است.
مدیریت برای هدایت و راهبری سازمانها باید قادر باشد کارها را از طریق دیگران به انجام برساند. و برای این‌کار نیازمند انجام وظایف فوق است. ارتباط هریک از وظایف مدیریتی در فرایند دستیبابی به اهداف سازمان در در شکل شماره 1-5 نشان داده شده است.
وظایف مدیریت جدا از هم نبوده و نباید آنها را بصورت خطی مانند آنچه در شکل شماره 4 نشان داده شده درک کرد. وظایف مدیریت در ارتباط متقابل تودرتویی بایکدیگر انجام میشود.
جایگاه تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم در مدیریت:
مدیران سازمان موظف‌اند که در عین حفظ تعادل سازمان، آنرا همراه با تغییرات فضای کسب و کار خود تغییر دهند. زیرا هدف اساسی هر سیستم سازمانی بقاست و برای دستیابی به این هدف ناچار به هماهنگی و انطباق با محیط و شرایط محیطی است. هماهنگی و انطباق با محیط متغیر، در بطن خود تغییر در سیستم را در برمی‌گیرد. اگر به هدف بقا، هدف رشد را نیز اضافه کنیم، که به‌نظر دومین هدف مهم هر سازمان زنده محسوب میشود، لزوم پذیرش تغییر و همراستایی به تغییرات محیطی دوچندان میگردد. وظیفه هدایت و راهبری تغییرات سازمانی نیز بر عهده مدیریت سازمان است. تجزیه و تحلیل سیستمی نیز از ابزارهای تحلیلی بسیار قدرتمند مدیریت برای راهبری تغییرات سازمانی محسوب میشود.
یکی از مهمترین و پیچیده‌ترین فعالیتهای مدیریتی سازماندهی یا طراحی سازمان است. طراحی سازمان، فرایند پویای تقسیم کار و ایجاد هماهنگی بین منابع سازمان برای اجرای استراتژی‌ها و برنامه‌های سازمان در راستای دستیابی به اهداف سازمان است. سازمانها باید بطور مستمر معماری خود را با الزامات محیطی همراستا نمایند و برای این‌کار لازم است تا توانمندی‌های مختلفی داشته باشند. مهمترین توانمندی سازمان در این راستا توانمندی پویایی است که بصورت توانایی سازمان در ترکیب بندی مستمر منابع خود برای دستیابی به مزیت رقابتی تعریف میشود.
توانمندی سازمان در تحلیل و نگاه سیستمی از زیربناهای توسعه توانمندی‌های پویایی در سازمان در فرایند مدیریت، تجزیه و تحلیل سیستم میتواند بعنوان یک ابزار مفید و موثر مورد استفاده قرار گیرد. بوسیله این ابزار مدیریت میتوان ضمن بازبینی و شناخت اهداف سازمان، راهها و روشهای مورد استفاده برای دستیابی به این اهداف را در سازمان مورد بررسی قرار داده و تغییرات مناسب را در اهداف سازمان یا روشهای دستیابی به این اهداف به انجام رساند. در واقع مدیریت از طریق فرایند تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم با استفاده از روشهای علمی سعی می‌کند سازمان و اجزای ساختاری و محتوایی آنرا شناخته و سازوکارهای مناسبی را برای دستیابی به اهداف سازمان طراحی و پیاده‌سازی نماید. این فرایند کمک می‌کند تا سازمان در اجرای عملیات خود توانمندی لازم را کسب نماید. توجه کنید که دستیابی به سطوح بالای توانمندی در عملیات خود یک مزیت رقابتی بسیار ارزشمند است.
از دیگر کاربردهای بسیار مهم تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم، افزایش ظرفیت حل مساله سازمان است. سازمانها بطور مداوم با مسائل و مشکلات متعددی مواجه می‌شوند که رفع آنها نیازمند تصمیم‌گیری مدیریتی است. حل تمامی این مشکلات هیچوقت امکان‌پذیرنیست اما سازمان باید توانایی خود در حل مسائل مهم را روزبهروز افزایش دهد، توانمندی در تجزیه و تحلیل سیستم، زیربنای چنین توانمندی است.
یکی از شناخته‌شده‌ترین و مهمترین کاربردهای تجزیه و تحلیل سیستم در توسعه سیستمهای اطلاعاتی است. یک سیستم اطلاعاتی همان کاری را می‌کند که سیستم عصبی در بدن انسان انجام می دهد. توجه به این نکته اهمیت بسیار زیاد اینگونه سیستمها را در سازمان روشن می‌سازد. توسعه هرنوع سیستم اطلاعاتی خود یک فرایند تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم محسوب میشود که امروزه رویکردهای مختلفی برای آن توسعه داده شده است. که یکی از معروف‌ترین انها رویکرد SDLC بوده و رویکرد شی‌گرا یکی دیگر از رویکردهای توسعه سیستمهای اطلاعاتی کامپیوتری محسوب میشود.
بخش دوم: مبانی سیستم
تحلیل‌گری سیستم نیازمند مهارت‌های مختلفی است. یکی از مهمترین مهارت‌های هر تحلیلگر سیستم، مهارت مفهومی و تحلیلی وی است. که شامل مهارت درک سازمان و مدیریت، مهارت‌های حل مساله و تفکر سیستمی و توانایی درک سیستمی سازمان است. بخشهای دوم و سوم این نوشتار سعی می‌کند تا آغاز راه شما برای کسب مهارت در تفکر سیستمی باشد.
تعریف سیستم:
سیستم یک پدیده است که موجودیت خود را از روابط متقابل بین اجزا خود حفظ می‌کند. "سیستم مجموعه‌ای از اجزا و روابط میان آنهاست که در پی کسب هدف مشخصی هستند. این اجزا به همراه محیط خود یک کل را تشکیل می‌دهند. " هیچ سیستمی ایستا نبوده و روابط متقابل اجزا آن مسئول شخصیت کلی سیستم هستند. شناخت و درک این روابط در تحلیل سیستمها بسیار مهمتر از درک اجزا سیستمی به‌تنهایی است. سیستمها می‌توانند رفتارهایی از خود نشان دهنده که مجموع اجزا بدون ارتباط با یکدیگر هرگز قادر به آن نیستند.
نمایش هندسی سیستم:
برای نمایش هندسی سیستم معمولاً عناصر آن به همراه ارتباطات بین این عناصر نشان داده میشود. شکل شماره 2-1 نمایی از یک سیستم را نشان میدهد
البته در هیچ سیستم واقعی اجزا و عناصر سیستم با نظم فوق قرار نمی‌گیرند. بلکه هریک از اجزا یا عناصر سیستم میتواند از نظر مکانی در هرجای ممکن قرار داشته باشند، منوط به اینکه روابط حیاتی بین عناصر همچنان باقی بماند. براین اساس شاید بهتر باشد برای نشان دادن هندسی یک سیستم از اشکالی مثل شکل شماره 2-2 نشان داد.
مشخصه‌ها و عناصر سیستم:
هر سیستم دارای مشخصه‌هایی است که آنرا از سایر سیستمها مشخص و قابل تشخیص می‌سازد. در زمان تحلیل سیستمها نیز تحلیل هریک از این مشخصه‌ها از اهمیت فراوانی برخوردار میباشد.
منظور از عناصر سیستم همان اجزای سیستم هستند. عناصر سیستمها خود سیستم هستند که در زمره زیر سیستمهای سیستم اصلی قرار می‌گیرند. در واقع هنگامی که بتوان عنصری از یک سیستم را بعنوان یک سیستم جداگانه در نظر گرفت، آن عنصر یک خرده سیستم یا زیرسیستم از سیستم بزرگتر محسوب میشود.
در یک نگرش ایستا عناصر سیستم همان بخش‌ها یا زیرسیستم‌های سیستم هستند. در یک نگرش کارکردی بخش‌هایی که وظایف اساسی سیستم را برعهده دارند عناصر آن سیستم هستند.
بطور کلی مشخصه‌های زیر را میتوان در موارد زیر دسته‌بندی نمود:
زیر سیستمها؛ (Sub systems)
اجزا وابسته به‌هم؛ (Interrelated Components)
مرز سیستم؛ (Boundary)
هدف؛ (Purpose)
محیط؛ (Environment)
داده؛ (Input)
پردازش؛ (Process)
بازداده؛ (Output)
بازخورد؛ (Feedback)
محدودیت‌ها؛ (Constraints)
واسط؛ (Interface)
در ادامه برخی از عناصر و مشخصه‌های مهم سیستم تعریف شده‌اند.
ورودی‌ها:
هر چیزی که سیستم از محیط یا بازداده‌های خود دریافت می کند را میتوان ورودی دانست. ماده، انرژی، انسان، محصول، خدمت و اطلاعات اشکال مختلف ورودی هستند. ورودی‌ها نیروی محرکه سیستم را تامین می‌کنند و به سه نوع ورودی‌های زنجیره‌ای، ورودی‌های تصادفی و ورودی‌های بازخورد تقسیم می‌شوند.
فراگرد (پردازش):
فرایندی است که در آنجا خروجی‌های سیستم ساخته و تولید می‌شوند. در فرایند پردازش تغیر و تحولاتی در ورودی‌های صورت گرفته و آنها را تبدیل به خروجی می‌کند. اگر بتوانیم دقیقاً فرایند تغییر و تبدیل را مشاهده کرده و تحلیل نماییم (بدانیم که در فرایند چه اتفاقی می‌افتد) آنرا جعبه سفید می‌نامیم. اما اگر تحلیلگر نتواند جریان تغییر و تحول را در طول فرایند پردازش به تفضیل بشناسد (اگر ندانیم در فرایند تبدیل چه اتفاقی می‌افتد) آنرا جعبه سیاه می‌نامیم.
خروجی‌ها:
هر آنچه که از خانه پردازش سیستم خارج میشود، خروجی سیستم نامیده میشود که میتواند ماده، انرژی، کالا، خدمت یا اطلاعات باشد. خروجی‌ها انواع مختلفی دارند.
خروجی‌هایی که بطور مستقیم توسط سیستمهای دیگر مصرف می‌شوند.
خروجی‌هایی که در فرایند تولید همان سیستم در مرحله بعد مصرف می‌شوند.
ضایعات. (همه سیستمها تلاش می‌کنند این نوع خروجی را حداقل کنند)
بازخورد کنترلی:
بطور کلی دریافت اطلاعات از محیط را بازخور می‌نامند. بازخوردها، ابزارهای ایجاد تعادل در سیستم هستند. در واقع، بازخور فرایندی است که بخشی از بازداده‌ها به منزله داده وارد سیستم میشود و موجب تعدیل (افزایش یا کاهش) بازداده‌های بعدی میشود. بازخور تک حلقه‌ای نوعی از بازخور است که برای کنترل دستیابی به هدف بکارگرفته میشود. بازخور دو حلقه‌ای بازخوری است که به سیستم امکان کنترل و تغییر هدف را میدهد. البته بازخور یا پس‌خور مهمترین مفهوم در روش تحلیل پویایی سیستمی و سایبرنتیکس محسوب میشود. براین اساس در بخش سوم این مفهوم بیشتر توضیح داده شده است.
روابط در سیستم:
مسیرهای ارتباطی عناصر سیستم با یکدیگر را روابط می‌نامند. در سیستمهای پیچیده که هر عنصر آن یک خرده‌سیستم محسوب میشود، روابط بر مسیرهای پیونددهنده خرده سیستمها دلالت دارد.
روابط موجود در سیستم را میتوان به سه دسته زیر تقسیم نمود:
روابط حیاتی (منطقی):
رابطه حیاتی رابطه‌ای است که در صورت قطع آن سیستمهای وابسته به ان نمی‌توانند به وظیفه خود عمل نمایند. این رابطه میتواند دو سویه (دوطرفه) یا یک‌سویه (یک‌طرفه) باشد.
رابطه همافزایی:
نبود این‌نوع رابطه مانع کارکرد سیستم نمی‌شود اما وجود آن کارکرد سیستم را به میزان قابل ملاحظه‌ای افزایش میدهد. رابطه همافزایی باعث میشود که با همکاری و تشریک مساعی تعدادی از خرده‌سیستم‌های نیمه مستقل، خروجی و بازده کل سیستم بیش از جمع بازده یا خروجی‌های هریک از خرده سیستمها، درصورت عمل تنها و مستقل آنها، شود. بطور ساده همافزایی یعنی اینکه حاصل جمع تلاش جمعی دو زیر سیستم که هریک 2 واحد نیرو دارند چیزی بیش از 4 شود.
پویایی سیستم:
سیستمها در طول زمان تغییر می‌نمایند. این تغییرات دلالت بر پویایی سیستم دارند. سیستمهای تغیرپذیر را سیستمهای پویا نیز می‌نامند. روابطی که بین اجزا درونی سیستم و یا بین سیستم و محیط آن برای دستیابی به اهداف سیستم برقرار می‌شوند، منشا اصلی این تغییرات و پویایی‌ها هستند.
محیط و مرز سیستم:
هر سیستم علاوه بر عناصر درونی خود و روابط بین آنها، با عناصری خارج از خود نیز سروکار دارد. محیط سیستم شامل اجزایی است که خارج از کنترل مستقیم و کامل سیستم هستند ولی بر عملکرد سیستم تاثیر می‌گذارند.از آنجا که عوامل محیطی خارج از کنترل سیستم قرار دارند، در تحلیل‌های سازمانی، محیط سیستم را میتوان یک عامل ثابت در نظر گرفت. ولی همین عوامل محیطی تاثیر قابل ملاحظه‌ای بر عملکرد سیستم می‌گذارند. برای تشخیص عامل محیطی، میتوان از دو شاخص زیر استفاده کرد:
عامل؛ باید خارج از محیط سیستم باشد
عامل؛ تاثیر مهمی بر رفتار سیستم داشته باشد
رفتار سیستم تا حد زیادی – برخلاف رفتار عناصر آن- وابسته به محیط سیستم است. زیرا محیط همواره با سیستم سروکار دارد و بطور مستمر بر آن اثر می‌گذارد. البته نمیتوان پذیرفت که سیستم نمی‌تواند هیچ تاثیر بر محیط خود داشته باشد. در واقع، سیستمها نیز می‌توانند تا حدودی بر ویژگیهای عوامل محیطی خود تاثیر بگذارند. چرچمن برای تشخیص عوامل محیطی 2 سوال زیر را مفید می‌داند:
آیا عامل مورد نظر با هدف سیستم ارتباط دارد؟
آیا عامل مذکور تحت کنترل سیستم است؟
براساس سوال‌های فوق عوامل محیطی و سسیستمی را میتوان در ماتریس زیر نگاشت کرد.
ماهیت ارتباط یک عامل با سیستم به نحوه اثر‌گذاری و تاثیر‌پذیری آن بر (از) سیستم بستگی دارد. در شکل شماره 2-4 نمایی از یک سیستم نوعی و عوامل محیطی آن ترسیم شده است.
مرز سیستم جداکننده سیستم از محیط سیستم است. محیط سیستم شامل تمامی عناصر بیرون از محدوده سیستم هستند که بر رفتار سیستم و اجزا درونی آن تاثیر می‌گذارند. در واقع مرز سیستم مجموعه‌ای از عناصر سیستم است که علاوه بر عناصر درونی سیستم عناصر محیطی نیز در تعیین رفتار آنها نقش دارند.
محیط سازمان فضایی را ایجاد می‌کند که سازمان ضمن تامین منابع مورد نیاز خود از آن، تولیدات خود را به آنجا صادر می‌کند. البته به غیر از تامین‌کنندگان مواد اولیه و مشتریان عوامل دیگری نیز در محیط سیستمها وجود دارند که همگی بر کارکرد سیستم تاثیر می‌گذارند. مجموعه تمامی عوامل فوق را فضای کسب و کاری نیز می‌نامند. این فضا میتواند زمینه مناسبی را برای رشد و توسعه کسب و کارها فراهم سازد که در آن صورت یک فضای کسب و کار پیش‌برنده محسوب میشود. اما ممکن است فضای کسب و کاری مانع رشد و توسعه کسب و کارها باشد، که درآن صورت یک فضای کسب و کاری بازدارنده محسوب میشود. شکل شماره 2-5 عوامل محیطی ایجاد کننده فضای کسب و کار را به سه گروه عوامل خرد، میانی و کلان تقسیم‌بندی کرده است.
لازم به ذکر است که ابزار اصلی مدیریت برای مواجه شدن با محیط سازمان، مدیریت استراتژیک نامیده میشود. پیشرفت این دانش میتواند ابزارهای مناسبی برای کنترل بیشتر بر محیط سازمان در اختیار مدیریت قرار دهد. اما در زبان سیستمی، طرق مختلفی که میتوان در برابر محیط عکس‌العمل نشان داد عبارتند از:
تعمیر و نگهداری؛
دفاع؛
رشد.
نگهداری و تعمیر:
مجموعه کارهایی است که سیستم در درون خود برای حصول اطمینان از انجام صحیح وظایف، از طریق راههای درست و مناسب انجام می دهد. برخی از سیستمها واحدهای تخصصی نگهداری و تعمیر دارند. تجزیه و تحلیل سیستم نیز در شمار وظایف نگهداری و تعمیر قرار می‌گیرد.
دفاع:
هر سیستم هدف‌هایی دارد که ممکن است با اهداف سایر سیستمها در تضاد باشد. تلاش سیستمها برای کسب منابع ضروری نیز تضاد‌هایی را در بین آنها ایجاد می کند که منجر به بروز رقابت در بین آنها میشود. به این ترتیب ممکن است یک سیستم از دیدگاه سایر سیستمها به منزله یک منبع در نظر گرفته شود. بنابراین لازم میشود تا سیستم از موجودیت خود دفاع نماید. این فعالیتهای دفاعی در طول مرز سیستم و یا نزدیک آن انجام می‌گیرد.
رشد:
رشد سیستم در مرز سیستم و ماورای آن رخ میدهد. سیستم وقتی رشد می‌کند به تعداد عناصر آن افزوده میشود. که خود متضمن برقراری رابطه با این عناصر جدید است. در واقع سیستمها با برقراری رابطه بین عناصر درونی خود و عوامل محیطی رشد می‌کنند. رشد زمانی تحقق می‌یابد که منابع اخذ شده از محیط به‌صورت مفیدی در سیستم مصرف شوند.
سیستمهای باز و بسته:
براساس رابطه با محیط، سیستمها را میتوان به دونوع کلی سیستمهای باز و سیستمهای بسته تقسیم‌بندی نمود. سیستم بسته سیستمی است که منابع ثابتی را که به یکباره از محیط دریافت کرده، در اختیار دارد و دیگر هیچ انرژی از محیط دریافت نکرده و خروجی‌های خود را نیز به محیط نمی‌دهد. در کلی‌ترین تعریف سیستم بسته سیستمی است که هیچ ارتباطی با محیط خود ندارد. سیستم بسته به محیط‌اش وابسته نیست و همه انرژی و منابع لازم برای ادامه کارش را در اختیار دارد. البته سیستمهای بسته در دنیای واقعی بسیار نادرند.
سیستم باز سیستمی است که با محیط خود به تبادل انرژی و اطلاعات مشغول است. بعلاوه، سیستمهای باز با دریافت اطلاعات (بازخور) از محیط عملکرد خود را نیز کنترل و تعدیل می‌نمایند. این کار میتواند بصورت خودکار یا با دخالت یک عامل خارجی مانند انسان انجام گیرد. باز یا بسته بودن سیستم یک مفهوم نسبی است که بهتر است آن را بروی یک پیوستار درنظر گرفت که از سیستم کاملاً بسته به سمت سیستم کاملاً باز حرکت می‌کند.
سیستمهای باز دارای ویژگی‌هایی هستند که برخی از مهمترین آنها عبارتند از:
آگاهی نسبت به محیط؛
سیستم باز از وجود محیط و وابستگی خود به آن آگاه است. سیستمهای باز مرزی دارند که آنها را از محیط‌شان جدا می‌سازد.
بازخور؛
سیستمهای باز با دریافت بازخور از محیط عملکرد خود را مدیریت کرده و رابطه خود با محیط را نیز تنظیم می‌کنند.
آنتروپی منفی؛
واژه آنتروپی حاکی از تمایل سیستمها به حرکت به سمت کهولت و پیری و بی‌نظمی است. سیستمهای بسته به مرور زمان از هم گسیخته می‌شوند زیرا انرژی جدیدی از محیط دریافت نمی‌کنند. اما سیستمهای باز انتروپی منفی دارند. زیرا انها می‌توانند خود را ترمیم می‌کنند. این سیستمها حتی می‌توانند با وارد کردن انرژی بیشتر رشد و توسعه یابند.
ثبات و پایداری؛
سیستمهای باز برای جلوگیری از بی‌نظمی و رشد بی‌رویه در کسب انرژی از محیط، سعی می‌کنند تا تعادل را در تبادل انرژی با محیط حفظ نمایند. این مساله مانع رشد سریع و بی‌رویه سیستم شده و در آن ثبات و پایداری ایجاد می‌نیستمی است که هیچ ارتباطی با محیط خود ندارد. سیستم بسته به محیط‌اش وابسته نیست و همه انرژی و منابع لازم برای ادامه کارش را در اختیار دارد. البته سیستمهای بسته در دنیای واقعی بسیار نادرند.
سیستم باز سیستمی است که با محیط خود به تبادل انرژی و اطلاعات مشغول است. بعلاوه، سیستمهای باز با دریافت اطلاعات (بازخور) از محیط عملکرد خود را نیز کنترل و تعدیل می‌نمایند. این کار میتواند بصورت خودکار یا با دخالت یک عامل خارجی مانند انسان انجام گیرد. باز یا بسته بودن سیستم یک مفهوم نسبی است که بهتر است آن را بروی یک پیوستار درنظر گرفت که از سیستم کاملاً بسته به سمت سیستم کاملاً باز حرکت می‌کند.
سیستمهای باز دارای ویژگی‌هایی هستند که برخی از مهمترین آنها عبارتند از:
آگاهی نسبت به محیط؛
سیستم باز از وجود محیط و وابستگی خود به آن آگاه است. سیستمهای باز مرزی دارند که آنها را از محیط‌شان جدا می‌سازد.
بازخور؛
سیستمهای باز با دریافت بازخور از محیط عملکرد خود را مدیریت کرده و رابطه خود با محیط را نیز تنظیم می‌کنند.
آنتروپی منفی؛
واژه آنتروپی حاکی از تمایل سیستمها به حرکت به سمت کهولت و پیری و بی‌نظمی است. سیستمهای بسته به مرور زمان از هم گسیخته می‌شوند زیرا انرژی جدیدی از محیط دریافت نمی‌کنند. اما سیستمهای باز انتروپی منفی دارند. زیرا انها می‌توانند خود را ترمیم می‌کنند. این سیستمها حتی می‌توانند با وارد کردن انرژی بیشتر رشد و توسعه یابند.
- نتیجه گیری و ارائه راه حل:
در این مرحله آنالیست به تعبیر و تفسیر یافته های خویش پرداخته و چنانچه فرضیه های اولیه او تأیید گردند او موفق به کشف علت شده است و اگر تأیید نشده باشند بایستی بدنبال راه حل های دیگری برای مشکل باشد.
- تهیه و تنظیم گزارش: اقداماتی که تا این مرحله انجام گرفته اند توسط تحلیل گر در یک گزارش منظم تدوین و در دسترس مدیران و مقامات ذیربط قرار می گیرد.
- اجرا: در این مرحله آنالیست طی برنامه ای پیش بینی های لازم را جهت اجرای پیشنهادات مصوب و پیاده کردن طرحهای جدید و ایجاد تغییر در نظام قدیم انجام دهد.
- آزمایش طرح جدید: دراین مرحله جهت کسب اطمینان از نتایج طرح ،طرح در یک قلمرو محدود به مرحله اجرا گذاشته می شود تا محدودیتهای حین عمل مشخص و جرح و تعدیلهای لازم انجام پذیرد
با توجه به اینکه اکثر ابهامات و ایرادات نرم افزارهای تولید شده در دیدگاه طراحی شی گرایی است؛ کتاب مهندسی نرم افزار-تحلیل سیستم (UML)، برآن شده است تا با درنظر گرفتن رئوس مطالب دانشگاهی و حرفه ای بحث مهندسی نرم افزار را با دید شی گرایی و با بکارگیری زبان طراحی UML ورژن ۲ پیش ببرد.
این کتاب گامی در جهت آموزش صحیح و کاربردی تجزیه و تحلیل سیستم و مهندسی نرم افزار است. در این کتاب چگونگی آشنایی با UML و شی گرایی در تولید نرم افزار و طریقه اجرای آن و نحوه بکارگیری آن در یک پروژه بیان شده است. در این کتاب چند پروژه در نظر گرفته شده که از طراحی UML استفاده شده است.
بررسی مؤثر سیستمها و فرآیندها میتواند به سازمانها کمک کند تا پیشنهادات عملی را به‌منظور رفع نیازهای کاربران و مشتریان به‌کار بگیرند. تجزیه و تحلیل سیستم یکی از روشهایی است که متخصصان می‌توانند از آن به‌منظور شناسایی مسائل و پیشنهاد بهبود سیستمهای کسبوکار، استفاده کنند. یادگیری اینکه تجزیه و تحلیل سیستم چیست و چگونه کار می‌کند میتواند به شما در درک بهتر اهمیت و ضرورت آن کمک کند. درواقع تحلیل سیستم فراتر از این است که بدانیم سیستم چیست، به‌همین‌دلیل در ادامهْ تعریف تجزیه و تحلیل سیستم را ارائه کرده‌ایم و از روش‌شناسی آن پرده برداشته‌ایم و انواع مدل‌ها در تحلیل سیستم را تبیین کرده‌ایم.
تحلیل سیستم چیست؟
تحلیل سیستم چیست؟
به بررسی سیستمهای پیچیده صنعتی و تجاری به‌منظور یافتن راههای بهبود آنها به‌ویژه با استفاده از رایانه، تحلیل سیستم گفته میشود. لونی بنتلی و جفری ویتن در کتاب «تجزیه و تحلیل سیستم ها و طراحی برای سازمان جهانی»، تحلیل سیستم را اینگونه تعریف می‌کنند: «فرآیند مطالعه یک روش خاص یا کسبوکار به‌منظور شناسایی اهداف آن و ایجاد سیستمها و رویه‌هایی که به‌طور کارآمد به ساخته‌شدن آن کسبوکار یاری می‌رسانند». دیدگاه دیگری تجزیه و تحلیل سیستم را به‌عنوان یک تکنیک حل مسئله می‌بیند که یک سیستم را به اجزای آن تجزیه می‌کند.
این اصطلاح باز هم معانی مختلفی دارد. تجزیه و تحلیل سیستم به‌عنوان تحقیقی در نظر گرفته میشود که برای کمک به کسی (برای مثال تصمیم‌گیرنده) اجرا میشود تا مسیر عمل بهتری را شناسایی و تصمیم بهتری اتخاذ کند. ویژگیهای مشخص یک موقعیت، پیچیدگی موضوع و عدم اطمینان از نتیجه روی شیوه تحلیل سیستم اثرگذار خواهد بود.
اصطلاحات تجزیه و تحلیل (analysis) و ترکیب (synthesis) از یونانی و به‌معنی «از‌هم‌جدا‌کردن» (to take apart) و «کنار‌هم‌قرار‌دادن» (to put together) سرچشمه می گیرند. این اصطلاحات در بسیاری از رشته‌های علمی، از ریاضیات و منطق گرفته تا اقتصاد و روان‌شناسی، برای بیان روشهای تحقیقاتی مشابه استفاده می‌شوند. تحلیل به‌عنوان «روشی که از طریق آن یک کل فکری یا اساسی را به قطعات تجزیه می‌کنیم» تعریف میشود، در‌حالی‌که سنتز به‌معنای «رویه‌ای است که به‌وسیله آن عناصر یا اجزای جداگانه را برای تشکیل یک کل منسجم ترکیب می‌کنیم». محققان تجزیه و تحلیل سیستم اینگونه روش‌شناسی را برای سیستمهای درگیر اعمال می‌کنند و یک تصویر کلی را تشکیل می‌دهند.
تجزیه و تحلیل سیستم در هر زمینه‌ای که چیزی توسعه یافته باشد، استفاده میشود. تجزیه و تحلیل همچنین میتواند مجموعه‌ای از اجزا باشد که عملکردهای ارگانیک را با هم به اجرا می‌گذارد، مانند مهندسی سیستم. برای مثال همین مهندسی سیستم یک رشته مهندسی میان‌رشته‌ای است که بر چگونگی طراحی و مدیریت پروژه‌های مهندسی پیچیده تمرکز دارد. بر اساس همین تعریف‌هاست که میتوان اصول تحلیل سیستم را درک کرد.
روش‌شناسی تحلیل سیستمها
روش‌شناسی تحلیل سیستمها
روش‌شناسی تحلیل سیستمها شامل پنج مرحله است:
شناسایی اهداف
کمی‌سازی اهداف
توسعه یک مدل سیستمی
ارزیابی گزینه‌های جایگزین
طراحی و توسعه دقیق
در ادامه هر یک از این 5 مرحله را با یکدیگر بررسی خواهیم کرد. درواقع بدون فهم روش‌شناسی، فهم اصول تحلیل سیستم عملی نیست و مراحلی که در ادامه توضیح خواهیم داد توضیح‌دهنده اصول تحلیل سیستم خواهد بود.
مرحله اول: شناسایی اهداف
یادتان باشد اگر اهداف درست مشخص نشود، مشکل حل نخواهد شد! برهمین‌اساس حتماً نکات زیر را درباره تحلیل سیستم در نظر بگیرید:
با دیگران مشورت کنید
از تیم‌هایی که دانش چندرشته‌ای دارند، بهره‌مند شوید
مشتری خود را تعیین کنید!
نیازهای مشتری را تعیین کنید
مهمترین هدف مشتری را شناسایی کنید
راههای اثربخشی راه‌حل‌ها را انتخاب کنید
در مورد هدف پروژه با مشتری صحبت کنید
درنهایت هم اطمینان حاصل کنید که مشتری به‌وضوح هدف پروژه را درک کرده و با آن موافق است.
مرحله دوم: کمی‌سازی اهداف
شناسایی و نوشتن تابع هدف؛ این تابع بیان کمی هدف یا اهداف پروژه است. تابع هدف ممکن است به‌شکل F=G(X1, X2, X3, …, Xn) باشد که در آن Xi متغیرهای مستقل هستند و مقادیر پارامترهای تحت‌کنترل تحلیلگر سیستم را نشان می‌دهند.
همچنین مجموعه محدودیت باید شناسایی شود. مجموعه محدودیت‌ها شامل معادلاتی است که دامنه راه‌حل‌های امکان‌پذیر را تعریف می‌کند. برای مثال، در تعیین ترکیب بهینه ذرت و سویا برای کاشت در مزرعه‌ای به مساحت 450 هکتار، محدودیت در میزان زمین قابل‌استفاده میتواند به‌صورت زیر نوشته شود: هکتار ذرت + هکتار سویا <= 450.
مرحله سوم: توسعه یک مدل سیستم
این مسئولیت بر عهده تحلیلگر یا مهندس سیستم است. به‌خاطر داشته باشید که مدل، یک انتزاع از سیستم است و نه خود سیستم. در این مرحله گاهی اوقات از یک فرآیند دو مرحله‌ای استفاده میشود:
جداسازی مدل (model decoupling): مرحله ساده‌سازی است که در آن اجزای سیستم به‌عنوان زیرسیستم‌ها مدلسازی و تحلیل می‌شوند. این مورد میتواند برای درک بهتر سیستم مفید باشد.
یکپارچه‌سازی مدل (model integration): کل سیستم مدل شده است (به‌عنوان‌مثال، اجزای زیرسیستم یکپارچه شده‌اند)
تعادل ظریفی بین جزئیات مدل و توانایی تحلیل مؤثر و کارآمد حالت وجود دارد. جزئیات مدلسازی ممکن است حقایق دقیق و بهینه‌ای را با افزایش هزینه محاسباتی ارائه دهد. تحت شرایط خاص، یک مدل ساده ممکن است ارزشمندتر از یک مدل پیچیده‌تر باشد. اهداف پروژه نیز باید سطح جزئیات موردنیاز را تعیین کند. انواع بسیاری از مدل‌ها برای استفاده در دسترس هستند. نوع مدل انتخاب‌شده به سیستم، اهداف و چشم‌انداز (مقیاس زمانی) مدل‌ها بستگی دارد. باید «مناسبترین مدل» را انتخاب کرد.
مرحله چهارم: ارزیابی گزینه‌های جایگزین
در این مرحله هدفْ یافتن راه‌حل بهینه است. شما باید در این مرحله راه‌حل‌های جایگزین را شناسایی و تاآنجاکه ممکن است اطلاعات بیشتری در مورد راه‌حل‌های جایگزین جمع‌آوری کنید. در این مرحله ممکن است نیاز به به‌دست‌آوردن داده‌های فنی و هزینه در مورد تجهیزات، بهره‌برداری، نگهداری و سایر اطلاعات مربوط داشته باشید.
در مرحله ارزیابی گزینه‌های جایگزین شما به انجام تجزیه‌وتحلیل برای تعیین پاسخ به تغییر در پارامترهای مدلْ نیاز دارید و باید کد کامپیوتری مدل انتخاب‌شده را مورد بررسی قرار دهید و بسنجید که آیا مدل سیستم به‌طور صادقانه سیستم واقعی را بازتولید می‌کند یا خیر!
مرحله پنجم: طراحی و توسعه دقیق
تکمیل طراحی و اقدامات لازم در این مرحله صورت می‌گیرد. این مرحله شامل تمام اقداماتی خواهد بود که به شما برای رسیدن به هدف نهایی کمک می‌کند. همچنین هر کاری که انجام می‌دهید باید متناسب با توسعه محصول یا راه‌حل شما در ادامه مسیر، اجرایی باشد.
انواع مدل‌ها در تحلیل سیستم
انواع مدل‌ها در تحلیل سیستم
در تحلیل سیستمها شما به‌عنوان یک تحلیلگر سیستم نیاز پیدا می‌کنید که از مدلسازی استفاده کنید. در ادامه انواع مدل‌ها برای تحلیل سیستم را با یکدیگر مرور می‌کنیم:
مدل نمادین (iconic): مدلهای فیزیکی که درواقع رونوشتی از دنیای واقعی هستند. ابعاد آنها معمولا کوچک است. برای مثال، مدل‌هایی از اتومبیل‌ها ممکن است در یک تونل باد ساخته و آزمایش شوند.
مدل آنالوگ (analog): مدلی که مجموعه‌ای از ویژگی‌ها را جایگزین دیگری می‌کند. ممکن است نمادی یا ریاضی باشد. برای مثال از مقاومت الکتریکی اغلب به‌عنوان آنالوگ اصطکاک سیال جاری در لوله استفاده میشود. باید در نظر گرفت که رایانه‌های دیجیتال امکان توسعه تکنیک‌های مدلسازی دیگر را فراهم کرده‌اند و به‌همین‌دلیل جایگزین مدلهای آنالوگ شده‌اند.
مدل تصادفی (stochastic): مدلی که از تصادف و احتمال برای محاسبه عوامل غیرقابل‌اندازه‌گیری (مانند آب‌و‌هوا) استفاده می‌کند.
مدل قطعی (deterministic): مدلی که از تصادفی‌بودن استفاده نمی‌کند، اما از عبارات صریح (explicit expressions) برای روابطی استفاده می‌کند که ممکن است شامل نرخ‌های زمانی متغیر باشد یا نباشد.
مدل گسسته (discrete): مدلی که در آن متغیرهای حالت به‌طور پیوسته با زمان تغییر می‌کنند (به‌عنوان‌مثال، تعداد گاو در انبار).
مدل پیوسته (continuous): مدلی که متغیرهای حالت آن به‌طور‌مداوم با زمان تغییر می‌کند (به‌عنوان‌مثال، زیست‌توده در یک میدان). در این حالت معمولاً از مجموعه‌ای از معادلات دیفرانسیل استفاده میشود.
مدل ترکیبی (combined): مدلی که در آن برخی از متغیرهای حالت به‌طور‌پیوسته تغییر می‌کنند و برخی دیگر در زمان رویداد تغییر می‌کنند. به‌عنوان‌مثال، یک مزرعه یونجه ممکن است با استفاده از یک رویکرد ترکیبی با زیست‌توده مدل‌سازی‌شده به‌طور‌مداوم در طول رشد و سپس به‌عنوان یک رویداد مجزا در هنگام برداشت مدلسازی شود.
مدل ریاضی (mathematical): انتزاعی است و معمولاً به‌شکل معادله نوشته میشود.
مدل شی‌گرا (object-oriented): در این حالت از اشیایی استفاده میشود که انتزاعی از اشیاء دنیای واقعی هستند و روابط و کنش‌ها را بین اشیا ایجاد می‌کنند. این مدل در حوزه هوش مصنوعی کارایی بسیاری دارد.
مدل اکتشافی (heuristic): از این نوع هم برای مدلسازی سیستم استفاده میشود و از حوزه هوش مصنوعی می‌آید.
به‌نظر شما در طی سالهای آتی کدام‌یک از مدل‌ها منسوخ خواهد شد و کدام‌یک کاربرد بیشتری خواهند داشت؟ کدام‌یک از این مدل‌ها با اصول تحلیل سیستم همبسته هستند؟
بررسی چند مورد از انواع مثال تحلیل سیستم
بررسی چند مورد از انواع مثال تحلیل سیستم
ارائه نتایج در یک چارچوب مقایسه‌ای به‌طوری‌که تصمیم‌گیرنده میتواند انتخابی آگاهانه از بین گزینه‌ها داشته باشد، مستلزم شناسایی مجدد اهداف، محدودیت‌ها و روشهای جایگزین است. در این مورد استفاده معمولی از تجزیه و تحلیل سیستم ها برای هدایت تصمیم‌گیری در مورد موضوعاتی مانند طرح‌ها و برنامه‌های ملی یا شرکتی، سیاست‌های استفاده از منابع و حفاظت، تحقیق و توسعه در فناوری، توسعه منطقه‌ای و شهری، سیستمهای آموزشی، و سلامت و سایر خدمات اجتماعی است. بدیهی است که فهم ماهیت این مشکلات نیازمند رویکردی میان‌رشته‌ای است. چندین نوع یا تمرکز خاص از تجزیه و تحلیل سیستم ها وجود دارد که اصطلاحات مختلفی برای آنها استفاده می شود:
تجزیه و تحلیل سیاست: تجزیه و تحلیل سیستمهای مربوط به تصمیمات عمومی اغلب به‌عنوان تجزیه و تحلیل سیاست نامیده میشود.
تجزیه و تحلیل تصمیم: تجزیه و تحلیل سیستمی که بر مقایسه و رتبه‌بندی گزینه‌ها بر اساس ویژگیهای شناخته‌شده آنها متمرکز است، تجزیه و تحلیل تصمیم نامیده میشود.
تحلیل امکان‌سنجی: آن بخش یا جنبه‌ای از تجزیه و تحلیل سیستم که بر روی یافتن پاسخ این سوال که «آیا یک اقدام هرگونه محدودیتی را نقض می کند یا خیر؟» متمرکز است، به‌عنوان تحلیل امکان سنجی نامیده می شود.
تحلیل اثربخشی: تجزیه و تحلیل سیستمی که در آن گزینه‌ها از نظر اثربخشی برای هزینه ثابت یا از نظر هزینه برای اثربخشی برابر، رتبه‌بندی می‌شوند، تحلیل اثربخشی هزینه نامیده میشود.
تجزیه و تحلیل هزینه-منفعت: تجزیه و تحلیل هزینه-منفعت مطالعه‌ای است که در آن برای هر جایگزین، جریان زمانی هزینه‌ها و جریان زمانی منافع (هر دو بر حسب واحد پولی) تنزیل می‌شوند. مقایسه و رتبه‌بندی بر حسب سود خالص (مزایا منهای هزینه) یا نسبت سود به هزینه انجام میشود.
تجزیه و تحلیل ریسک-منفعت: در تجزیه و تحلیل ریسک-منفعت، هزینه (بر حسب واحد پولی) به هر ریسک تخصیص داده میشود تا مقایسه مجموع تنزیل‌شده این هزینه‌ها (و همچنین سایر هزینه‌ها) با مجموع تنزیل‌شده منافعی که پیش‌بینی میشود، حاصل شود.واحد امور اداری و مالی
این واحد از قسمتهای مختلفی بوجود آمده که وظایف مختلفی را به عهده دارند از جمله امور مربوط به کارگزینی؛ دبیرخانه؛ منابع انسانی؛ امور مالی؛ حسابداری صنعتی؛ محاسبه حقوق و دستمزد؛ صدور فیش حقوقی کارکنان و...
واحد امور تولید
در این واحد کارکنان در بخشهای مختلف شرکت در حال فعالیت و تولید محصول بوسیله ماشین آلات مربوطه هستند. که مدیر کارخانه و سرپرست کارخانه آنها را کنترل می‌کنند.
واحد تدارکات
در این واحد وظایفی از قبیل: تهیه مواد غذایی و معیشتی کارکنان؛ تهیه تجهیزات و حمل ونقل و تسهیلات مورد نیاز کارکنان را به عهده دارد.
واحد بازرگانی
وظیفه این واحد خرید مواد اولیه شرکت و فروش محصولات شرکت وبازاریابی وتعیین بازار مناسب برای شرکت وخدمات پس از فروش محصولات و….را به عهده ردارد
واحد عمرانی
وظیفه این واحد رسیدگی به ابنیه‌های شرکت و کنترل وتعمیر تأسیسات وماشین آلات شرکت را بر عهده دارد.
واحد تحقیقات و برنامه ریزی
وظیفه این بخش ارایه آموزشهای لازم برای کارکنان و برنامه ریزیهای مفید و لازم وهمچنین تحقیقات آزمایشگاهی وکارگاهی لازم برای بهبود کیفیت محصولات شرکت
واحد کنترل کیفیت
وظیفه این واحد کنترل دقیق محصول تولید شده از خرید مواد اولیه تا رسیدن به خط تولید و تولیدمحصول شرکت میباشد.
- روشهای اجرایی سازمانی مورد نیاز سازمان
روش اجرایی تولید
چگونگی استفاده از مواد اولیه و تولید کالا
روش اجرایی فروش
چگونگی منتقل شدن کالای مورد معامله به خریدار
روش اجرای خرید
چگونگی خرید مواد اولیه برای شرکت
روش اجرای کنترل کیفیت
چگونگی نظارت بر مواد اولیه و کالاهای تولید شده
روش اجرای امور اداری
چگونگی رسیدگی به فعالیتهای اداری و منابع انسانی
روش اجرای امور مالی
چگونگی رسیدگی به حسابها و پرداخت حقوق کارکنان
روش اجرای بازرگانی
چگونگی توزیع محصولات شرکت
روش اجرای آموزش
چگونگی آموزش به کارکنان شرکت
روش اجرای خدمات پس از فروش
چگونگی ارائه خدمات به مشتری بعد از فروش کالا
روش اجرای عمرانی
چگونگی نگهداری یا تعمیرات ابنیه‌ها و ماشین‌آلات شرکت
روش اجرای کنترل تولید
چگونگی نظارت بر تولید
روش اجرایی انبار
چگونگی انبار مواد اولیه و کالاهای تولیدی شرکت
اهداف شرکت تولیدی
یک شرکت تولیدی: شرکتی است که انواع فراورده‌ها و کالاهای بادوام یا مصرفی را معمولا با به کار گرفتن سرمایه و نیروی انسانی ماهر با استفاده از ابزارها، ماشین‌آلات، و تأسیسات می‌سازد یا تولیبد می‌کند و آنهارا مستقیما و یا از ظریق شبکه‌های توزیع به فروش می‌رساند.
- شرح و توضیح یک روش اجرایی
روش اجرایی خرید:
مقدمه: کلیه مراحل از قبیل: تهیه وتوزیع محصولات و خرید مواد اولیه مورد نیاز جهت کار در شرکت.
هدف: ادامه کار شرکت و تحقق یافتن اهداف شرکت
دامنه کاربرد: خرید مواد اولیه و دیگر احتیاجات شرکت
مسؤلیت اجرا: به عهده گروهی میباشد که کنترل و بررسی خرید را به عهده دارند. از جمله مسؤل خرید و کنترل موجودی؛ مدیریت و دیگر مسؤلین که در زمینه خرید برای شرکت وظیفه‌ای دارند.
تعریف: منظور از خرید ارایه یک برنامه جامع و کامل برای خرید مواد اولیه با کیفیت بالا و قیمت مناسب میباشد.
روش انجام کار:
الف) درخواست و سفارشات شرکت: توسط مدیر تولید
ب) خرید مواد: مسؤل خریدبا یک برنامه‌ریزی مناسب از قبیل انجام مناقصه و……. اقدام به خرید می‌کند.
پ) اعزام گروه بازرسی جهت کنترل اجناس: توسط مدیر کنترل کیفیت
ت) حملونقل مواد به شرکت: توسط مسؤل حملونقل
ث) صدور فاکتور و صورتحساب مربوط به خرید کالا: در قسمت بازرگانی توسط مسؤل خرید.
مدارک مرتبط:
الف) نیروی متخصص در امر خرید کالا
ب) داشتن انبار مورد نیاز
سوابق: داشتن سابقه مناسب کاری و عدم سوء پیشینه کارمند مدنظر است.اساسی جهت طراحی ، استقرار یا جایگزینی سیستم مناسب.
تحلیل سیستم فرآیندی قابل پیاده سازی در هر سیستم و ساختار مشخص است، از بررسی یک سیستم نرم افزاری یا سیستم تولید یک کارخانه تا تحلیل سیستم مدیریتی و کاری یک سازمان و تیم.
هدف از تجزیه و تحلیل سیستم در مدیریت، ایجاد اصلاح و بهبود در عملکرد سازمان از طریق به جایگزینی رویه ها و روش های بهتر برای پیشبرد و انجام کارها است. با توجه به اینکه هر سیستم علاوه بر اجزای فیزیکی، متشکل از روش ها و شیوه های گوناگون انجام کار است. فردی که مسئولیت تحلیل سیستم ها را بر عهده دارد، بایستی علاوه بر کل سیستم، نسبت به روش های موجود و شیوه های پیاده سازی و انجام کار نیز دارای شناخت کافی باشد.
اگر شما به عنوان یک مدیر خودتان دارای توانایی و دانش تحلیل سیستم هستید قطعا باید نسبت به تمام فرایندهای درون سازمانی و زیرساختاری مجموعه خودتان نیز مسلط و آگاه باشید. هرچند وجود افراد متخصص و تیم های خبره در تحلیل سیستم ها، این شرایط را فراهم آورده است تا کار را به کاردان سپرده و با ایفای صحیح نقش مدیریتی به آگاهی، شناخت و پیشبرد اهداف مورد نظر تیم تحلیل کمک نمائید.
با تجزیه و تحلیل سیستم آشنا شویم
با تجزیه و تحلیل سیستم آشنا شویم
تجزیه و تحلیل سیستم ابزاری مفید برای مدیران
یکی از مهمترین و اولین وظایف مدیران در سازمان، وظیفه آسیب شناسی و ایجاد تغییر در جهت رفع آسیب است. تجزیه و تحلیل سیستم ها می تواند ابزاری مفید برای مدیران در ایجاد تغییرات لازم باشد.
نظر به این که هر روز شاهد توسعه و گسترش ساختاری، لجستیکی و اهداف سازمان ها هستیم ، اهمیت سپردن تحلیل و تجزیه سیستم به کارشناسان تحلیل سیستم، که افرادی با تجربه، کارآزموده و متخصص در این زمینه هستند بیشتر از پیش می گردد.
شاید بتوان وظیفه اصلی این کارشناسان را ثبت و ضبط تصاویر سه بعدی از وضع موجود سازمان ها دانست که به آنها کمک می کند به یک دید و شناخت صحیح از سازمان برسند. تا با دقت در تصاویر به دست آمده و مشخص کردن نقاط ضعف و کمبودهای سازمان، راه حل های مناسب را پیش بینی کرده و در اختیار مدیران و تصمیم گیران سازمان قرار دهند.
افراد این تیم می توانند هم از کارشناسان درون سازمان انتخاب شوند، هم شامل افراد و کارشناسان بیرون از سازمان باشند. شما می توانید برای این مساله از موسسات مشاور مدیریت که در زمینه تجزیه و تحلیل سیستم ها تخصص دارند، استفاده کنید. خوشبختانه با رشد آگاهی مدیران و افزایش حضور مدیران نسل جدید، که برای ابزارهای مفید مدرن اهمیت بالایی قایل هستند، باعث شده است تحلیل سیستم ها و تجزیه و شناخت فرایندها در سازمان های مختلف از اهمیت بالایی برخوردار باشند.
تحلیل گر یا آنالیزور ؟
به افرادی که در امر تجزیه و تحلیل دارای دانش آکادمیک یا تجربه میدانی بالایی باشند، تحلیلگر یا آنالیزور گفته می شود. آن ها درباره نحوه کار سیستم بررسی کرده و نتایج این بررسی ها را مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهند. یا در صورت نیاز سیستم جدیدی را طرح‌ریزی می کنند که دارای اثربخشی و عملکرد بیشتر و بهتری باشد. یک آنالیزور تا اجرا و استقرار سیستم جدید با شما همکاری کرده و هر کجا که لازم باشد توصیه‌ها و پیشنهادات لازم را به شما و سازمان تان ارائه می دهد.
از آنجایی که تجزیه و تحلیل امر مستمر و دائم است که سازمان به صورت دوره ای یا مداوم به آن نیاز دارد و باید به طور متوالی در سازمان انجام گیرد، از آن به عنوان چرخه یا سیکل تجزیه و تحلیل یاد می شود. چرخه ای که باید سازمان را همگام با آخرین تحولات و تغییرات به روز رسانی کند.
تجزیه و تحلیل سیستم ابزاری مفید برای مدیران
تجزیه و تحلیل سیستم ابزاری مفید برای مدیران
تجزیه و تحلیل سیستم به ما چه کمکی می کند؟
تحلیل سیستم ها در یک سازمان به ما کمک می کند تا موقعیت کنونی سازمان را بهتر شناخته و از جریان و روند پیاده سازی و پیشبرد امور مختلف سازمان مطلع شویم، آن را مورد ارزیابی قرار داده و در صورت وجود برای رفع نارسایی ها و معضلات، بهترین راه حل ممکن را انتخاب کنیم.
بنابراین تجزیه و تحلیل سیستم را به طور خلاصه می توان چنین تعریف کرد: تحلیل و بررسی سیستم های فرعی یا زیر سیستم های موجود در یک سازمان به منظور اطمینان یافتن از تناسب روش های جاری با اهداف سازمان و ارزیابی اثربخشی و بهره وری این روش ها.
هدف از تجزیه و تحلیل سیستم چیست ؟
تعریف سیستم در یک سازمان را می توان مجموعه ای از روش ها و چگونگی انجام امور نیز تعریف کرد.
روش هایی که به یکدیگر وابسته بوده و با اجرای هر کدام از آن ها، بخشی از اهداف سازمانی تحقق می یابد. روش ها نیز مجموعه ای از روندها و فرایندهای گوناگون انجام کار هستند که با استفاده از آن ها می توان به اهداف اصلی و نهایی سازمان دست یافت.
این روش ها و شیوه های سازمانی انواع مختلفی دارند و هر سازمان بسته به کارکرد بخش های مختلف خویش، به اجرای یک یا چند روش نیازمند است.
روش اول
عبارت است از یک رشته عملیات و مراحل که برای حصول کل یا بخشی از هدف های سیستم انجام می شود. در هر روش، نوع کار، اشخاص و وظایف محوله هر فرد، مراحلی که باید طی شود و شیوه های انجام به کار، مشخص می شود.
به طور معمول، این راه و روش انجام کار به صورت یک داکیومنت، تدوین و در سازمان حفظ می شود. مانند روش استخدامی در منابع انسانی، روش انبارداری در سیستم تدارکات یک شرکت و یا روش محاسبه قیمت تمام شده در سیستم حسابداری.
روش دوم
عبارت است از تشریح جزئیات نحوه انجام دادن کار، مانند حضور و غیاب کلاس های دانشگاهی با استفاده از لیست مرتب شده کامپکامپیوتری یا روش تصحیح اوراق امتحانی با توجه با بارم بندی از قبل مشخص شده.
با توجه به آنچه تا اینجا مشخص شده است، سیستم در اصل مجموعه ای از روش ها و شیوه های انجام کار است و فردی که مسئولیت تجزیه و تحلیل سیستم ها را بر عهده دارد باید علاوه بر کل سیستم، نسبت به روش های موجود در آن و شیوه‌های انجام کار نیز دارای شناخت کافی باشد، تا بتواند با درک ارتباط و همبستگی میان روش ها و شیوه ها، نسبت به نقشی که در تامین اهداف سازمان بر عهده دارند، مسلط و آگاه باشد.
تجزیه، تحلیل و طراحی: سیستم ها، روش ها و شیوه های تحلیل سیستم
هدف از تجزیه و تحلیل سیستم چیست ؟
هدف از تجزیه و تحلیل سیستم چیست ؟
تا اینجا سعی کردیم به شناخت کافی از تعریف سیستم و تفکر سیستمی برسیم. چرایی و چگونگی اولیه ی تجزیه و تحلیل یک سیستم را درک کنیم. با یک تحلیل گر و آنچه انجام می دهد آشنا شویم و هدف سازمان ها و مدیران از تجزیه و تحلیل سیستم را به طور خلاصه بررسی کنیم و به روش های انجام این تحلیل و پیاده سازی سیستمی را نیم نگاهی انداخته باشیم.
اما برای اینکه بتوانیم یک سیستم قوی، دانش محور، کارا و موثر داشته باشیم و در ادامه آن به تجزیه و تحلیل درستی از آن برسیم، باید بیشتر و عمیق تر به لایه های درونی این مقوله نگاه بیاندازیم. داشتن یک نگاه تخصصی و علمی به موضوعی با اهمیت، باعث می شود آگاهانه وارد یک نبرد سخت و مداوم برای بهبود و توسعه سیستم سازمان شویم.
بد نیست یکبار دیگر تعریف سیستم را با هم مرور کنیم:
سیستم مجموعه‌ای است از اجزای به هم وابسته که با هم به یک کلیت جدید می رسند، از نظم و سازمان خاصی پیروی می کنند و در جهت رسیدن به هدفی معین به عنوان فلسفه ی وجودی سیستم، فعالیت می کنند.
سیستمهای موجود در اطراف ما بی‌شمار هستند و هر روز و هر لحظه با آنها رو به رو هستیم:
کهکشانها و منظومه های حیرت آور گیتی، مولکولها و سلول ها جهان هستی؛ گیاهان و حیوانات و شاید پیچیده تر از همه آن ها، انسان و جوامع انسانی.
علاوه بر این موارد، دستسازه های نظام مند انسانی نیز نمونه های مختلفی از سیستم های پیچیده و کارا هستند. مثل ماشین ها و ادوات مکانیکی، انواع خودرو و وسایل نقیله ی پیشرفته، ربات ها و کارخانجات تمام اتوماتیک و در نهایت نظام های مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی، همه سیستم هایی برای انجام امورات و وظایف گوناگون برای رسیدن به اهداف تعیین شده و والاتر هستند.
آشنایی با آنچه در یک سیستم جریان دارد
هر سیستم بسته به ساختار خود دارای یک سری داده ها و اجزای اصلی و درونی است. تمام آنچه که به هر نحوی وارد سیستم میشود و موجب تحرک و فعالیت سیستم می شود یک داده ی درون سیستمی حساب می کنیم.
اما هر داده ای که وارد سیستم می گردد، طبق برنامه مشخص شده برای سیستم، در جریان یک تغییر و تبدیل قرار می گیرد. یعنی در یک فرایند مشخص در مسیر رسیدن به هدف تبدیل می گردد.
بطور مثال: نیروی انسانی شما یک داده ی سیستمی است که با ورود به سازمان ، از طریق آموزش های مختلف در مسیر کمک به حرکت و پویایی آن قرار می گیرد.
اما این داده ها و فرایندهای تبدیل داده باید طبق یک نظم حاکم سازمانی،در نهایت به شکل کالا یا خدمت، از سیستم شما به جامعه هدف صادر و خارج شوند.بنابراین مرحله بعدی خروجی سیستم خواهد بود.
پس از اینکه خروجی سیستم شما به عنوان کالا یا خدمات وارد بازار و جامعه مخاطبین شد، شاهد اطلاعات و داده های برگشتی خواهیم بود که به آن بازخورد یا فیدبک می گوییم. یعنی واکنش های مثبت و منفی ای که جامعه نسبت به خروجی سیستم از خود نشان می دهد. این بازخوردها در اصل یک خود درمانگری و خود کنترلی لازم برای هر سیستم هستند. جمع آوری و تحلیل صحیح این داده های بازگشتی یکی از اصلی ترین راه های اصلاح، رشد و توسعه یک سیستم است.
طبقه بندی سیستم ها
سیستم ها به روش های گوناگونی تقسیم بندی می شوند. که هر تقسیم بندی دلیل و جزئیات خاص خودش را دارد و به صورت منطقی در نحوه تحلیل و تجزیه ی سیستم نیز اثر گذار است.
در این بخش می خواهیم به بررسی و شناخت بعضی از انواع رایج تقسیم بندی سیستم بپردازیم.
سیستم اصلی و فرعی
سیستم فرعی جزء و قسمتی از سیستم است که خود نظارتی دارد. برای انجام وظیفه خاصی ایجاد شده و برای رسیدن به هدف معینی در حال کار است. سیستم های فرعی نقش ویژه و مشخصی ایفا می‌کنند و در نهایت یکی از اجزای تشکیل دهنده سیستم بزرگتری به نام سیستم اصلی هستند.
سیستم باز و بسته
یکی دیگر از طبقه بندی های سیستم، باز یا بسته بودن آن است. سیستم بسته، سیستمی ساده بدون ارتباط با محیط و دیگر سیستم های همجوار است. یعنی داده های ورودی بعد از ورد به حلقه ی عملکرد سیستم به صورت بی پایان و اثرگیری از بیرون در حال گردش هستند.
بر خلاف آن نیز می توان به سیستم باز اشاره کرد که با محیط خود و دیگر سیستم ها در ارتباط است. یعنی دارای یک ورودی داده است که آن را می گیردو در فرآیند تحول و تبدیل قرار می دهد و یک خروجی مشخص دارد. تفاوت اصلی این دو سیستم در این است که یک سیستم بسته در برخورد با محیط و ورودی جدید و ارتباطات بین سازمانی، سازمان و ساختار خود را از دست می‌هد یا به ناچار شیوه و حوزه فعالیتش تغییر می‌کند. اما سیستم باز دارای خود کنترلی و تحول و پویایی مداوم است. برای همین به روز می شود یا نقائص خود را برطرف می کند.
تا به اینجا مشخص شد یک سیستم باز می تواند سیستمی باشد که نیل به هدف دارد و به دلیل پویایی و فعالیت می تواند دارای عملکرد مثبت باشد. شما در بسیاری از حیطه های علمی و اجتماعی می توانید اهمیت این موضوع را دریابید. در علم سیاست همواره سیستم های بسته حاکمیتی در نهایت به مشکلات عدیده ای دچار خواهند شد. رکود و اضمحلال درونی، نارضایتی و افول اقبال اجتماعی و مشکلات اقتصادی فراوان و عدم حضور در بازارهای بین المللی از نمونه مضرات یک سیستم بسته حکومتی هستند.
اما برای اینکه بیشتر و بهتر با خصوصیات یک سیستم باز آشنا شویم، ابتدا باید یک اصطلاح مهم در فرایند سیستم ها را بیاموزیم.
مدیریت و تجزیه و تحلیل سیستم ها
مدیریت و تجزیه و تحلیل سیستم ها
سیستم و آنتروپی سیستم
در هر سیستم، عامل یا عامل هایی وجود دارند که در خلاف جهت حرکت و مقابل نظم وجودی سیستم عمل می‌کنند و اصطلاحا مختل کننده‌ی نظم ابتدایی و مستقر یک سیستم هستند. به این عوامل در علوم اجتماعی و سیاسی، آنتروپی می‌گویند. آنتروپی نیز دارای یک تقسیم بندی دوگانه است: آنتروپی مثبت که عملکردی در خلاف جهت فعلی سیستم و در جهت اصلاح انحرافات آن دارد و به منظور رشد و بقای سیستم مختل شده عمل می‌کند. و آنتروپی منفی که به با ایجاد بی نظمی یا آنارشی موجب اختلال در عملکرد یک سیستم موفق و دارای عملکرد سازنده می شود. اما یک سیستم باز به عنوان سیستمی سازنده که می تواند بر بستر یک سازمان به عنوان فرایند مادر پیاده سازی شود، دارای چه خصوصیاتی است.
خصوصیات یک سیستم باز چیست؟
یگانگی و تکامل وجودی
سیستم ها در کلیت وجودی شان دارای خصوصیاتی هستند که شاید در اجزای تشکیل دهنده آن ها، به تنهایی وجود نداشته باشد. سیستم با اجزای خود به تکامل می رسد ولی اجزای آن به تنهایی کامل نیستند. این کلیت و تکامل وجودی صرفا نتیجه کنار هم قرار گرفتن اجزا نیست. بلکه برای برقراری این تکامل میان اجزا با یکدیگر و با بیرون، ارتباط مشخص و مثبتی وجود داشته باشد. این شیوه ترکیب، نظم دهی و سازمان یافتگی آن ها است که کل یک سیستم را به وجود می‌آورد. یک سیستم باز دارای تکامل سازمان یافته از اجزای موثر است.
سلسله مراتب و همبستگی
یک سیستم باز دارای مرتبه های وجودی برای اجزا و وظایف آن است که مانند یک زنجیره هر یک از این مرتبه ها، در عین داشتن ارتباط و اتصال با دیگر اجزا، دارای یک ساختار و وظایف مجزا است و دارای یک مرتبه مشخص در عملکرد کلی سیستم است. هر جز فرعی یا اصلی در سیستم، با سایر اجزای دیگر مرتبط و متصل است و چنانچه در اختلال در هر یک از آنها می تواند منجر به اختلال در عملکرد اجزای دیگر یا عملکرد کلی سیستم گردد.
تناسب اجزای سیستم
داشتن تناسب بین اجزای هر سیستم و اصطلاحا وجود سنخیت در هر بخش یکی از نیازهای عملکرد مناسب سیستم است. برای همین است سازمان ها دارای آیین نامه، اساسنامه، مرامنامه و بایدها و نبایدهای سازمانی هستند. به همین دلیل است که منابع انسانی یک بخش مهم سازمان است، زیرا باید افرادی متناسب و هماهنگ با فلسفه وجودی و اهداف سازمان به کار بگیرد و جذب کند.
استمرار و تداوم
فرآیندهای یک سیستم که در ابتدای متن به آنها اشاره کردیم، مانند داده های درونی و فرایند تبدیل و تحول داده ها و یا خروجی هر سیستم، یک امر پیوسته و مستمر است. این چرخه ی سیستماتیک باید تداوم داشته باشد تا سیستم بتواند به کار خود ادامه دهد و در صورت نیاز به اصلاح خود بپردازد. از دیگر ویژگیهای سیستم های باز، میل به جاودانگی و تداوم همیشگی است. سیستم ها تا جایی که امکان داشته باشد به حیات خویش ادامه می‌دهند و برای این بودن، نیاز به تولید اجزای جدید، اهداف جدید، روند و شیوه های نوین، آموزش و رشد و ایجاد فرایندهای به روز هستند.
گرایش به تکامل سازنده یا خود نگهداری دینامیک
یکی از ویژگیهای اصلی سیستمهای باز، تعادل گرایی ( بالانس شرایط) یا خود نگهداری پویا و اصلاح مدام است.
منظور از این حالات که در علوم اجتماعی به Homeostasis معروف است، تلاش سیستم در حفظ متغییر‌های ضروری خود است. این متغیر ها کمیت هایی هستند که حالت و هویت بنیادین سیستم را بیان می کنند. چنانچه متغیرهای ضروری دچار بهم ریختگی و از هم پاشیدگی گردند، خاصیت تعادل گرایی سیستم ازبین می رود و سیستم دچار بحران هویتی و از بین رفتن هویت بینادین اش می شود.
هم پایایی یا Equifinality
یک سیستم باز می تواند از راه ها و مسیرهای متفاوت اما به یک هدف واحد برسد به عبارت دیگر جایگاه پایانی یک سیستم و نتیجه واحد آن ممکن است از مسیر و جایگاه اولیه متفاوتی به دست بیاید.
مدیریت و تجزیه و تحلیل سیستم ها
ارتباط مدیریت با تجزیه و تحلیل سیستم
ارتباط مدیریت با تجزیه و تحلیل سیستم
تعریف تجزیه تحلیل سیستم
تجزیه و تحلیل سیستم عبارت است از مشاهده و شناخت جنبه های مختلف یک سیستم و آگاهی از چگونگی عملکرد اجزا تشکیل دهنده و کلیت سیستم و در نهایت بررسی نحوه و میزان ارتباط بین اجزا برای رسیدن به فاکتورهای اساسی جهت طرح و اجرای یک سیستم اصلاح شده و مناسب تر برای رسیدن به اهداف مشخص شده.
تجزیه و تحلیل به ما کمک می‌کند تا به درک مناسبی از موقعیت فعلی سازمان برسیم، از جریان و روند کارها مطلع شویم و ارزیابی درستی از آن داشته باشیم، تا بتوانیم تصمیماتی عملگرایانه و صحیح برای رفع نارسایی و مشکلات احتمالی اتخاذ کنیم.
تعریف سیستم در یک سازمان را می توان اینگونه نیز بیان کرد:
مجموعه‌ای از روشها ( عملیات و مراحل اجرا) و شیوه های انجام کار (جزئیات و نحوه ی انجام دادن کار) که به همدیگر وابسته هستند و با اجرای آن ها، به سمت اهداف سازمانی حرکت خواهیم کرد. پس در اصل تجزیه و تحلیل سیستم در یک سازمان، بررسی و شناخت دقیق این روش ها و شیوه ها و بر طرف کردن ایرادات و جایگزینی با روش و شیوه ی مناسب است.
ارتباط مدیریت با تجزیه و تحلیل سیستم
ارتباط مدیران یک سازمان با تجزیه و تحلیل سیستم یکی از مهمترین وظایف مدیریتی است، یعنی ایجاد تغییر به منظور بهبود سازمان.
مدیران سازمانی موظف هستند در عین اینکه تعادل سازمان خود را حفظ می کنند، همگام با آخرین تغییرات و تحولاتی که در پیرامون محلی، ملی و بین المللی رخ میدهد، تغییرات و اصلاحات لازم را در سازمان خود به وجود آورند.
یک رهبر موفق سازمانی باید از جدیدترین روش ها و شیوه‌های انجام کار در اداره امور سازمان خود بهره گیرد. حتی مدیران پیشرفته ترین سازمان ها و بزرگترین سیستم ها نیز از انجام این وظیفه جدا نخواهند بود. زیرا ما در دنیایی شتاب زده و با تغییراتی گسترده و سریع زندگی می کنیم. این تغییرات در تمام ابعاد زندگی ما اتفاق می افتند. شتاب این تغییرات روزافزون است و سازمان های ما نیز مانند سایر پدیده‌ها همراه حرکت جهان به سمت این تحولات، به ناچار و به صورت جبری، دچار تغییر و تحول بدون وقفه خواهند بود.در واقع کلیه سیستم ها در یک دنیای متغییر و متحول قرار دارند و باید با آن هماهنگ و هم گام شوند. زیر هدف غایی و نهایی تمام سیستم ها بقا و حفظ بودن و وجود داشتن، است.
برای نیل به این هدف سیستمها و در اصل سازمان ها، چاره ای جز هماهنگی با تغییرات و تحولات همیشگی را ندارند. وظیفه اساسی هر سیستم همگامی با تغییرات پیش بینی شده یا ناگهانی و تلاش در جهت اعمال نیروی به نفع سازمان بر هر تغییر پیش آمده است.
در چنین وضعیتی یک سازمان و در راس آن یک رهبر و مدیر، اگر با تمام قوا تلاش نکند از قافله عقب خواهد ماند. حتی برای حفظ وضع موجود و فعلی نیز نیازمند تلاشی بی وقفه هستیم.
در غیر این صورت دچار درجا زدن بیهوده و در نهایت محکوم به فنا هستیم. هر چه گرایش و تمایل ما به پیشرفت و توسعه بیشتر و جدی تر باشد، به همان میزان کوشش ما به مثابه یک سازمان باید بیشتر و جدی تر صورت گیرد و برای پذیرش تغییر و تحولات آماده باشیم.
پس همگامی با آخرین پیشرفت ها نیاز به تلاش صد چندان دارد و با چنگ زدن به روش ها و رویه های کهنه و با بسنده کردن به آن ها نخواهیم توانست در چنین دنیای متحول و متغییری به حیات خود با کیفیت خوبی ادامه دهیم. در دنیایی که به سرعت در حال حرکت است توقف شایسته نیست و به زوال منتهی خواهد شد.
سازمان و تحلیل سیستم های سازمانی
سازمان و تحلیل سیستم های سازمانی
سازمان و تحلیل سیستم های سازمانی
تا کنون به این اندیشیده اید که تحلیل سیستم های یک سازمان چه فوایدی دارد یا نیازمند چه ضوابط و خصوصیاتی است که بتواند به عنوان یک نیروی مثبت محرکه برای پیشبرد اهداف سازمان و بهبود عملکرد آن، ایفای نقش کند؟
حفظ بقای سازمان
سازمان ها برای حفظ بقای خود در دنیای مدرن امروز ملزم به پذیرش تغییر و استقبال از آن هستند. البته از لحظه ای که روش نو و بدیعی به وجود می آید تا زمانی که اکثریت افراد آن را بپذیرند و اجرا کنند یک فاصله بلند زمانی وجود دارد. مدیران سازمان ها موظفند تا جایی که امکان دارد این فاصله را کوتاهتر کنند. یعنی موانع ایجاد تغییر را از سر راه بردارند. با استفاده از تجزیه و تحلیل، مدیر خواهد توانست هدف و نیز وسایل نیل به هدف را مورد ارزیابی مجدد قرار دهد و تغییرات مناسب را در آن ها ایجاد کند
مدیران بایستی متوجه باشند که برخی افراد با وضع موجود انس می گیرند، حتی اگر این انس غیرمنطقی باشد. گروهی از کارکنان نیز به علت جمود فکری و ترس از تغییر، به دنبال ثبات هستند. در حالی که بقای خود آن ها مشروط به تغییر است، به ریسمان ثبات سازمانی چنگ می‌زنند و تحت این لوا، نگرانی خویش را از تغییر کتمان می کنند. جان لاک در مورد این گونه افراد اشاره جالبی دارد و می گوید : «ثبات از خواص اذهان تنگ است» و به این ترتیب ثبات را از ویژگی های تنگ‌نظران می داند.
برخی افراد نیز به علت احساس ناامنی و عدم آگاهی از نحوه کاربرد شیوه های نوین و نیز احتمال از دست دادن منافع خاصی که در وضع موجود دارند با هر نوع تغییری به مخالفت بر می خیزند و در مقابل تغییر به شدت، از خود مقاومت نشان می دهند.
مدیران باید خود از عوامل ایجاد تغییر باشند
مدیران باید خود از عوامل ایجاد تغییر باشند و این اصل را باور داشته باشند که سرعت در پذیرفتن افکار و روش های نو به موفقیت سازمان متبوعشان کمک می کند.آنان باید از همکاران خود بخواهند که در جریان تغییرات، مشارکت موثر داشته باشند و نظرات سازنده و اصلاحی خویش را برای ایجاد تغییرات مطرح سازند.
هر جا که افراد در فرآیند تصمیم‌گیری سهمیم باشند همکاری بیشتری در اجرای تصمیم و تغییر نشان می دهند. هر چه آگاهی افراد از تغییرات و پیامدهای آن ها بیشتر باشد مشارکتشان فزونتر و مقاومتشان در برابر تغییر کمتر خواهد بود.
نیازها همواره نامحدودند
باید توجه داشت که نیازها همواره نامحدودند و آن چه که باعث محدود کردن این نیازها می شود کمبود امکانات است. مدیران با توجه به محدودیت امکانات و وجود کمبودها در زمینه‌های گوناگون مانند نیروی انسانی ( از ابعاد کمی و کیفی)، مواد اولیه و تسهیلات مورد نیاز همواره باید بکوشند ترکیب معقولی از این عوامل (یعنی نیروی کار، مواد، تسهیلات، زمان و …) را در سازمان به وجود آورند.
با توجه به آخرین پیشرفت ها هماهنگی های لازم را در استفاده موثر از عوامل مزبور به عمل بیاورند تا نقشی مثبت و فعال به منظور تشکیل سازمان هایی پویا و پایا ایفا کنند. سازمانی پویا و ماندنی است که هدف های خود را با شرایط و نیازهای متغیر محیطی تطبیق دهد و انعطاف لازم را برای تغییر در ساختار درونی خویش به نحوی که با تغییرات محیطی سازگار باشد نشان دهد.
چنین سازمانی می تواند در دنیای بی‌ترحم رقابت ها، به موجودیت خود ادامه دهد، از محیط خویش تاثیر پذیرد، بر آن تاثیر گذارد و روزبهروز به سطح بالاتری از تکامل برسد.
ابزار مفیدی در دست مدیران
در این فرآیند، تجزیه و تحلیل سیستم ها می تواند به عنوان ابزار مفیدی در دست مدیران عمل کند و پاسخگوی نیازهای آنی و آتی سازمان در این زمینه باشد. با استفاده از تجزیه و تحلیل، مدیر خواهد توانست هدف و نیز وسایل نیل به هدف را مورد ارزیابی مجدد قرار دهد و تغییرات مناسب را در آن ها ایجاد کند. (در این جا این پرسش مطرح می شود که آیا مدیر خود به تنهایی می تواند از عهده انجام این کار مهم برآید یا نیاز به کمک کارشناسانی در این زمینه دارد؟)
مدیران باید خود، از عوامل ایجاد تغییر باشند .
منظور از تجزیه‌وتحلیل سیستمها و روشها چیست؟
سیستم، یک مفهوم مشترک بین تمامی علوم است که شامل مجموعه‌ای از اجزای به هم وابسته است که به علت روابط متقابل بر اجزای خود، کلیت جدیدی را احراز کرده و از نظم و سازمان خاصی پیروی می‌کند. هر یک از اجزای سیستم نقش خاصی را در جهت تحقق هدف سیستم ایفا می‌کنند. تجزیه و تحلیل سیستم، آگاهی از چگونگی عملکرد اجزای تشکیل‌دهنده سیستم و بررسی میزان ارتباط بین اجزای آن، مبنایی جهت طراحی و اجرای یک سیستم مناسبتر است.
اهمیت یادگیری تجزیه‌وتحلیل سیستمها و روشها چیست؟
با تحلیل سیستمها و روشها، میتوان نواقص و مشکلات سیستم را شناسایی و راه‌حل‌هایی برای بهبود و بهینه‌سازی آنها پیشنهاد داد؛ از طرفی با بهبود سیستمها و روشها، میتوان هزینه‌های مرتبط را کاهش داد و راندمان بیشتری را با هزینه‌های کمتر به دست آورد.
با توجه به رشد روزافزون تکنولوژی و استفاده از سیستمهای هوشمند در انواع صنایع، بخش بازار کار برای تجزیه‌وتحلیل سیستمها و روشها پتانسیل بالایی برای رشد و کارآفرینی دارد. به علاوه، با توجه به اینکه این فرایند یکی از اصولی‌ترین و حیاتی‌ترین فرایندهای مورد استفاده در بسیاری از شرکت‌ها و سازمانها است.
در این فرادرس چه چیزی یاد می‌گیریم؟
هدف از این فرادرس، آشنایی با سیستم، نگرش سیستمی و فنون تجزیه و تحلیل سیستمها است و همچنین بررسی‌هایی بر روی جریان کار، فرمها، جا و مکان و تکنیک‌های کمی انجام میشود. این آموزش برای مخاطبینی که در آزمون‌های استخدامی شرکت می‌کنند نیز، مفید است.
محتوای این آموزش
۵ ساعت آموزش ویدئویی
فایل برنامه‌ها و پروژه‌ها
فایل PDF یادداشت‌ها و اسلایدها
تالار پرسش و پاسخ
مدرس
فرشید شیرافکن
دکتر فرشید شیرافکن
دکترای تخصصی بیوانفورماتیک
دکتر فرشید شیرافکن، دارای دکتری تخصصی بیوانفورماتیک از دانشگاه تهران هستند. ایشان همچنین مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد خود را در رشته مهندسی کامپیوتر – نرم‌افزار به پایان رسانیده‌اند و عنوان مدرس نمونه در زمینه ارائه و آموزش دروس دانشگاهی انتخاب شده‌اند، همچنین ایشان مشاور کنکور نیز هستند و بیش از ۳۰ کتاب در زمینه کنکور رشته کامپیوتر تالیف کرده‌اند.
سرفصل‌ها
درس یکم: سیستم و نگرش سیستمی
تعریف سیستم
ترکیب سیستم
سیستمهای اصلی و فرعی
سیستمهای باز و بسته
آنتروپی (Entropy)
خواص سیستم باز
درس دوم: تجزیه و تحلیل سیستم
تعریف تجزیه و تحلیل سیستم
ارتباط مدیریت با تجزیه و تحلیل سیستم
وظایف واحد تجزیه و تحلیل سیستمها
فواید تجزیه و تحلیل سیستمها
تحلیل‌کننده سیستم کیست؟
درس سوم: مراحل تجزیه و تحلیل سیستمها
مراحل روش علمی
تشریح مراحل تجزیه و تحلیل سیستم
شناخت مشکل و تبیین آن
ایجاد فرضیه
جمع‌آوری اطلاعات
طبقه‌بندی اطلاعات
تجزیه و تحلیل اطلاعات
نتیجه‌گیری و ارائه راه حل
تهیه و تنظیم گزارش
اجرا
آزمایش طرح جدید
استقرار طرح جدید
ارزیابی عملکرد
درس چهارم: اصول و مفاهیم سازمانی
تعریف سازمان
ساختار کلی سازمان
مبانی سازماندهی
تنظیم نمودار سازمانی
درس پنجم: فنون تجزیه و تحلیل سیستمها
جدول تقسیم کار
مراحل تهیه جدول تقسیم کار
انتخاب واحد بررسی
تهیه لیست وظایف کارکنان
تهیه لیست فعالیتهای واحد
تهیه جدول تقسیم کار در وضع موجود
تجزیه و تحلیل جدول تقسیم کار در وضع موجود
تهیه جدول تقسیم کار در وضع پیشنهادی
درس ششم: بررسی جریان کار
علائم نمودار جریان کار
انواع نمودار جریان کار
مراحل بررسی نمودار جریان کار
درس هفتم: بررسی و کنترل فرمها
تعریف فرم
انواع فرمها
هدف از بررسی و کنترل فرم
مراحل بررسی و کنترل فرم
درس هشتم: بررسی جا و مکان
رعایت ملاحظاتی درباره بررسی جا و مکان سازمان
اشکال طراحی مسیر کار
مراحل بررسی جا و مکان انجام کار
درس نهم: سیستمها و روشهای بایگانی
تعریف بایگانی
وظیفه بایگانی
تعریف سند
تعریف پرونده
تعریف آرشیو
انواع سیستم بایگانی
اصول بایگانی
روشهای تنظیم اسناد
مراحل بررسی سیستم بایگانی
درس دهم: بررسی تکنیک‌های کمی
روشهای برنامه‌ریزی شبکه‌ای
روش ارزیابی و بازنگری برنامه (پرت)
علائم مورد استفاده در پرت
تعیین کمترین زمان برای هر رویداد
روش مسیر بحرانی
تفاوت‌های روش CPM (Critical Path Method) و پرت
مراحل روش CPM
روش ترسیم پیش‌نیازها
درس یازدهم: کارسنجی
تعریف کارسنجی
فواید کارسنجی
پیش‌نیازهای کارسنجی
فن بررسی حرکات
مراحل بررسی حرکات
برخی از روشهای کارسنجی
مفید برای
تحلیل نرم‌افزار (Software Analysis) فرآیندی است که به منظور تحلیل و بررسی نرم‌افزارها و برای شناسایی مشکلات و بهبود کیفیت آنها انجام میشود. تحلیل نرم‌افزار شامل استفاده از تکنیک‌های مختلفی برای تجزیه و تحلیل کد نرم‌افزار و شناسایی مشکلاتی مانند باگ‌ها، آسیب‌پذیری‌های امنیتی و محدودیتهای عملکردی است. در فرآیند تحلیل نرم‌افزار، تحلیلگران نرم‌افزار با توسعه‌دهندگان و سایر اعضای تیم توسعه نرم‌افزار همکاری می‌کنند تا مشکلاتی که ممکن است در طول فرآیند توسعه پیش بیاید را شناسایی و برای آن راه‌حل پیش‌بینی کنند. در این مقاله، به بررسی جزئیات تحلیل نرم‌افزار، مزایا و معایب آن، روشها، نرم‌افزارها، نقش تحلیلگران نرم‌افزاری و همکاری آنها با دیگر اعضای تیم توسعه نرم‌افزار برای ایجاد نرم‌افزارهای موفق می‌پردازیم.
تحلیل نرم‌افزار چیست؟
تجزیه و تحلیل نرم‌افزار فرایندی است که با بررسی نرم‌افزار، ساختار، رفتار و کیفیت آنها را مشخص و درک می‌کند. هدف اصلی تجزیه و تحلیل بهبود کیفیت و قابلیت اطمینان نرم‌افزار با شناسایی و رفع مشکلات آن مثل خطاها، آسیب‌پذیری‌ها و محدودیتهای عملکردی است.
این فرآیند شامل استفاده از ابزارها و تکنیک‌های مختلف برای تحلیل کد نرم‌افزار، داده‌ها و رفتار آن است. پس از شناسایی و تحلیل نوبت به تصمیمات برای بهبود برنامه با کمک تحلیل‌های انجام شده، می‌رسد. تجزیه و تحلیل نرم‌افزار بخش مهمی از چرخه توسعه نرم‌افزار است و به بهبود رضایت و نیازهای کاربران از نرم‌افزارها کمک می‌کند.
چرا تحلیل نرم‌افزار مهم است؟
تجزیه و تحلیل نرم افزار به چند دلیل اهمیت زیادی دارد که در ادامه آنها را با هم بررسی می کنیم:
۱- تضمین کیفیت
تحلیل نرم‌افزار با شناسایی و رفع مشکلات موجود در کد باعث بهتر شدن کیفیت نرم‌افزار میشود. در نتیجه آن، نرم‌افزار قابل اطمینان‌تر و پایدارتری توسعه داده می شود که نیازهای کاربران را برطرف می‌کند.
۲- بهبود تجربه کاربری
تحلیل نرم افزار با شناسایی و رفع مشکلات موجود در برنامه، بهبود در تجربه کاربری را به ارمغان می آورد. این کار باعث میشود که کاربران هنگام استفاده از برنامه رضایت بیشتری داشته باشند و احتمال استفاده مجدد کاربر از محصول نرم‌افزاری افزایش پیدا می‌کنند.
۳- کاهش هزینه‌ها
شناسایی زودهنگام و رفع مشکلات با کمک تحلیل نرم افزار میتواند هزینه‌های مربوط به رفع مشکلات را در مراحل بعدی توسعه یا پس از انتشار برنامه کاهش دهد.
۴- بهبود امنیت
تحلیل نرم افزار میتواند بخشی‌هایی از برنامه که آسیب‌پذیری امنیتی دارند را شناسایی کند و به توسعه دهندگان کمک کند تا قبل از انتشار، آنها را برطرف کنند.
۵- رعایت مقررات
در بعضی از صنایع مانند بهداشت و درمان یا مالی، توسعه نرم‌افزارها باید از قوانین خاصی پیروی کند یا استانداردهای تعریف شده‌ای داشته باشد. تحلیل نرم‌افزار با شناسایی مشکلاتی که مانع از رسیدن به این استانداردها می‌شوند و برنامه‌ریزی مناسب به پیشرفت مسیر توسعه کمک می‌کنند.
تحلیل نرم افزار چه مزایایی دارد؟
استفاده از تحلیل در توسعه نرم‌افزار مزایای زیادی دارد که در ادامه به تعدادی از مهمترین آنها اشاره می‌کنیم:
۱- بهره‌وری در هزینه
تحلیل نرم‌افزار با شناسایی مشکلات در ابتدای فرآیند توسعه، کاهش نیاز به باز طراحی و بازسازی گران‌قیمت در آینده را به همراه دارد.
۲- کاهش ریسک
تحلیل نرم‌افزار، با شناسایی و رفع آسیب‌پذیری‌های امنیتی، به کاهش ریسک نقض اطلاعات و حوادث امنیتی کمک می‌کند.
۳- امکان تصمیم‌گیری بهتر
تحلیل نرم‌افزار با ارائه بینش‌ها و داده‌های قابل اعتماد به توسعه‌دهندگان کمک می‌کند تا در مورد طراحی، توسعه و نگهداری نرم‌افزار تصمیمات بهتری بگیرند.
۴- ایجاد مزیت رقابتی
تحلیل نرم‌افزار به سازمانها کمک می‌کند تا با توسعه نرم‌افزارهای با کیفیتی که نیازها و انتظارات مشتریان را برآورده می‌کنند، در رقابت با سایر رقبای خود پیشی گیرند و مهمترین نتیجه آن میتواند افزایش سهم بازار و رشد درآمد شرکت باشد.
۵- مشارکت بهتر
تحلیل نرم‌افزار باعث بهبود مشارکت و همکاری بین توسعه‌دهندگان، تحلیلگران و سایر ذینفعان در فرآیند توسعه‌ی نرم‌افزار میشود. با کمک تحلیل نرم‌افزار رسیدن به درک مشترک از نیازها، مشکلات و نقاط قوت نرم‌افزار تسهیل میشود و همکاری بهتری شکل می‌گیرد.
۶- بهبود مستمر
تحلیل نرم‌افزار یک فرآیند مستمر است که میتواند باعث بهتر شدن نرم‌افزارها شود. با انجام مداوم تحلیل نرم‌افزار واجرایی کردن بهبودهای لازم، سازمانها می‌توانند اطمینان حاصل کنند که نرم‌افزار آنها همواره با تغییرات و نیازهای کاربران خود همگام است و کارآمدی خود را حفظ کرده است.
تحلیل نرم‌افزار چه چالش‌هایی دارد؟
در کنار مزایایی زیادی که برای تحلیل نرم‌افزار گفته شد، این کار چالش‌هایی هم دارد که باید در نظر گرفته شود. در ادامه به تعدادی از آنها اشاره می‌کنیم:
۱- هزینه اجرایی زیاد
تحلیل نرم‌افزار ممکن است هزینه‌هایی را برای شرکت به همراه داشته باشد، از جمله هزینه‌های نیروی انسانی و ابزارهای لازم برای انجام آن.
۲- زمان‌بر بودن
تحلیل نرم‌افزار زمان‌بر است و ممکن است باعث طولانی شدن فرایند توسعه نرم‌افزار شود.
۳- پیچیدگی
تحلیل نرم‌افزار به دلیل ذات پیچیده و فرآیندهایش ممکن است، سخت باشد و برای تحلیلگران چالش‌هایی را فراهم کند.
۴- محدودیت منابع
تحلیلگران از ابزارهای مختلفی استفاده می‌کنند. بنابراین تحلیل نرم‌افزار نیازمند منابعی است که ممکن است امکان فراهم کردن آنها برای یک سازمان وجود نداشته باشد. باید منابع در دسترس سازمانها را در نظر گرفت.
۴- تغییر نیازمندیها
نیازمندیهای نرم‌افزار ممکن است به طور مداوم تغییر کنند که میتواند باعث دشواری در پیگیری آخرین تغییرات و تضمین اینکه تجزیه و تحلیل نرم‌افزار هنوز هم معتبر و قابل قبول است، شود.
انواع تحلیل نرم‌افزار
دو نوع اصلی تجزیه و تحلیل نرم‌افزار وجود دارد:
تحلیل استاتیک
تحلیل دینامیک
تحلیل استاتیک شامل تحلیل کدهای نرم‌افزار بدون اجرای آن است؛ در حالی که تحلیل دینامیک شامل تحلیل کد هنگام اجرای آن است. تحلیل استاتیک برای شناسایی خطاهای کدنویسی کاربرد دارد، در حالی که تحلیل دینامیک برای شناسایی مسائل و مشکلات عملکردی و امنیتی استفاده می شود. هر دو نوع تجزیه و تحلیل مزایا و محدودیتهای خود را دارند و انتخاب بهترین رویکرد به نیازهای پروژه بستگی دارد.
تحلیل استاتیک
تحلیل استاتیک ( Static Analysis) یک تکنیک تحلیل نرم‌افزار است که شامل تجزیه و تحلیل کد منبع (Source Code) یک برنامه بدون اجرای آن است. هدف تحلیل استاتیک پیدا کردن عیب‌ها یا آسیب‌پذیری‌های موجود در کد است که ممکن است منجر به خطا یا مشکلات امنیتی شوند.
ابزارهای تحلیل استاتیک، کد را برای مشکلاتی مانند خطاهای نحوی(Syntax Error)، خطاهای نوعی (Type Error)، متغیر بدون مقدار اولیه (Uninitialized Variable)، کد مرده (Dead Code) و آسیب‌پذیری‌های امنیتی احتمالی تحلیل می‌کنند.
تحلیل پویا یا دینامیک
تحلیل پویا (Dynamic Analysis) فرآیندی است که در آن کد نرم‌افزار در حال اجرا تحلیل میشود. این نوع تحلیل شامل تست برنامه‌های نرم‌افزاری در محیط واقعی برای شناسایی و تشخیص مسائل مربوط به عملکرد، امنیت و قابلیت اطمینان است.
ابزارهای تحلیل پویا، سناریوها، ورودی‌ها و شرایط مختلف را شبیه‌سازی می‌کنند تا رفتار نرم‌افزار را تست کنند و هرگونه خطا یا آسیب‌پذیری را شناسایی کنند. این نوع تحلیل برای مواردی مانند خطاهای زمان اجرا یا نشت حافظه که در تحلیل استاتیک مشخص نمی شوند، کاربرد دارد.
بهترین ابزارهای تحلیل نرم‌افزار چیست؟
برای تحلیل نرم‌افزار از ابزارهای مختلفی استفاده میشود که در ادامه با بعضی از آنها آشنا می شویم.
ابزارهای تحلیل استاتیک
این ابزارها بدون اجرای کد، آن را تحلیل می‌کنند. آنها به تشخیص خطاهای برنامه‌نویسی، آسیب‌پذیری‌های امنیتی و مشکلات عملکردی در کد کمک می‌کنند. مثل SonarQube، ESLint ، PMD و …
ابزارهای تحلیل دینامیک
این ابزارها در حین اجرای کد، آن را تحلیل می‌کنند. آنها به تشخیص مشکلات مربوط به مصرف حافظه، عملکرد و امنیت کمک می‌کنند. ابزارهای بررسی کد:
این ابزارها برای بررسی کد به صورت دستی و شناسایی هر گونه خطاهای برنامه‌نویسی، آسیب‌پذیری‌های امنیتی و سایر مسائل مورد استفاده قرار می‌گیرند. مثل Fiddler، Wireshark، JMeter و …
ابزارهای پروفایلینگ (Profiling Tools)
ابزارهای پروفایلینگ برای شناسایی موانع عملکردی در نرم‌افزارها به کار می‌روند. آنها به تشخیص بخش‌هایی از کد که منابع بیشتری را مصرف می‌کنند و باعث کاهش سرعت اجرای نرم‌افزار می‌شوند، کمک می‌کنند. مثل Java VisualVM، Microsoft Visual Studio Profiler، Xcode Instruments و …
ابزارهای پوششی تست (Test Coverage Tools)
ابزارهای پوششی تست برای اندازه‌گیری کارایی آزمایش‌ها به کار می‌روند. آنها به تشخیص بخش‌هایی از کد که تست شده‌اند و بخش‌هایی که به تست نیاز دارند، کمک می‌کنند. مثل JaCoCo، NUnit، Cobertura و …
ابزارهای دیباگ کردن (Debugging Tools)
ابزارهای دیباگ کردن برای شناسایی و رفع خطاهای موجود در برنامه‌های نرم‌افزاری استفاده می‌شوند. آنها به توسعه‌دهندگان کمک می‌کنند تا علت اصلی مشکل را شناسایی کرده و آن را برطرف کنند. مثل gdb، Visual Studio Debugger، Xcode Debugger و …
ابزارهای تجزیه و تحلیل وابستگی (Dependency Analysis Tools)
این ابزارها برای شناسایی وابستگی‌ها بین اجزای مختلف یک برنامه نرم‌افزاری استفاده می‌شوند. این ابزارها به شناسایی مشکلات محتمل مرتبط با وابستگی‌ها کمک می‌کنند و اطمینان حاصل می‌کنند که برنامه نرم‌افزاری مطمئن و پایدار باشد. مثل JDepend، NDepend و …
در یک سازمان چه کسی مسئول تحلیل نرم‌افزار است؟
مسئولیت تحلیل نرم‌افزار میتواند در هر سازمان یا پروژه متفاوت باشد. به طور کلی، تحلیلگران یا مهندسان نرم‌افزار، مسئول انجام تحلیل نرم‌افزار هستند. آنها ممکن است به صورت مستقل یا به عنوان بخشی از یک تیم توسعه بزرگ، با سایر نقش‌های سازمان مانند توسعه‌دهندگان، تست‌کنندگان، مدیران پروژه و کاربران نهایی همکاری کنند. در نهایت، مسئولیت اطمینان از انجام تحلیل نرم‌افزار به صورت موثر و کارآمد بر عهده رهبری و مدیریت سازمان است.
تحلیلگر نرم‌افزار کیست و چه نقشی برعهده دارد؟
تحلیلگر نرم‌افزار (Software Analyst) مسئول ارزیابی نیازهای کاربران، تعیین مشخصات و ویژگیهای سیستم، تجزیه و تحلیل مسائل و مشکلات مربوط به نرم‌افزار و ارائه راه‌حل‌های مناسب برای آنها است.
این شخص باید با مهندسان نرم‌افزار، توسعه‌دهندگان و سایر اعضای تیم همکاری داشته باشد و به صورت دقیق اطلاعات مربوط به پروژه را دریافت و بررسی کند. تحلیلگران نرم‌افزار باید با تکنولوژی‌های جدید و روشهای تحلیل نرم‌افزار آشنا باشند تا بتوانند فرایند بهینه‌سازی نرم‌افزار را تضمین کنند.
بعضی از مسئولیت‌های یک تحلیلگر شامل موارد زیر است:
تحلیل نیازمندیها و مشخصات نرم‌افزار
شناسایی مشکلات و نواقص در نرم‌افزارها
توسعه و پیاده‌سازی روشهای تست نرم‌افزار
همکاری با توسعه‌دهندگان و سایر تیم‌ها برای پیدا کردن راه حل مشکلات نرم‌افزار
ارائه راهنمایی و پشتیبانی به تیم‌های توسعه در مورد الزامات کیفیت
نظارت و گرفتن گزارش از تحقق معیارهای عملکردی و کیفیت نرم‌افزار
اطمینان از انطباق نرم‌افزارها مطابق با الزامات قانونی و استانداردهای مربوط
حفظ و به‌روزرسانی اسناد نرم‌افزار
برای موفقیت در این نقش، تحلیلگر نرم‌افزار باید مهارت‌های تحلیلی و حل مسئله قوی، درک خوب از روشهای توسعه نرم‌افزار و تکنیک‌های تست، مهارت‌های ارتباطی و همکاری عالی داشته باشد و بتواند در کار تیمی موثر عمل کند.
آینده تحلیل نرم‌افزار
با توجه به پیشرفت روز افزون تکنولوژی، آینده تحلیل نرم‌افزار امیدوارکننده به نظر می‌رسد. پیشرفتهای قابل توجهی در حوزه هوش مصنوعی، بیگ‌دیتا، فضاهای ابری و … در حال وقوع است به تسهیل فرایندهای تحلیل کمک زیادی می‌کنند. بطور کلی، آینده تحلیل نرم‌افزار به احتمال زیاد با افزایش پیچیدگی، اهمیت تحلیل پیوسته و نقش روز افزون هوش مصنوعی و یادگیری ماشین گره خورده است.
جمع‌بندی
تحلیل نرم‌افزار یک فرآیند ضروری برای اطمینان از کیفیت و کارایی سیستمهای نرم‌افزاری است. این فرآیند، بررسی دقیق نرم‌افزار برای شناسایی مشکلات و بهبود عملکرد، امنیت و قابلیت اطمینان آن را شامل میشود. با اینکه تجزیه و تحلیل نرم‌افزار به دلیل عواملی نظیر پیچیدگی، تغییر در الزامات و منابع محدود میتواند چالش برانگیز باشد، اما ترندها و فناوری‌های پیشروی همچون تجزیه و تحلیل پیوسته، هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، آن را آسان‌تر و موثرتر می‌کنند.
با پیچیده‌تر شدن سیستمهای نرم‌افزاری، اهمیت تجزیه و تحلیل نرم‌افزار بیشتر خواهد شد. بنابراین، سازمان‌هایی که در تجزیه و تحلیل نرم‌افزار سرمایه‌گذاری می‌کنند، در موقعیت بهتری برای تولید یک نرم‌افزار با کیفیت و مطابق با نیازهای مشتریان خود قرار می‌گیرند.
آشنایی با Event Storming
ایونت‌استورمینگ Event Storming چیست و چه کاربردی دارد؟
تهیه‌کننده مقاله : ریحانه خراسانی‌نژاد
دسته بندی: تحلیل نرم افزار
1402/06/04
0 نظر
8 دقیقه زمان مطالعه
زمانی که صحبت از توسعه نرم افزار به میان می‌آید، اولین مسئله‌ای که به ذهن مدیر پروژه یا توسعه دهنده‌ها خطور می‌کند، تحلیل آن سیستم و همچنین تحلیل کسب و کار است. رایج‌ترین روش برای این کار، صحبت کردن با کسانی است که به عنوان متخصص کسب و کار (Business Expert) می‌شناسیم. کسانی که خبره کسب و کار هستند و[...]
تفاوت کارایی و اثربخشی در مدیریت محصول
تفاوت کارایی و اثربخشی در مدیریت محصول
تهیه‌کننده مقاله : مصطفی کاظمی
دسته بندی: تحلیل نرم افزار
1402/06/04
0 نظر
5 دقیقه زمان مطالعه
مدیریت محصول یک امر مهم در هر سازمانی است که با توسعه محصولات سر و کار دارد. مدیریت محصول شامل فعالیتهای گوناگونی است، از شناسایی نیازهای بازار گرفته تا طراحی محصولات، توسعه استراتژی‌های فروش و روانه سازی محصولات در بازار. مدیران محصول در نقش خود با چالش تعادل بین کارایی و اثربخشی مواجه هستند. در این مقاله، تفاوت بین کارایی[...]
بررسی تاثیر بلوغ نیازمندیها بر نتایج پروژه‌ها
بررسی تاثیر بلوغ نیازمندیها بر نتایج پروژه‌ها
تهیه‌کننده مقاله : نیلوفر آبادی
دسته بندی: تحلیل نرم افزار
1402/02/05
2 نظر
8 دقیقه زمان مطالعه
وقتی از توسعه و تحلیل نرم‌افزار صحبت می‌کنیم، یکی از بخشهای مهمی که باید به آن توجه کنیم، درک نیازمندیهای سازمان یا مشتریان است. سالها است که افراد مختلف، به دنبال یافتن الگوی مناسبی برای تعیین موقعیت سازمان در مسیر شناخت نیازمندیها هستند. این تحقیقات منجر به ایجاد مدلی تحت عنوان مدل بلوغ نیازمندی شده است. در این مقاله ما[...]
۸ تکنیک محبوب در تجزیه و تحلیل کسبوکار
تهیه‌کننده مقاله : تیم تحلیل نرم افزار آسا
دسته بندی: تحلیل نرم افزار
1401/05/25
1 نظر
7 دقیقه زمان مطالعه
تحلیلگر کسبوکار کیست؟ تحلیلگر کسبوکار شخصی است که سیستم را تحلیل و درک می‌کند و الزامات و رشد کسبوکار را با سیاست‌ها، فرآیندهای داخلی و سیستم اطلاعاتی به طور کامل تضمین می‌کند. تحلیلگر کسبوکار با درک مشکلات کسبوکار تغییرات مثبتی ایجاد می‌کند، راه حل مناسب را پیشنهاد میدهد و بازده سود‌دهی را برای پروژه ها افزایش میدهد. تحلیلگر‌ها در راستای[...]
چگونه برای استخراج نیازمندیها سوالات عمیق‌تری بپرسیم؟
تهیه‌کننده مقاله : تیم تحلیل نرم افزار آسا
دسته بندی: تحلیل نرم افزار
1401/03/10
0 نظر
5 دقیقه زمان مطالعه
یک تحلیلگر کسبوکار باید در طول بحث‌های مربوط به استخراج نیازمندیها به سطوح گذشته هم پرداخته و وارد عمق مسائل شود. یک تحلیلگر کسبوکار (BA) صرفاً یک نویسنده نیست که هر چیزی که مشتریان می‌گویند را ثبت کرده و اطلاعات را به تیم توسعه منتقل کند. تحلیلگر باید پرسش‌های چالشی را مطرح کند که باعث برانگیختن قدرت تفکر افرادی شود[...]
مورد کاربرد و داستان کاربر
تهیه‌کننده مقاله : زهرا دارابی
دسته بندی: تحلیل نرم افزار
1401/01/16
2 نظر
8 دقیقه زمان مطالعه
احتمالا عناوین مورد کاربرد (Use Case) و داستان کاربر (User Story) را فراوان شنیده‌اید و شاید هم در تحلیل سیستمهای خود از آنها استفاده کرده باشید. در این مقاله به معرفی هر کدام از این دو عبارت، کاربردها و تفاوت‌های آنها می‌پردازیم. Alistair Cockburn، از نویسندگان بیانیه چابک چنین می‌گوید: «.A user story is to a use case as a[...]
۸ گام برای گذار از توسعه‌دهنده به تحلیلگر کسبوکار
تهیه‌کننده مقاله : تیم تحلیل نرم افزار آسا
دسته بندی: تحلیل نرم افزار
1400/12/10
0 نظر
7 دقیقه زمان مطالعه
یکی از سوالاتی که اخیرا زیاد با آن مواجه می‌شویم این است که افراد می‌گویند: «من مدتی است که توسعه‌دهنده نرم‌افزار هستم و حالا می‌خواهم در مورد یک نقش جدید یاد بگیرم. من درباره شغل تحلیلگر کسبوکار هیجان زده هستم، اما هیچ ایده‌ای برای انتقال به حرفه جدید ندارم.» امروزه فناوری فرصتهای فوق‌العاده‌ای را برای بهبود کسبوکار ارائه میدهد. تحلیلگر[...]
برنامه ارائه Release Plan در نقشه راه محصول
تهیه‌کننده مقاله : سوگند شمس
دسته بندی: تحلیل نرم افزار
1400/11/05
1 نظر
5 دقیقه زمان مطالعه
برنامه ارائه (Release Plan) و تهیه نقشه راه محصول (Product Road Map)، هر دو برای دستیابی به موفقیت محصول اهمیت دارند؛ ولی دقیقا تفاوت بین این دو چیست؟ چطور میتوان از هر دو ابزار متناسب و همزمان بهره برد؟ برنامه ارائه (Release Plan) چیست؟ برنامه یا طرح ارائه، اینکه چطور یک نسخه اصلی توسعه داده میشود را پیش‌بینی می‌کند. به[...]
چگونه به کسی آموزش دهیم که مشکلات تجاری را به سوالات تحلیل نرم‌افزار تبدیل کند؟
تهیه‌کننده مقاله : پرهام اخلاقی
دسته بندی: تحلیل نرم افزار
1400/10/07
0 نظر
8 دقیقه زمان مطالعه
افرادی که در سازمان وظیفه تحلیل نرم‌افزار ترجمه تحلیل‌ها به داده‌های قابل فهم برای سایر اعضا را دارند عهده‌دار یکی از مهمترین اقدامات در یکپارچه‌سازی شرکت هستند. تحلیلگران به بخش تجاری کمک می‌کنند که مشکلات و راه‌حل‌ها را تعریف کنند. سپس به واحد فنی برای تحلیل مشکلات و پیدا کردن راه حل کمک و در نهایت به واحد عملیات در[...]
۱۰ روش افزودن ارزش به سازمان با کمک تحلیلگر تجاری
تهیه‌کننده مقاله : پرهام اخلاقی
دسته بندی: تحلیل نرم افزار
1400/09/09
0 نظر
6 دقیقه زمان مطالعه
تحلیلگر تجاری (Business Analyst)، نقشی است که برای حل مشکلات تجاری، ایجاد تغییرات مثبت در روندها، طراحی و توضیح راه حل‌هایی که ارزش و بازده سرمایه‌گذاری را افزایش می‌دهند. و … ایجاد شده است. با وجود اهمیت زیادی که نقش تحلیلگر کسب و کار (تحلیلگر تجاری) برای سازمانها دارد، هنوز هم در بسیاری از شرکت‌ها نقش BA را، به عنوان[...]
از آنجایی که اکثر دانشجویان رشته مهندسی نرم افزار باید یک پروژه تجزیه و تحلیل سیستم نرم افزار ارائه بدهند بنابراین تیم برنامه نویسی سایت در این زمینه نیز پروژه های متنوعی در اختیار دانشجویان عزیز قرار داده است.پروژه مهندسی نرم افزاری که در این بخش قرار داده شده است …
توضیحات بیشتر »
پروژه مهندسی نرم افزار سیستم مدرسه
پروژه مهندسی نرم افزار, پروژه ها, مهندسی نرم افزار 4
در این قسمت نیز یکی دیگر از پروژه های مهندسی نرم افزار و پروژه های تجزیه و تحلیل نرم افزار با عنوان پروژه سیستم مدرسه قرار داده شده است در واقع در این پروژه نحوه تجزیه و تحلیل و پیاده سازی یک سیستم مدرسه انجام شده است.در این پروژه نیز همانند دیگر پروژه های مهندسی نرم افزار دیگر امکاناتی از قبیل جداول پایگاه داده ، ارتباط بین جداول پایگاه داده ، کوئری های پایگاه داده ، سورس کدهای پایگاه داده ، نمودار و دیاگرام های ERD ، نمودار و دیاگرام حالت ، نمودار usecase ، نمودار sequence ، نمودار Collboration ، دیاگرام همکاری ، دیاگرام حالت ، دیاگرام class ، مدل های نرم افزاری و ... وجود دارد.در این پروژه نیز تمام نمودارهای و دیاگرام ها توسط نرم افزار rational rose ترسیم شده است
دانلود پروژه مهندسی نرم افزار – سیستم مدیریت فروش
تاریخ : ۹ آذر ۱۴۰۰
فرستنده : محمدحسن جعفرزاده ___دسته بندی : رشته مهندسی کامپیوتر, مهندسی نرم افزار و UML
11,749 بازدید
دانلود پروژه تجزیه و تحلیل سیستم
عنوان پروژه : سیستم مدیریت فروش
قالب بندی : word, MDL
قیمت : رایگان
شرح مختصر : این پروژه مربوط به درس آزمایشگاه مهندسی نرم افزار میباشد که شامل سناریو، جداول مربوطه و فایل رشنال رز برای یک سیستم مدیریت فروش میباشد. سناریوی پروژه به شرح زیر است.
* مشتری تقاضای خرید محصولات مورد نظر خود را طی تماس تلفنی ، یا از طریق مسئول بازاریابی و یا مراجعه حضوری به واحد بازرگانی اعلام می دارد.
* مسئول فروش پس از بررسی موجوی انبار اقدام به صدور ثبت سفارش نموده و ثبت سفارش مذکور را برای مسئول مالی بازرگانی ارسال می نماید.
* مسئول مالی بازرگانی ، وضعیت حساب مشتری را بررسی نموده و با توجه به سقف اعتبار وی اظهار نظر خود را به مدیریت بازرگانی ارسال می نماید.
* مدیر بازرگانی در مورد ارسال سفارش تصمیم گیری نموده و به مسئول فروش ابلاغ می نماید.
* مسئول فروش ، ثبت سفارش تأیید شده را جهت ارسال محصول به انبار می فرستد و هماهنگی لازم را با باربری انجام می دهد.
* انباردار مطابق ثبت سفارش محصول مورد نظر را برای مشتری ارسال کرده و مدارک لازم را صادر و برای واحد بازرگانی ارسال می نماید.
* مسئول مالی بازرگانی فاکتور محصولات ارسالی را صادر و برای مشتری ارسال می نماید.
* مسئول فروش تأییدیه رسید محصولات را از مشتری اخذ و آن را ثبت می نماید.
کلمات کلیدی : پروژه مهندسی نرم افزار، پروژه رشنال رز، پروژه آزمایشگاه مهندسی نرم افزار، دانلود پروژه تجزیه و تحلیل سیستم، پروژه رایگان UML ، سیستم مدیریت فروش، دانلود پروژه mdl ، آز مهندسی نرم افزار، محمد حسن جعفر زاده، مسئول مالی بازرگانی، سناریوی پروژه،
86 دیدگاه
دانلود پروژه مهندسی نرم افزار – سیستم مدیریت فروش
دانلود پروژه تجزیه تحلیل سیستم رزرو و فروش بلیط آژانس مسافرتی
تاریخ : ۲۶ فروردین ۱۳۹۳
فرستنده : سجاد بهرامی ___دسته بندی : رشته مهندسی کامپیوتر, مهندسی نرم افزار و UML
13,000 بازدید
دانلود پروژه تجزیه و تحلیل سیستم
عنوان پروژه: تجزیه تحلیل سیستم رزرو و فروش بلیط آژانس مسافرتی
قالب بندی : PDF
قیمت : رایگان
شرح مختصر : تفاوت برنامه نویسان حرفه ای با برنامه نویسان آماتور در توانایی ایجاد برنامه هایی با رابط کاربر زیبا تر و حجم کمتر و سرعت پردازش بالاتر است. البته در این میان طراحان مساله نیز سهم بسزائی در این زمینه دارند. چرا که در صورت وجود نداشتن یک طرح اولیه از نرم افزار نمی توان به سادگی برنامه نویسی نمود. زیرا شناخت کافی از صورت مساله وجود ندارد. به همین سبب ممکن است در مراحل مختلف برای نوشتن برنامه مجبور شویم چندین مرحله به عقب بازکردیم و این گونه مسائل در پروژه های بزرگ که در آنها پروسه زمانی وجود دارد مشکل ساز خواهد بود. البته نکته مهمی که باید به آن اشاره نمود این است که عدم وجود منابع اطلاعاتی مناسب در مورد راه حل مسائل برنامه نویسی همیشه یکی ار دلایل عقب ماندگی صنعت نرم افزار کشور بوده است. یادآوری این نکته خالی از لطف نیست که یکی از منابع درآمد ارز ی در کشور هند فروش نرم افزار های تولید شده در این کشور به کشورهای دیگر می باشد. البته برنامه نویسی مساله مهمی می باشد. ولی مهمتر از آن طراحی و تحلیل سیستمی است که باید برای آن برنامه نویسی نمود. بنابراین با توجه به این مساله ، شناخت روشی که بتوان با آن به گونه ای سیستماتیک و اصولی یک سیستم را مورد بررسی قرار داد و نیازمندیهای آن را به طور کامل بدست آورد نکته بسیار مهمی است که البته به آن توجه زیادی نمی شود. در این پروژه و تحقیق سعی بر آن شده که با یکی از روشهای طراحی و تجزیه و تحلیل سیستمها به طراحی سیستم فروش و رزرو بلیط آژانس مسافرتی در یک آژانس هواپیمایی به صورت بخش به بخش پرداخته شود.
فهرست :
پروژه حاضر در سه مرحله انجام می شود که این سه مرحله به شرح ذیل می باشند:
شرح سیستم :
1 – تعریف
2 – کاربرد
3 – مزایا
4 – آنالیز سیستم
5 – تهیه الگوریتم و فلوچارت ( تعریف اینکه بر روی اطلاعات چه کار هایی انجام شود )
الف) ارائه شرح سیستم نرم افزاری فروش و رزرو بلیط سیستم آژانس مسافرتی
هدف از ایجاد محلی برای فروش و رزرو بلیط انجام پروژه تحلیل سیستم
telegram project whatsapp project eitaa project ۰۹۱۰۸۳۹۱۳۸۹ :ثبت پروژه +
انجام پروژه تحلیل سیستم ، ارائه خدمات انجام پروژه درسی تحلیل سیستم توسط صدها کارشناس حرفه ای متلب پروژه با قیمت مناسب و کیفیت عالی انجام میشود، متلب پروژه با بهره گیری از اساتید ممتاز این تضمین را به شما میدهد که مطمئن ترین سایت را برای پروژه خود انتخاب کرده اید. برای سفارش پروژه های تحلیل سیستم میتوانید با شماره 09108391389 در تماس باشید یا از طریق واتساپ و یا به ایدی تلگرام matlabprozhe2@ پیام دهید.
در مواقع فراوانی شاهد هستیم کاربران در پروژه های تحلیل سیستم خود دچار مشکل هستند و به دنبال یک مکان مطمئن برای ثبت سفارش خود هستند.
متلب پروژه با کسب کارنامه ای درخشان و تجربه ۱۰ ساله آمادگی دارد انجام پروژه های تحلیل سیستم در حوزه تحلیل سیستم ها ، انجام پروژه تجزیه تحلیل تصمیم گیری ، پروژه تجزیه و تحلیل با اکسل آمادگی دارد را در تمامی مقاطع بر عهده گرفته و با کیفیت عالی تحویل شما دهد.
هزینه پروژه تحلیل سیستم در متلب پروژه به صورت مناقصه ای اعلام میشود و از میان مجموعه پیشنهادات کمترین قیمت به کاربران اعلام میشود مشتری در تمامی مراحل انجام کار از طریق موسسه با مجری در ارتباط خواهد بود و پاسخ همه سوالات خود را دریافت خواهد کرد.
تحلیل سیستم چیست ؟
تحلیل سیستم یا Systems analysis یکی از مهم ترین شاخه در صنایع می باشد که کاربرد اصلی آن در تجزیه و تحلیل دقیق سیستم ها می باشد. انجام پروژه های تحلیل سیستم نقش مهمی در تحلیل دقیق سیستم ها و آشنایی با چگونگی عملکرد آنها دارد. هدف از طراحی سیستم بالا بردن قدرت تصمیم گیری فردی یا سیستمی است تا بتواند مسیر بهتری را شناسایی نماید. تحلیل سیستم همچنین توانایی شناخت جنبه های گوناگون سیستم برای دستیابی به اطلاعات اساسی برای بهبود عملکرد سیستم را دارد. تحلیل سیستم دارای قابلیت های مختلفی از جمله رفع مشکلات سیستم ها، بهبود عملکرد سیستمها ، بهبود شرایط کسب و کار، بررسی نحوه و میزان ارتباط بین اجزاء را دارد.
تحلیل سیستم در یک تعریف کلی از دروس بسیار کاربردی حوزه مهندسی صنایع و پروژه مدیریت می باشد. تحلیل سیستم به بررسی و مطالعه روش های خاص یک سیستم پیچیده ، پیدا کردن اهداف مورد نظر و همچنین ایجاد سیستم های جدید برای بالا بردن کارایی گفته میشود این روش تحلیلی که توسط کارشناسان این حوزه و توسط نرم افزارهای مختلفی انجام میشود. تحلیل سیستم به معنای واکاوی و کوچک کردن یک سیستم به اجزای مختلف می باشد که هر کدام از آنها وظیه اجرای یک فرآیند را در سیستم بر عهده دارد تجزیه و تحلیل سیستم ها از اصلی ترین راهبردهای مدیریتی در هر بخش می باشد کارشناسان بر این باور هستند تا زمانی که رفتار یک سیستم درست آنالیز نشود نمیتوان انتظار کارایی و بازده از آن را داشت . تحلیل سیستم یکی از ابعاد دوگانه نگرش سیستمی است و در آن به منظور شناسایی پدیده ها، ابتدا آن را به اجزاء کوچک تر تقسیم می کنند و پس از بررسی، تجزیه و تحلیل و رفع مشکل هر یک از اجزاء، مشکل سیستم کل را حل می کنند. یک مهندس تحلیل سیستم ها با استفاده از دانش سیستم و یا نظریه سیستمی بجای یک دید محدود و بسته به یک دیدگاه جامع و کل نگرانه می رسد.
متلب پروژه چه نوع پروژه های تحلیل سیستم را میتواند انجام دهد؟
انجام پروژه دانشجویی تحلیل سیستم
انجام پروژه تجزیه و تحلیل سیستم
انجام پروژه تحلیل سیستم با متلب
انجام پروژه تحلیل سیستم صنایع
انجام پروژه تحلیل سیستم
فعالیت های مشابه در متلب پروژه
انجام پروژه گمز
انجام پروژه لینگو
انجام پروژه سیپلکس
انجام پروژه آنالیز حسایت
مراحل تجزیه و تحلیل یک سیستم
۱- تعریف مسئله: در گام او باید مشخص شود که سیستم چه مشکلی دارد و چه نیازهایی برای حل آن وجود دارد.
۲- جمع آوری اطلاعات: در گام دوم باید اطلاعات مورد نیاز جهت حل مسئله جمع آوری شود.
۳- تحلیل سیستم: در گام سوم باید سیستم به صورت جزئیات تحلیل شود.
۴- طراحی سیستم: در گام چهارم باید راه حل های مختلف برای حل مسئله پیشنهاد شود و بهترین راه حل انتخاب شود.
۵- پیاده سازی سیستم: در این مرحله باید طرح سیستم پیاده سازی شود و بررسی شود که آیا سیستم به درستی کار می کند یا خیر.
۶- آزمایش و ارزیابی: در این مرحله باید سیستم آزمایش شده و ارزیابی شود. این ارزیابی شامل بررسی عملکرد سیستم، تعیین نقاط ضعف و تعیین راه های بهبود سیستم است.
اهمیت تحلیل سیستم در چیست ؟
امروزه تحلیل سیستم ها جزء جدایی ناپذیر از گزارش های تحلیل کارشناسان در صنعت می باشد و اهمیت استفاده از آن در افزایش کارایی بر کسی پوشیده نست هر سیستمی دارای یک سری نقاط قوت و ضعف است در تحلیل و تجزیه سیستم ها نقاط قوت سیستم ها بهبود داده میشود و برای نقط ضعف سیستم راهکارهایی اندیشه میشود که بتواند به نقاط قوت تبدیل شود.
تجزیه و تحلیل سیستم ها به دلیل یافتن نقاط قوت و ضعف یک سیستم و همچنین افزایش راندمان سیستم دارای اهمیت بالایی است این تحلیل ها میتواند توسط کارشناسان به صورت دستی یا با استفاده از نرم افزار انجام میشود نتیجه این تحلیل ها آن است که روابط و متغیرهای موجود در سیستم های پیچیده را شناسایی کرده و بهترین عملکرد تصمیم گیری را در اختیار مدیران مربوطه قرار میدهد.
کاربردهای تجزیه و تحلیل سیستم ها در چیست ؟
قابلیت بررسی مناسب جهت بررسی مسائل و مشکلات سازمانی
کمک به تسهیل کارها و افزایش بهره وری سازمانها
انجام اقدامات لازم جهت کمک به مدیران در امر سیاست گذاری و تصمیم گیری
مراحل انجام پروژه تحلیل سیستم در متلب پروژه
ارسال پروژه از طریق فرم ثبت سفارش و یا از طریق تلگرام، واتس آپ یا شماره پشتیبانی.
بررسی دقیق و کارشناسی پروژه تحلیل سیستم توسط مجریان گروه متلب پروژه.
اعلام هزینه و قیمت پروژه تحلیل سیستم براساس میزان بودجه پرداختی کاربر.
موافقت با کمترین هزینه اعلام شده توسط مجری و پرداخت نصف هزینه.
شروع پروژه توسط مجریان گروه متلب پروژه با توجه به زمان تعیین شده توسط کاربر.
ارسال نتایج انجام کار به صورت عکس خروجی پس از پایان کار.
اطمینان کاربر از انجام درست کار و پرداخت مابقی هزینه.
ارسال پروژه تحلیل سیستم توسط متلب پروژه و تعیین زمان پشتیبانی ۷۲ ساعته برای رفع اشکال.
در صورت ذکر خواسته کاربر فیلم نیز از نحوه انجام کار ارسال خواهد شد.
سفارش پروژه تحلیل سیستم با آموزش کامل
بسیاری از کاربران که به سایت متلب پروژه مراجعه می نمایند یک سوال اساسی در ذهن آنها وجود دارد که آیا سفارشی که من ثبت میکنم شامل گزارش می باشد ؟
موسسه متلب پروژه رسالت کاری خود را بر انجام پروژه تحلیل سیستم با ارائه گزارش کامل قرار داده است و حالت آموزش محور را در پروژه های خود گنجانده است و طوری سفارش انجام میشود که کاربر به صورت کامل در روند انجام پروژه خود قرار بگیرد انگار خوده مشتری سفارش خود را انجام داده است.
ضمانت در پروژه تحلیل سیستم به چه صورت است ؟
انجام پروژه در موسسه متلب پروژه با توجه به بهره گیری از اساتید ممتاز که تجربه و تخصص بالا در حوزه پروژه تحلیل سیستم دارند قرار داده میشود به صورت تضمینی است و این تضمین کیفیت تا رضایت مندی کامل مشتری ادامه خواهد داشت.
زمان تحویل پروژه تحلیل سیستم چگونه تعیین میشود ؟
زمان درست و به موقع تحویل پروژه یکی از خواسته های اصلی مشتریان است موسسه متلب پروژه با داشتن صدها کارشناس حرفه ای و مجرب زمان بندی دقیق و درستی از خواسته شما برآورد کرده و تمام تلاش خود را در تحویل به موقع پروژه تحلیل سیستم خواهد کرد.
آیا امکان کنسل کردن پروژه تحلیل سیستم وجود دارد ؟
امکان کنسل کردن پروژه پس از شروع به کار انجام پروژه تحلیل سیستم منوط به موافقت با مجری انجام کار می باشد در صورت موافقت کارشناس انجام کار میتواند سفارش به صورت دو طرفه لغو شود.
امکان
برقراری ارتباط مستقیم میان مشتری و مجری تحلیل سیستم
در بسیاری از تماس هایی که با موسسه متلب پروژه برای ثبت سفارش گرفته میشود این سوال توسط مشتری پرسیده میشود که آیا میشود با مجری پروژه تحلیل سیستم در ارتباط باشیم ؟ با توجه به تجربه چندین ساله متلب پروژه در برقراری ارتباط مستقیم امکان برقراری ارتباط مجری و مشتری وجود ندارد و فقط از طریق موسسه با مجری در ارتباط هستید در صورت برقراری ارتباط مستقیم دیگر سیستم پشتیبانی سایت متوجه انجام پروژه شما نخواهد بود
نحوه اعتماد در پروژه های تحلیل سیستم به موسسه متلب پروژه
موسسه متلب پروژه یک کسب و کار آنلاین و دارای مجوز های لازم برای فعالیت در این حوزه می باشد و با داشتن نماد اعتماد الکترونیکی در پروژه های دانشجویی تحلیل سیستم تونسته است اعتماد شما عزیزان را جلب نماید
زمان پشتبانی از پروژه های تحلیل سیستم انجام شده :
زمان پشتیبانی از پروژه تحلیل سیستم موسسه متلب پروژه ۷۲ ساعت بعد تحویل پروژه می باشد و در این زمان مشتری میتواند به صورت کامل سفارش خود را بررسی کرده و در صورت داشتن ایراد مشکلات خود را ارسال کرده تا برای مجری انجام کار ارسال شود.
نحوه پیگیری سفارش ثبت شده تحلیل سیستم
پس از ثبت سفارش کارشناسان متلب پروژه هم از طریق شماره های پشتیبانی و هم از طریق برقراری ارتباط با شبکه های اجتماعی امکان پیگیری سفارش را برای مشتریان خود فراهم کرده است
فصل اول : سیستم و نگرش سیستمی- سیستم چیست؟
سیستم مجموعه‌ای است از اجزای به هم وابسته که به علت وابستگی حاکم بر اجزای خود کلیت جدیدی را احراز کرده از نظم و سازمان خاصی پیروی می‌نماید و در جهت تحقق هدف معینی که دلیل وجودی آن است، فعالیت می‌کند.سیستمها بی‌شمار هستند. برخی از نمونه‌های سیتم عبارت است از:
ملکولها؛ سلولها؛ نباتات؛ حیوانات؛ انسانها؛ جوامع؛ ماشینها و دیگر نظامهای مکانیکی؛ منظومه‌های کیهانی؛ نظامهای اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی؛ سیستم اطلاعات؛ کامپیوتر؛ نظامهای تولیدی، آموزشی، تامین اجتماعی، خدمات درمانی، ارتباط جمعی، حسابداری، بایگانی، نظام حقوق و دستمزد، باز نشستگی، ارزشیابی کارکنان و کنترل؛ خطی که با آن می‌نویسیم زبانی که با آن تکلم می کنیم و.......در این مقاله، مفاهیم نظام و سیستم، مترادف گرفته شده اند.
درونداد
درونداد‌ها یا داده‌ها عبارت‌اند از:کلیه آنچه که به‌نحوی وارد سیستم میشود و تحرک و فعایت سیستم را سبب میگردد.
فرایند تبدیل (میانداد)
دروندادی که به سیستم وارد میشود، طبق برنامه سیستم، در جریان تغییر و تبدیل قرار می گیرد.
مثال: در نظام دانشگاهی، دانشجو که یکی از داده‌های سیستم است، در فرآیند تبدیل قرار می‌گیرد و ذهن او با مفاهیم، واژه‌ها و مطالب علمی آشنا میشود و در نگرش او تغییراتی پدید می آید.
برونداد:
داده‌هایی که در فرآیند تیدیل قرار می گیرند، طبق نظم و سازمانی که بر سیستم حاکم است، به صورت کالا یا خدمت، از سیستم به محیط صادر می شوند. دانشجوی فارغ التحصیل، تحقیق و پژوهش، برخی از ستاده‌های نظام دانشگاهی هستند.
بازخور(باز داد)
بازخور فرآیندی دورانی هستند که در آن، قسمتی از ستاده، به عنوان اطلاعات به درونداد پس خورانده می‌شوند و به این ترتیب سیستم را «خود کنترل» می‌سازد.
برای مثال، چنانچه به علت عدم تطا‌بق آموزشهای دانشگاهی با نیازهای واقعی بازار کار، دانشجوی فارغ التحصیل نتواند جذب بازار کار شود، ایجاد اصلاحاتی در نظام آموزشی دانشگاه ضرورت دارد.
سیستمهای اصلی و فرعی
سیستم ها به دو دسته اصلی و فرعی تقسیم شده‌اند: سیستم فرعی جزعی است که برخود نظارت دارد و وظیفه خاصی را انجام میدهد و برای رسیدن به هدف معینی می‌کوشد؛ این سیستم فرعی که نقش ویژه ای ایفا می‌کند، خود یکی از اجزای تشکیل دهنده سیستم بزرگتری است که میتوان آن را «سیستم اصلی»نام نهاد.
تقسیم سیستم ها به باز و بسته، یکی دیگر از طبقه بندیهای سیستمها است. سیستم بسته، سیستمی ساده است که با محیط خود ارتباطی برقرار نمی‌کند یعنی داده های آن به صورت پایان نا پذیر در حال چرخش است مثل سیستم گردش آب؛ بر خلاف آن سیستم باز، سیستمی است که با محیط خود در ارتباط است یعنی چیزی را می گیرد در فر آیند تغییر و تبدیل قرار می دهد و بعد به محیط باز می گرداند. سیستمهای بسته در برخورد با محیط، سازمان خود را از دست می‌هد یا جهت فعالیتش تغییر می‌کند.
در هر سیستم، عواملی وجود دارند که در خلاف جهت نظم سیستم عمل می‌کنند و مختل کننده‌ی انتظام سیستم هستند. این عوامل را «آنتروپی» می‌خوانند.آنتروپی به دو نوع تقسیم میشود: آنتروپی مثبت که عملگردش در خلاف جهت اصلاح انحرافات و به منظور بقای سیستم در محیط عمل می‌کند.
خواص سیستم باز
1- کلیت و جامعیت وجودی
سیستم در کلیت وجودی خود خواصی را ظاهر می‌سازد که در اجزای تشکیل دهندﮤ آن، به تنهایی وجود ندارد، این کلیت نیز نتیجه گرد آمدن اجزاء مجرد نیست، بلکه ارتباط اجزاء با یکدیگر و نحوه ترکیب نظم و سازمان یافتن آنهاست که کلیت سیستم را به وجود می‌آورد.
2-سلسله مراتب
مراتب وجود یک زنجیره مرتبه ای است که هر یک از مرتبه‌ها، ساخت و خواصی علاوه بر ویژگی های مرتبه پیشین دارد.
3-همبستگی اجزاء
منظور از همبستگی این است که هر جزء در سیستم، به نحوی با سایر اجزاء مرتبط است و به علت وجود این همبستگی، چنانچه در جزیی خللی وارد شود،سایر اجزاء نیز از آن خلل، متاثرمی گردند.
4-تناسب اجزاء
بین اجزای هر سیستم، تناسب، سنخیت واکمال متقابل موجود است. وجود تناسب بین اجزاء سبب حفظ هویت و کلیت سیستم میشود.
5-گردش دایره وار
فرآیند درونداد، تبدیل و برونداد، جریانی مستمر و مداوم است.
6-خاصیت تولید مثل
از دیگر ویژگیهای سیستم های باز، میل به جاودانگی است. سیستمها گرایش به جاودانه سازی خود دارند و تا جایی که امکان داشته باشد به حیات خویش ادامه می‌دهند.
7-همپایی
سیستم میتواند از راهها و مسیرهای متفاوتی به هدف واحدی برسد. به عبارت دیگر، حالت پایانی واحدی ممکن است از شرایط اولیه متفاوت و با راههای متفاوتی حاصل شود.
8-گرایش به فنا
درون سیستمها عواملی به وجود می‌آیند که سیستم را از جهت اصلی آن منحرف می‌سازند و تمایل در جهت عدم تعادل دارند.
9-گرایش به تکامل
منظور از تکامل، عبارت از پیچیدگی ساخت وتنوع خواص است. چنانچه ساختار سیستم، پیچیده‌تر شود و در اثر آن پیچیدگی، عملکردهای متنوعتری از سیستم به ظهور رسد و خواص بیشتری ارائه شود، سیستم متکامل تر شده است.
10-گرایش به تکامل یا خود نکهداری پویا
از دیگر ویژگیهای سیستمهای باز، خصوصیت تعادل گرایی یا خود نگهداری پویا و حالت پا بر جایی است.
منظور از این حالت که به «هوموستاسیس» معروف است، تلاش سیستم در حفظ متغییر‌های ضروری خود، در محدوده‌ای معین به منظور ادامه حیات سیستم میباشد.
فصل دوم : تجزیه و تحلیل سیستم چیست و تحلیل کننده سیستم کیست؟
تعریف تجزیه تحلیل سیستم
تجزیه تحلیل سیستم عبارت است از شناخت جنبه های مختلف سیستم و آگاهی از چگونگی عملکرد اجزای تشکیل دهنده سیستم و بررسی نحوه و میزان ارتباط بین اجزاء آن؛ به منظور دست یابی به مبنایی جهت طرح واجرای یک سیستم مناسب تر است.
تجزیه و تحلیل به ما کمک می‌کند تا موقعیت فعلی سازمان را به خوبی درک کنیم، از جریان کار مطلع شویم و آن را مورد ارزیابی قرار دهیم و برای رفع نارسائیها و مشکلات، بهترین راه حل را انتخاب و توصیه کنیم.
در یک سازمان، سیستم را مجموعه‌ای از روشها نیز تعریف کرده اند، روشهائی که به یکدیگر وابسته هستند و با اجرای آنها، قسمتی از هدف سازمانی محقق میشود روشها نیز به نوبه خود مجموعه‌ای از شیوه‌های مختلف انجام کار هستند که با استفاده از آنها میتوان به تامین هدف نهائی سازمان کمک کرد.
روش عبارت است از یک رشته عملیات و مراحلی که برای اجرای کل یا قسمتی از یک سیستم انجام میشود.
شیوه عبارت است ازتشریح جزئیات و نحوه انجام دادن کار؛ مثل استفاده از کارت جهت حضور و غیاب کارکنان وبا استفاده از کامپیوتر برای تنظیم لیست حقوق کارکنان.
ارتباط مدیریت با تجزیه و تحلیل سیستم
یکی از مهمترین وظایفی که برای مدیران برشمرده‌اند، وظیفه ایجاد تغییر است. مدیران موظفند در عین حال که تعادل سازمان خود را حفظ می‌کنند، همگام با آخرین تغییرات وتحولاتی که در جهان رخ میدهد، تغییرات لازم را در سازمان خود به وجود آورند و از جدیدترین روشها و شیوه های انجام کار، در اداره امور سازمان خود بهره گیرند.
مدیران باید خود، از عوامل ایجاد تغییر باشند و این اصل را باور داشته باشند که سرعت در پذیرفتن افکار و روشهای نو، به موفقیت سازمان مطبوعشان کمک می‌کند. آنها باید از همکاران خود بخواهند که در جریان تغییرات، مشارکت موثر داشته باشند و نظرات سازنده و اصلاحی خویش را برای ایجاد تغییرات، مطرح سازند. هرجا که افراد، در فرآیند تصمیم گیری سهیم باشند، همکاری بیشتری در اجرای تصمیم و تغییر نشان می‌دهند هر چه آگاهی افراد از تغییرات و پیامدهای آنها بیشتر باشد، مشارکتشان فزونتر، و مقاومتشان در برابر تغییر، کمتر خواهد بود.
سازمانی پویا و ماندنی است که هدفهای خود را با شرایط و نیازهای متغییر محیطی تطبیق دهد و انعطاف لازم را برای تغییر در ساختار درونی خویش به نحوی که با تغییرات محیطی سازگار باشد، نشان دهد.
با کمک تجزیه تحلیل سیستمها و روشها و شیوه‌های انجام کار، میتوان اولا: بررسی دوباره‌ای از هدفهای سازمانی به عمل آورد؛ ثانیا: با نحوه انجام کارها در وضع موجود آشنا شد؛ ثالثا: به کمبودها، نقایص و مشکلات پی‌برد؛ رابعا: با استفاده از روشهای علمی، راهها و شیوه‌های بهتری را انتخاب کرد و به مرحله اجرا گذارد.
چنانچه متخصصین، از خارج سازمان برای تجزیه تحلیل سیستمها و روشهای سازمانی دعوت شوند به علت این که با مشکلات سازمانی خو نگرفته‌اند، بهتر خواهند توانست به نقایص موجود پی ببرند و کمبودها را تشخیص دهند. به علاوه، این افراد با تجربه و مهارتی که در کار خود احراز کرده‌اند، با دید علمی‌تری نسبت به بررسی سیستمهای سازمانی اقدام خواهند کرد. از طرف دیگر، عده‌ای از صاحب‌نظران معتقدند که تجزیه تحلیل امری دائمی و مستمر است و بهتر خواهد بود که واحدی در سازمان برای این منظور دایر شود و این وظیفه مهم را به طور مداوم بر عهده گیرد. به علاوه، شاید کارکنان سازمان چندان مایل نباشند که کارشان توسط افرادی خارج از سازمان مورد نقد و بررسی قرار گیرد.
وظایف واحد تجزیه تحلیل سیستمها
چنانچه واحد تجزیه تحلیل سیستمها در داخل سازمان به وجود آید،به عنوان واحد ستادی عمل می‌کند و مدیران را در اجرای وظیفه ایجاد تغییر مدد می‌رساند.
ذیلا به اهم وظایف واحد تجزیه و تحلیل سیستمها و روشها اشاره میشود:
1- بررسی و تجزیه وتحلیل ترکیب و ساخت سازمان به منظور ایجاد تشکیلات مناسب با احتیاجات سازمان.
2- استقرار مناسب ترین سیستمها، روش ها و شیوه‌های انجام کار درسازمان.
3- تهیه اطلاعات دقیق و به هنگام برای مدیران و مقامات مسئول .
4- کوشش در هماهنگ ساختن سازمان با آخرین تغییرات وپیشرفت‌ها ازطریق تجزیه وتحلیل مداوم ومستمر سیستمها و روشها .
5- تدوین دستور العمل‌های کتبی و مدون به توصیه مقامات مسئول سازمان.
6- بررسی وتجزیه وتحلیل نحوه تقسیم کار، به منظور تقسیم منطقی و صحیح کار بین کارکنان.
7- بررسی وتجزیه و تحلیل نمودار جریان کار ، به منظور جلوگیری از تداخل و تکرار و حذف مراحل زائد کار .
8- بررسی و تجزیه و تحلیل نحوه تخصیص جا و مکان ، به منظور استفاده موثر از نیروی انسانی و تحصیلات فیزیکی کار .
9- اندازه گیری کار به منظور کوتاه کردن زمان انجام کار و ایجاد سرعت در ارائه کالاها و خدمات به مشتریان و ارباب رجوع.
10-بررسی و کنترل فرم های موردنیاز سازمان .
11- بررسی و تجزیه و تحلیل سیستم بایگانی و مدیریت امور اسناد .
12- بررسی نحوه استقرار و اجرای سیستم های جدید « از قبیل سیستم های مکانیزه و کامپیوتری».
13- اعتلای روحیه تعاون و همکاری بین کارکنان سازمان.
14- تلاش در جهت افزایش سطح اثر بخشی و ثمر بخشی در کل سازمان.
فواید تجزیه و تحلیل سیستمها
1- جهت بررسی مسائل مشکلات سازمانی.
2- با تجزیه و تحلیل سیستمها است که میتوان کار را ساده کرد و به افزایش بهره‌وری سازمانی یاری رساند.
3- اقدامی در جهت مدد رسانی به مدیران و مقامات مسئول در امر سیاست گذاری و تصمیم‌گیری دانست.
4- میتوان ساختار سازمانی را مناسبتر و روشهای اجرائی کارآمدتر و شیوه‌های عملیاتی پر ثمر‌تر به وجود آورد.
5- میتوان از نیرو وتلاش کارکنان بهترین استفاده را کرد.
6- از میزان خطاها وشتباهات کاسته میشود.
7- روشهای به دست آوردن اطلاعات دقیق و به هنگام از وضع موجود است.
تحلیل کننده سیستم کیست؟
تحلیل کننده یا آنالیست، فردی است علاقه‌مند به کار تجزیه تحلیل سیستمها و روشها و متخصص در این زمینه که با استفاده از آموخته های علمی و تجارب عملیش، صلاحیت لازم جهت انجام دادن بررسی‌های جامع و همه جانبه در امر تجزیه وتحلیل را واجد است.
برخی از ویژگی های آنالیست از این قرار است:
1- آنالیست باید به کار تجزیه و تحلیل معتقد و علاقه مند باشد.
2- آنالیست باید دارای ذهنی پرسشگر باشد.
3- آنالیست موظف است اجزای سیستم را در ارتباط با یکدیگر ببیند و آنها را به صورت هماهنگ و متحد در آورد.
4- آنالیست باید متوجه نقش مهم کارکنان سازمان باشد و با مسائل انسانی و ریزه کاری‌های رفتار کارکنان در سازمان آشنا باشد.
5- آنالیست بایستی با بررسی کامل و برخورد سیستمی، علت‌ها را از معلولها تشخیص دهد و برای رفع مشکل، نسبت به شناخت علل اصلی به وجود آورنده مشکل، اقدام کند و راه حلهای منطقی و عقلایی،جهت برطرف کردن علل واقعی ارائه دهد.
6- آنالیست باید واقعیت را همان گونه که هست ببیند و بکوشد حالت بی طرفی خود را حفظ کند.
7- آنالیست باید به ابعاد اخلاقی و جنبه های ارزشی نیز توجه داشته باشد.
8- آنالیست باید صبور باشد.
فصل سوم : آشنایی با مراحل تجزیه تحلیل سیستم
مراحل تجزیه تحلیل سیستمها
1- توضیح و توجیه مشکل؛
2- ایجاد فرضیه هایی درباره مشکل وعلل ایجاد آن:آنالیست درباره عواملی که سبب بروز مشکل شده‌اند، فرضیه‌هایی به وجود می آورد.
3- انتخاب فرضیه اهم؛
4- جمع آور اطلاعات درباره فرضیه اهم؛(از قبیل استفاده از کتابخانه، اسناد و مدارک و بایگانی‌ها، مراجعه به جداول و نمودارهای سازمانی، مشاهده، تهیه پرسشنامه و انجام مصاحبه)
5- طبقه بندی اطلاعات مکتسبه؛(شیوه طبقه‌بندی نیز به موضوع و نوع اطلاعات بدست آمده، بستگی دارد.)
6- تجزیه تحلیل اطلاعات:سوالاتی درباره چیستی، چرائی، کیستی، چگونگی و شرایط زمانی و مکانی موضوع مطرح میشود.
7- اخذ نتیجه و ارئه راه حل: پیشنهاداتی معقول و منطقی جهت رفع مشکل ارائه میدهد.
8- تهیه و تنظیم گزارش: آنچه که تا این مرحله انجام شده است، بایستی در گزارشی تنظیم و تدوین شود و در دسترس مقامات مسئول قرار گیرد.
9- اجرا؛
10- آزمایش طرح جدید؛
11- استقرار طرح جدید؛
12- ارزیابی عملکرد: آنالیست موظف است بررسی دوباره‌ای از آن به عمل بیاورد و عملکرد آن را ارزیابی کند.
فصل چهارم : اصول و مفاهیم سازمانی
سازمان عبارت است از: سیستمی متشکل از اجزاء به هم پیوسته و مبتنی برنظم و انظباط که در جهت رسیدن به هدفهای خاصی فعالیت می‌کند و سازماندهی عبارت است از فراهم آوردن امکانات و وسایل مورد نیاز برای رسیدن به هدفهای سازمان میباشد.
ساختار کلی سازمان
یکی از صاحب نظران رشته مدیریت به نام هنری مینز‌برگ معتقد است که هر سازمان دارای پنج سطح یا بخش اساسی است که عبارت‌اند از:
1) بخش مدیریت عالی که مسئولیت نهایی ادارﺓ امور سازمان را بر عهده دارد؛
2) بخش مدیریت میانی که بر کار واحدها نظارت می‌کند و فعالیتهای آنان را هماهنگ می‌سازد؛
3) بخش عملیاتی که مسئولیت تولید کالاها و خدمات را بر عهده دارد؛
4) بخش فنی که از متخصصان و صاحب‌نظران فنی و تکنیکی تشکیل میشود و در موارد لزوم نظرات تخصصی و فنی ارائه میدهد؛
5) ستاد پشتیبانی که در خارج از جریان اصلی تولیدی سازمان قرار دارد و نقش کمک و یاری دهنده را برای سایر واحد ها ایفا می کند.
به نظر مینز‌برگ، در سازمان‌های مختلف، با توجه به مقتضای موقعیت، ممکن است یکی از بحث‌های فوق، بخش کلیدی سازمان باشد و نقش قالب و مسلط را ایفا کند وساختار سازمان را تحت تاثیر خود قرار دهد. بدیهی است که ساختار سازمانی نیز متاثر از نقش و اهمیتی خواهد بود که هر یک از بخش‌ها دارا هستند.
بخشهای اصلی سازمان
مبانی سازماندهی
برای سازماندهی و تقسیم کار، مبانی متنوعی وجود دارد که در اینجا به اختصار به برخی از آنها اشاره میشود:
1- سازمان بر مبنای تعداد: تقسیم بندی افراد به طور اتفاقی و به دسته‌های مساوی و مامور کردن هر دسته برای انجام دادن یک قسمت از وضایف سازمانی این گونه سازماندهی برای طبقه بندی نیروی انسانی مشابه که افراد آن دارای ویژگی های تقریبا یکسانی هستند مفید است. مثل: تقسیم وظایف در ارتش‌های قرون وسطی.
2- سازمان بر مبنای وظیفه: هدف اصلی سازمان به فعالیتهای اصلی، فعالیتهای اصلی به فعالیتهای فرعی، فعالیتهای فرعی به وظایف اصلی و وظایف اصلی به وظایف فرعی منقسم میشود و اجرای هر دسته از وظایف مشابه و مرتبط، به یک واحد محول میشود. و نقش هر یک از کارکنان در انجام بخشی از وظایف واحد، تعیین میگردد؛ مثل ایجاد وزارت آموزش و پرورش به منظور اعتلای سطح آموزش در کشور.
3- سازمان بر مبنای نوع عملیات (تخصص):در این روش تقسیم کاربر مبنای نوع فعالیت، تخصص و آگاهیهای یکسان است یعنی حرفه و تخصص افرادی که کار را انجام می‌دهند، ملاک تقسیم بندی واحد های سازمانی خواهند بود، مثل سازمان پزشکی یا ستاد خدمات کامپیوتری.
4- سازمان بر مبنای مشتری (ارباب رجوع): در این روش به دریافت کنندگان خدمات سازمان توجه می شود و سازماندهی بر مبنای گروههای مختلف مشتریان و ارباب رجوع صورت می‌پذیرد.
5- سازمان بر مبنای قلمرو عملیاتی (محل جغرافیایی):در این نوع سازماندهی بر مبنای محل و مکان عملیات، ملاک قرار می‌گیرد؛ تحت نظارت یک واحد متشکل؛ مانند تشکیل واحدهای سرویس دهی برای نواحی مختلف شهری درسازمان شهرداری.
6- سازمان بر مبنای محصول (نوع تولید): در این روش مبنای گروه‌بندی وظایف و تقسیم کارها، نوع کالا یا محصولی است که قرار است تولید شود مثل اختصاص واحد های سازمانی یک کارخانه به تولید کالاهای مختلف، از قبیل: کولر، یخچال و آبگرمکن.
7- سازمان بر مبنای پروژه: این نوع سازماندهی در سازمان‌هایی قابل اجراست که این امکان وجود داشته باشد که هدف‌ها و ماموریت‌های آنان در قالب پروژه‌ها و برنامه‌های تقریبا مستقلی قابل اجرا باشدمی‌توان به تعداد برنامه‌های موجود در سازمان، واحد های مستقلی را به وجود آورد.
8- سازمان ماتریسی: تلفیقی از سازمان بر مبنای وظیفه و بر مبنای پروژه است. به این ترتیب که جریان اختیار در واحدهای تخصصی به صورت عمودی و در واحد های اجرایی ، به صورت افقی است و از تلاقی این دو محور، یک ماتریس بوجود می‌آید.
9- سازمان با گروههای متداخل یا سازمان حلقوی: این ساخت در قالب گروههایی که به وسیله اعضای مشترک، با هم در ارتباط میباشند، شکل می‌گیرد. یک فرد در گروهی به عنوان مدیر، در گروه دیگر به عنوان مرئوس و در گروه سوم به عنوان مشاور می تواند انجام وظیفه کند. در این ساختار روابط گروهی مورد تاکید قرار می گیرد.
10-سازمان بر مبنای ساخت آزاد (ادهوکراسی): این نوع سازماندهی، ساختی موقت، فی البداهه و استعجالی دارد و برای رسیدن به هدف معینی، بدون طرح و نقشه قبلی بوجود می‌آید. این ساخت شباهت زیادی به سازمان ماتریسی دارد که از نیروهای اطلاعاتی و تخصصی، بنا به مقتضای موارد مطرح شده، مناسبترین استفاده‌های تخصصی و عملیاتی را به عمل می‌آورد؛
11-ساخت سازمانی مدولار(ماجولار): در این نوع سازماندهی، سازمان از واحدهای مختلفی تشکیل میشود که هر واحد با ضوابط اجرایی مشخص و ماموریتی که خود، مینیاتوری از ماموریت کل سازمان است، به طور مستقل، غیر متمرکز و خود کفا به فعالیت ادامه میدهد.
12-ساخت‌های ترکیبی: در اغلب موارد، سازمان های موجود بر مبنای ترکیبی از دو یا چند نوع از انواع برشمرده، تشکیل یافته اند و هر چه وسعت سازمان بیشتر باشد، بر امکان تلفیق و ترکیب انواع روشها نیز افزوده میشود.
تنظیم نمودار سازمانی
آنالیست با توجه به موقعیت و شرایط حاکم بر سازمان و اولویتهای مدیریت، و با در نظر داشتن انواع مبانی سازماندهی و مزایا و معایب هر یک، طرح مناسبی را برای سازمان پیشنهاد می‌کند. برای تهیه طرح سازمانی میتوان از روشهای تحلیلی، تلفیقی و ترکیبی استفاده کرد.:
در روش تحلیلی، امر گروه‌بندی فعالیتها، وظایف، از بالا به پایین انجام میشود. به این معنی که هدف سازمان به هدفهای فرعی، فعالیتها، وظایف و عملیات تقسیم میشود و اجرای مجموعه ای از وظایف و عملیات تحت عنوان یک شغل به شاغل واگذار میگردد.
در روش تلفیقی، کار گروه بندی عملیات و وظایف، از پایین به بالا انجام میشود. ابتدا مشاغل مختلفی که باید در سازمان انجام شوند، مشخص می‌گردند و آنگاه مشاغل مشابه و مرتبط در یک گروه قرار داده می‌شوند و به یک واحد سازمانی احاله می‌کردند و این کار ادامه می‌یابد تا سلسله مراتب سازمانی کامل شود.
در عمل بیشتر از روش ترکیبی که برآیندی است از روشهای تحلیلی و تلفیقی، استفاده میشود و درعین حال که به محتوای مشاغل توجه میگردد، ارتباط لازم بین وظایف، فعالیتها و هدف‌ها نیز از نظر دور نمی‌ماند.
برای نشان دادن طرح تشکیلاتی سازمان از نمودار سازمانی استفاده میشود.
روش ترکیبی
در تنظیم نمودار سازمانی آنالیست باید به موارد زیر توجه داشته باشد:
1- در مورد میزان تمرکز وعدم تمرکز امور در سازمان، محدودیت یا وسعت حیطه نظارت و مسطح بودن یا مرتفع بودن سلسله مراتب سازمانی، با مدیریت به تبادل نظر بپردازد و از اولویتهای وی آگاه شود.
2- نسبت به لزوم تناسب اختیارات و مسئولیت‌های محوله به هر واحد، حساس باشد و سطح سازمانی مناسبی را برای واحدها پیشنهاد کند.
3- در توضیع مناسب اختیارات بین واحدهای صف و ستاد به نحوی که آسان کننده کار یکدیگر باشند دقت کند.
4- با توجه به ویژگیهای موقعیت، از جمله: هدف سازمان و ماهیت فعالیتهای آن، قلمرو کار سازمان، ویژگیهای دریافت کنندگان خدمات سازمان، نوع تکنولوژی مورد استفاده در سازمان ودرجه تنوع کالاها و خدمات تولیدی در آن، ترکیب مناسبی را جهت سازماندهی انتخاب و پیشنهاد می‌کند.
5- در ارتباط هر یک از مشاغل و واحدها با هدف سازمان دقت کند و مطمئن شود که چنین ارتباطی موجود است.
6- قلمرو هر یک از واحدها را بررسی کند، امکان ترکیب چند واحد را در یکدیگر و نیز حذف واحدهای زائد را از نظر دور ندارد.
7- برای هر یک از واحدهای سازمانی، با در نظر گرفتن اهمیت نسبی آنها و تکرار ارتباطشان با سطوح عالی مدیریت، محل مناسبی را در سلسله مراتب، در نظر بگیرد.
فصل پنجم : فنون تجزیه و تحلیل سیستمها
متداول‌ترین فنون وتکنیکهایی که آنالیست را درزمینه بهبود وضع فعلی و پیشنهاد وضع آتی یاری می‌دهند عبارت‌اند از:
1- بررسی تقسیم کار
2- بررسی جریان کار
3- بررسی جا و مکان
4- کنترل فرمها
5- کنترل اسناد و سیستمهای بایگانی
6- اندازه‌گیری کار
7- برنامه‌ریزی شبکه‌ای(پرت. سی‌پی‌ام. پی‌دی‌ام)
فصل ششم : بررسی جریان کار
نمودار جریان کار عبارت است: از تصویری از مراحل مختلفی که برای انجام یک کار، از ابتدا تا انتها، طی میشود.
با کمک نمودارهای جریان کار میتوان علل بوجود آورنده مشکل را، روی صفحه کاغذ به آسانی جستجو کرد و یافت و با آزمایشهای مکرر و تغییر دادن تقدم و تاخر مراحل کار و نیز ایجاد سایر تغییرات لازم، مناسبترین شکل جریان کار را کشف کرد.
در نمودارهای جریان کار علائمی به شرح زیر به کار می‌رود:
1- عمل یا اقدام
این علامت معرف انجام کار است. در واقع مرحله اصلی هر کار، عمل است. در صورتی میتوان گفت عملی انجام شده است که چیزی به وجود آمده باشد یا تغییری حادث شده باشد یا جزئی بر یک چیز اضافه شده باشد. برای مثال، نوشتن یک نامه؛ تکمیل یک فرم؛ تدریس یک مطلب.
2- بازرسی و کنترل
این علامت برای نشان دادن بازرسی، کنترل، مقایسه و تطبیق آنچه که صورت گرفته است با معیارهای مورد نظر استفاده میشود. برای مثال، مقابله نامه‌ای که ماشین شده است، کنترل کیفیت کالائی که تولید شده است، و بررسی چکی که صادر شده است.
3- تصمیم گیری
تصمیم گیری، اگرچه نوعی عمل است و میتوان آن را با دایره بزرگ نمایش داد، ولی ممکن است برخی از آنالیست ها ترجیح دهند از علامت لوزی برای نمایاندن آن استفاده کنند. مثل تصمیم‌گیری در مورد افزایش تولید؛ اتخاذ تصمیم در مورد ارسال کالا برای مشتری؛ تصمیم گیری درباره عدم پرداخت چک .
4- بایگانی، انبار و نگهداری
این علامت، نشان دهنده نگه داشتن کار به طور موقتی یا دائم است. برای مثال، ضبط نامه در پرونده؛ نگهداری کالا در انبار یا قفسه؛ حفظ سند در آرشیو.
5- تاخیر یا انتظار غیر موجه
زمانی است که کار در انتظار می‌ماند تا مرحله بعدی آن صورت گیرد.
6- حرکت یا ارسال(جا به جای)
برای نشان دادن حرکت یا نقل و انتقال می توان از علامت‌های پیکان(فلش) یا دایره کوچک استفاده کرد.
7- هرگاه دو کار به طور همزمان انجام شوند، از علائم ترکیبی استفاده میشود. این علائم عبارت‌اند از:
الف- عمل و حرکت
این علامت معرف انجام عملی است در حین حرکت است؛ مثل رنگ آمیزی جسمی در حین جا‌‌‌‌‌‌به‌جایی.
ب-عمل و کنترل
این علامت معرف انجام بازرسی در حین عمل است؛ مثل وزن کردن شیشه های نوشابه، هنگام پر کردن آنها.
انواع نمودار جریان کار
نمودار جریان کار دو نوع است:
الف- نمودار عمودی یا یک ستونه
ب- نمودار افقی یا چند ستونه
مراحل بررسینمودار جریان کار
مرحله اول: تعیین کارمورد نظر
در آغاز کار، آنالیست بایستی :مراحل انجام کار را مورد بررسی قرار دهد، تعیین کند و نقطه آغاز و پایان آن را دقیقا مشخص سازد.
مرحله دوم: تعیین مراحل کار
وقتی عنوان کار مشخص شد، بایستی از کلیه مراحل انجام کار لیستی تهیه شود.
مرحله سوم: ترسیم نمودار جریان کار در وضع موجود
با استفاده از اطلاعاتی که در مرحله دوم کسب شده است، نمودار جریان کار برای وضع موجود ترسیم میشود.
مرحله چهارم: تجزیه و تحلیل نمودار
وقتی نمودار جریان کار در وضع موجود آماده شد، آنالیست بایستی با دید انتقادی به آن بنگرد و سوالات شش گانه اساسی تجزیه تحلیل را درباره هر یک از مراحل مطرح کند و با یافتن پاسخ مناسب برای آنها به تغییر و اصلاح وضع موجود بپردازد. اولین سوال درباره چیستی هر مرحله است؛ دومین سوال، درباره چرایی است؛ سوال سوم، درباره کیستی است؛ سوال چهارم درباره، چگونگی انجام کار است و سوال پنجم درباره مکان انجام هر مرحله است.
مرحله پنجم- تنظیم نمودار پیشنهادی
در این مرحله آنالیست با توجه به اطلاعاتی که به دست آورده است، تغییرات و اصلاحاتی را که لازم می‌داند، در نمودار وضع موجود ایجاد می‌کند و نمودار وضع پیشنهادی را تنظیم می‌نماید.
فصل هفتم : بررسی و کنترل فرمها
بررسی و کنترل فرم
تعریف فرم
فرم یکی از ابزارهای برقراری ارتباط است که برای دریافت اطلاعات خاصی است به صورت مکتوب تهیه و تنظیم میشود.
انواع فرمها
الف- طبقه‌بندی برحسب قلمرو استفاده
1- فرمهای داخلی که در بخش کوچکی از سازمان است مورد استفاده قرار می‌گیرند؛
2- فرمهای استاندارد که درکلیه بخشهای سازمانی مورد استفاده‌اند؛
ب-طبقه‌بندی بر حسب کار و وظیفه فرم
1-فرمهای پرسنلی؛ مثل حکم استخدام
2-فرمهای مالی؛مثل دفتر روزنامه
3-فرمهای آموزشی؛ مثل کارنامه دانشجو
4-فرمهای تدارکاتی
5-فرمهای تعمیراتی و نگهداری وسایل ساختمان
مراحل بررسی و کنترل فرم
مرحله اول- بررسی فرمهای موجود
مرحله دوم- تجزیه و تحلیل فرمهای موجود
مرحله سوم- تهیه طرح پیشنهادی برای فرمهای مورد نیاز
تعریف بررسی جا و مکان بررس جا و مکان عبارت است از: مطالعه چگونگی تخصیص مکان و فضای در دسترس به نیروی انسانی از یک طرف و وسایل و تجهیزات کاری از طرف دیگر.
ملاحظاتی که درباره بررسی جا و مکان سازمان بایستی رعایت شوند، عبارت اند از:
1- در طرح ریزی جا و مکان بایستی مراقبت شود که هیچ بخشی ازمکان و فضای در دسترس ، هدر نرود و مناسبترین استفاده از آن به عمل آید.
2- واحدها و افرادی که وظایفشان از نظر ماهیت، با یکدیگر مرتبط و مشابه است و بنا به اقتضای شغل با یکدیگر درتماس مکرر ومداوم هستند، بایستی نزدیک هم قرار داده شوند.
3- گردش کار تا جایی ممکن است، از یک محل شروع و به محل دیگر ختم شود.
4- در تخصیص جا و مکان کار، برای هر یک از کارکنان بایستی تا حد امکان، ماهیت و مقتضای شغل، نوع وظایف و عملیات و نیز ویژگیهای شخصیتی شاغل، در نظر گرفته شود.
5- وسایل و تجهیزات کاری، بایستی در دسترس استفاده کنندگان آنها قرار بگیرد و انبار ابزارها و وسایل در محلی باشد که هنگام تحویل و تحول مواد وقت کارکنان هدر نرود.
6- محل استقرار واحدها و افرادی که بیشتر با ارباب‌رجوع سر و کار دارند، باید نزدیک در ورودی باشد تا مراحل مراجعه آنها راحت باشد و ثانیا از مزاحمت برای سایر واحدها کاسته شود.
7- نحوه قرار گرفتن میز کار و وسایل باید به گونه‌ای باشد که تسهیل کننده سرپرستی و نظارت بر کارکنان باشد.
8- واحدهای پر سر و صدا بایستی دورتر از سایر واحدها قرار داده شوند.
9- کلیه افرادی که از نظر رتبه و مقام در یک سطح قرار دارند و شغلشان نیز مشابه است، تا جایی که امکان دارد، از وسایل یکسان استفاده کنند.
10-برای استقرار وسایل سنگین و حجیم ،از قبیل صندوق‌های قرمز زمینالهای کامپیوتر،قفسه‌های بایگانی ماشین آلات و تجهیزات ثقیل، از نظر تحمل میزان فشاز ناشی از سنگینی و نیز سهولت استفاده ، باید بررسی‌های کافی به عمل آید.
11- واحدهایی که کارشان جنبه محرمانه دارد، بایستی دورتر از محل رفت و آمد مشتریان و ارباب رجوع قرار داده شوند.
مراحل بررسی جا و مکان انجام کار
مرحله اول: بررسی جا ومکان در وضع موجود
مرحله دوم: تجزیه و تحلیل طرح جا و مکان کار
مرحله سوم: تهیه طرح پیشنهادی جا و مکان کار
فصل هشتم : کارسنجی
تعریف کارسنجی:
کار سنجی یکی از تکنیک‌های مطالعه کار است که به منظور افزایش ثمر بخشی سازمان انجام میشود و عبارت است: از بکارگیری روشهائی برای تعیین زمان انجام کار معیین به وسیله یک فرد واجد شرایط در سطحی قابل قبول.
فوائد کارسنجی برخی از فواعد کار سنجی عبارتند از:
1- کمک به برنامه ریزی نیروی انسانی برای سازمان
2- ایجاد امکان کنترل و ارزیابی کار کارکنان
3- کاهش هزینه تولید و قیمت تمام شده کالا
4- ارائه سرویس بهتر به مشتریان و ارباب رجوع
5- کمک به برآورد قیمت کالاها یا خدمات و برآورد بودجه
6- بهبود روابط کار
7- افزایش کارائی
8- تسهیل زمانبندی عملیات و برنامه‌ریزی تولید
9- ایجاد مبنایی برای پرداخت‌های تشویقی به کارکنان
10-تعیین زمان استاندارد برای انجام کارها
11-کمک به برنامه ریزی جهت وسایل و تجهیزات مورد نیاز
پیش نیازهای کارسنجی
1- آنالیست بایستی قبل از انجام کارسنجی، به اصلاح و ساده سازی روش کار مبادرت ورزد.
2- علاوه بر روش کار، وسایل و ابزار کار نیز بایستی مناسب و در سطح استاندارد باشند تا بتوان روش را به درستی به کار برد.
3- در مورد روش ساده شده، بایستی آموزش کافی به کارکنان داده شود تا بتوانند روش اصلاح شده را به درستی به کار برد.
فن بررسی حرکات
فن بررسی حرکات، دقت کردن در کلیه حرکاتی است که برای انجام یک کار صورت می‌گیرد.
مقاصد اساسی بررسی حرکات را میتوان به صورت زیر مطرح کرد:
1- حذف حرکات زائد
2- تقلیل خستگی ناشی از حرکات اضافی
3- بر طرف کردن نقایص و نارساییهای محیط فیزیکی کار (از قبیل نور ناکافی، رطوبت و حرارت نامناسب و غیره).
مراحل بررسی حرکات:
برای بررسی حرکات طی مراحل زیر ضروری است:
1- انتخاب کار مورد نظر؛
2- انتخاب فردی که در نظر است کارش مورد بررسی قرار گیرد؛
3- بررسی حرکات فرد در حین انجام کار، به دفعات و ثبت آنها؛
4- تعیین زمان حرکت هر یک از حرکات؛
5- تجزیه و تحلیل حرکات انجام شده با طرح سوالاتی درباره چرایی، چگونگی و توالی حرکتها؛
6- حذف، ترکیب و تغییر حرکات در صورت لزوم؛
7- تعیین حرکات مورد نیاز.
برخی از روشهای کارسنجی عبارتند از:
1- روش استفاده از سوابق گذشته
2- روش گزارش گیری
3- روش نمونه گیری
4- روش زمان سنجی
5- روش عناصر از پیش تعیین شده
روش زمان سنجی
روش زمان سنجی یکی از روشهای دقیق و علمی کار سنجی است. در این روش کار را به اجزایی تقسیم می‌کنند و زمان انجام هریک از اجزا را به طور دقیق و با کرونومتر(ساعت مدرج تا یک صدم دقیقه)اندازه می‌گیرند.
مراحل این روش عبارتند از:
1- تعیین کار مورد نظر جهت اندازه‌گیری؛
2- تقسیم کار به اجزاء؛
3- ساده سازی و بهتر سازی روش انجام هر یک از اجزاء کار؛
4- آموزش روش کار به افرادی که قرار است کارشان اندازه گیری شود؛
5- جلب اعتماد و همکاری افراد برای کارسنجی؛
6- اندازه گیری زمان انجام هر یک از اجزاء و ثبت آنها؛
7- تعیین زمان نرمال کار (NT)
8- محاسبه اضافات مجاز(A)
9- تعدیل زمان به دست آمده و تعیین استاندرد نهایی انجام کار با استفاده از فرمول زیر:
ST.NT(1+A/100)
تجزیه و تحلیل سیستم بیمارستان
محتوای فایل :
1- سناریو
2- دیاگرام متن
3- فرم شرح موجودیت های خارجی
4- فرم شرح جریان داده
5- فرم مشکلات و نیازمندی ها
6- نمودار گردش مستندات
7- نتیجه گیری
کلیه نمودارهای مربوط به مهندسی نرم افزار 1
دیاگرام متن دیاگرام متن
دیاگرام متن + بسیار کامل با
پروژه های شما با موضوعات جدید با نرم افزار های rational rose - argouml - startuml و ...
برخی دیگر پروژه های رشنال رز :
1 car parcing - پارکینگ ماشین ««رشنال رز»»
2 سیستم حضور و غیاب و محاسبه حقوق و دستمزد ««رشنال رز»»
3 سیستم مانیتورینگ نامه (دبیرخانه) ««رشنال رز»»
4 فروشگاه اینترنتی - درجه 1 ««رشنال رز»»
5 فروشگاه اینترنتی - درجه 2 ««رشنال رز»
6 پروژه سیستم آرشیو نرم افزار ( بانک اطلاعات نرم افزار ) ««رشنال رز»»
7 پروژه سیستم ثبت احوال طراحی شده با نرم افزار رشنال رز Rational Rose - همراه با نمودارهای کامل ««رشنال رز»»
8 سیستم خود پرداز - عابر بانک (ATM) ««رشنال رز»»
9 پروژه سیستم رزرو بلیط آنلاین ««رشنال رز»»
10 پروژه سیستم کتابخانه معمولی ««رشنال رز»»
11 پروژه سیستم کتابخانه دیجیتال درجه 1 ««رشنال رز»»
12 پروژه سیستم کتابخانه دیجیتال درجه 2 ««رشنال رز»»
13 پروژه سیستم دبیرخانه دیجیتال ««رشنال رز»»
14 پروژه سیستم تاکسی تلفنی ( آژانس ) ««رشنال رز»»
15 پروژه سیستم سایت آزمون ««رشنال رز»»
16 پروژه سیستم هتل ««رشنال رز»»
17 پروژه سیستم داروخانه ««رشنال رز»»
18 پروژه سیستم بیمه خدمات درمانی ««رشنال رز»»
19 پروژه سیستم بیمه ماشین ( بیمه خودرو ) ««رشنال رز»»
20 پروژه سیستم ثبت نام دانشگاه ««رشنال رز»»
21 پروژه سایت انجمن ««رشنال رز»»
22 پروژه سیستم آزمایشگاه بیمارستان ««رشنال رز»»
23 پروژه سیستم اداری ( کارگزینی ) ««رشنال رز»
24 پروژه سیستم انبار ««رشنال رز»»
25 پروژه سیستم آموزشگاه زبان ( زبانکده ) ««رشنال رز»»
26 پروژه سیستم نشریه الکترونیک ( نشریه دیجیتال ) ««رشنال رز»»
27 پروژه سیستم محاسبه کارکرد پرسنل ««رشنال رز»»
28 پروژه سیستم جامعه مجازی ««رشنال رز»»
29 پروژه سیستم کارت تغدیه (کارت سلف دانشگاه - کارت رزرو غذا ) ««رشنال رز»»
30 پروژه سیستم اطلاعات شخصی روزانه (ثیت قراردادهای شخصی و ...) ««رشنال رز»»
روژه مهندسی نرم افزار UML - SSADM رشنال رز
پروژه مهندسی نرم افزار UML - SSADM رشنال رز
پروژه های مهندسی نرم افزار و
پروژه های تجزیه و تحلیل سیستمها
تحلیل به روش UML و SSADM
دانلود پروژه مهندسی نرم افزار ، پروژه مهندسی نرم افزار ، مهندسی نرم افزار ، تجزیه تحلیل ، تجزیه و تحلیل سیستمها ، آز مهندسی نرم ، مهندسی نرم ، مهندسی نرم افزار ، پروژه یو ام ال ، پروژه یوام ال ، پروژه های یو ام ال ، پروژه های یوام ال ، پروژه uml ، پروژه های uml ، پروژه rup ، پروژه های rup ، تحلیل نرم افزارپروژه اس اس ا دی ام ، پروژه ssadm ، تحلیل سیستمهای اطلاعاتی و نرم افزاری ، پروژه رشنال رز ، پروژه rational rose ، پروژه rational roze ، دانلو پروژه مهندسی نرم ، دانلود پروژه یو ام ال ، دانلود پروژه uml
قالب تمامی فایلها داکیومنت Word می باشد.
===========================
کلمات کلیدی: دانلود پروژه کارآفرینی ، پروژه کارآفرینی ، پروژه کار آفرینی ، پروژه کارافرینی ، پروژه کار افرینی ، پروژه های کارآفرینی ، دانلود پروژه های کارآفرینی ، پروژه های کار آفرینی ، پروژه های کارافرینی ، پروژه های کار افرینی ، طرح کسب و کار ، طرح های کسب و کار ، طرح توجیهی ، طرح های توجیهی ، طرح اقتصادی ، پروژه اقتصادی ، دریافت پروژه های کارآفرینی.
پروژه سیستم کتابخانه
پروژه سیستم حقوق و دستمزد
پروژه سیستم انالیز کارخانه کفش
پروژه سیستم فروشگاه اینترنتی
پروژه سیستم فروشگاه کتاب
پروژه سیستم دبیر خانه دیجیتال
پروژه سیستم بیمارستان
پروژه سیستم ترمینال
جزوه تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم دانشگاه پیام نور
آوریل 7, 2023 از admin
جزوه تایپ شده تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم
دانلود فایل
انواع الگوریتم‌های تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم در دانشگاه پیام نور
فهرست مطالب
انواع الگوریتم‌های تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم در دانشگاه پیام نور
نحوه انجام پروژه‌های تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم در دانشگاه پیام نور
روشهایی برای آشنایی با مباحث تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم در دانشگاه پیام نور
تئوری‌های موجود در جزوه تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم در دانشگاه پیام نور
اهمیت اصول و مفاهیم تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم در دانشگاه پیام نور
نکات قابل توجه برای یادگیری موضوعات تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم در دانشگاه پیام نور
نحوه ارتباط و تعامل بین مباحث تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم در دانشگاه پیام نور
نظریه‌ها و پژوهش‌های مرتبط با تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم در دانشگاه پیام نور
1 نقش تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم در دانشگاه پیام نور در توسعه علم و فناوری
دانشگاه پیام نور از بهترین مراکز حرفه‌ای چارچوب جهت تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم است. با بهره‌گیری از آخرین روشها و روشهای تئوری، این امکان دانشجویان فراهم میشود تا از گونه‌ای عالی از انواع الگوریتم‌های تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم استفاده کنند.
دانشگاه پیام نور به ارائه یک بستر کاربردی و عالی برای تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم اختصاص دارد. با ارائه محیط‌های تجزیه و تحلیل کاربردی، تکنولوژی‌ها و تئوری‌های مورد نیاز، دانشجویان می‌توانند به طور صحیح از انواع الگوریتم‌های تئوری، نابودکننده و همچنین تئوری‌های چند مرحله‌ای استفاده نمایند. همچنین دانشجویان می توانند از انواع الگوریتم‌های کمی و کیفی و نظارت شده استفاده نمایند.
دانشجویان می‌توانند برای مدلسازی متغیرهای مختلف از الگوریتم‌های مختلفی استفاده نمایند که از قبیل الگوریتم‌های بهینه‌سازی، الگوریتم‌های فراخوانی پیشرفته و غیره تشکیل شده‌اند. همچنین از الگوریتم‌های از قبیل تکنیک‌های چند مرحله‌ای، بهینه‌سازی هزینه یا نمونه‌سازی نیز استفاده خواهد شد.
در نهایت، دانشجویان می‌توانند از الگوریتم‌های چند مرحله‌ای برای بهینه‌سازی چالش‌های کارآمد و کاربردی استفاده نمایند، نظیر نمونه‌سازی پویا، محاسبات چند مرحله‌ای و غیره. این نوع الگوریتم‌ها به دانشجویان امکان میدهد تا از روشهای کاربردی و ساده برای بهینه‌سازی و انجام مطالعات مورد نظر خود استفاده کنند.
نحوه انجام پروژه‌های تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم در دانشگاه پیام نور
در دانشگاه پیام نور، پروژه‌های تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم یکی از پروژه‌های مورد نظر برای کسب مهارت‌هایی برای تخصص‌های IT است. این پروژه‌ها برای آموزش مهارت‌های لازم برای طراحی و تحلیل سیستمهای IT جدید و روز، تحقیق و تحقیق است که قطعا برای کسب مهارت‌های بالایی از این تخصص ضروری است.
پروژه‌های تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم و هوشمند قابل ارزیابی و بررسی از محیط‌هایی که نیازمند پیش دانش فنی و معماری نرم‌افزاری میباشند، از جمله آنها است. درس طراحی و تحلیل سیستمها اغلب با الگوریتم‌های کاربردی برای پیاده‌سازی و طراحی سیستمهای پیشرفته، وجود دارد که به آنها توجه ویژه‌ای داده میشود. در دانشگاه پیام نور، درسهای مربوط به تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم توسط اساتید با تجربه ارائه میشود که تمام انواع الگوها، اصول و تکنیک‌های مورد نیاز برای تحقق این سرعت پیشرفته را به دانشجوان ارائه می‌دهند.
در پروژه‌های طراحی و تحلیل سیستم که ارائه می‌شوند، دانشجوان می‌توانند مهارت‌های مختلفی را کسب کنند که شامل مهارت‌های اصلی زیر می‌شوند:
– تحلیل و طراحی استاندارد و معماری نرم‌افزاری.
– تحلیل فنی و شناسایی ساختارهای مختلف یک سیستم.
– تصمیم گیری فنی برای اجرای یک پروژه از طریق انتخاب مناسبترین الگوریتم‌ها.
– طراحی و پیاده‌سازی افزونه‌ها و امکانات پیشرفتهای برای سیستمهای تحت وب.
– طراحی و ارائه راهکارهای بهینه برای رفع مشکلات محاسباتی موجود.
استادان دانشگاه پیام نور تلاش می‌کنند که از طریق ارائه بهترین پروژه‌های تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم دانش بیشتری را برای دانشجوان به دست آورند و آنها را برای تخصص نرم‌افزار آماده کنند.
روشهایی برای آشنایی با مباحث تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم در دانشگاه پیام نور
در روشهایی برای آشنایی با مباحث تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم در دانشگاه پیام نور، اساتید با تخصص بالا و استادان نظیر دکتر فربد نواز، دکتر علی حسینی، دکتر علی کلانتری، و دکتر محمد بهادری بخشی از آن انتخاب می‌کنند. این اساتید در طول سالهای گذشته کارهای بسیاری در حوزه آموزش تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم را انجام داده‌اند و دانشجویان با ارائه درسهایی مانند “سیستمهای هوشمند” و “فناوری اطلاعات پیشرفته” یا “طراحی قالب” را به آشنایی با تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم می‌پردازند.
در ضمن، این سالها کتابخانه دانشگاه پیام نور، با آشنایی با مباحث تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم، کتاب‌ها و منابع مختلفی ارائه می‌کند. دانشجویان همچنین می‌توانند با دسترسی به منابع اینترنتی، مانند آموزشهای فیلمی، آشنا شوند. همچنین، برخی از اساتید دانشگاه در مجموعه‌ای از گروههای کاری و کارگاه‌های نظیر نورون، فناوری پیشرفته، انتخابی، قالب طراحی، استانداردهای الکترونیک و امنیت اطلاعات برای آشنایی با موضوع موردنظر ارائه می‌دهند.
از آنجا کهتجزیه و تحلیل و طراحی سیستم همواره نیاز به به‌روزرسانی و یادگیری مستمری دارد، این دانشگاه همچنین ارائه دوره‌های آنلاین و درسهای کاربردی را فراهم می‌کند؛ و همچنین فرصتهای ارشد و دکتری را نیز فراهم می‌کند تا بتواند دانشجویان را به آشنایی بیشتر با این موضوع در حوزه‌ی تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم هدایت کند.
تئوری‌های موجود در جزوه تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم در دانشگاه پیام نور
در این دوره، نحوه فهم و طراحی سیستم های کامپیوتری به صورت منطقی به شما نشان داده میشود. با توجه به این که سیستم های کامپیوتری به عنوان مجموعه ای از ذخیره سازها، پردازنده ها، دستگاه های هوشمند و شبکه های موجود در حال حاضر، برای تئوری و استفاده از این ابزار برای طراحی یک سیستم مورد استفاده قرار می‌گیرد، باید چندین تئوری را نیز در نظر بگیریم.
ابتدا، نحوه طراحی کامل یک سیستم باید از طریق نحوه کاربرد اولیه پایه ای برای آن به عنوان یک پروژه محاسباتی تعیین شود. این پروژه باید بر اساس تئوری های توصیفی و تئوری کارآیی طراحی شود که به شما کمک می‌کند تا به راحتی سیستم را تعریف کنید و آن را به یک عملکرد معین اجرا کنید.
مثلاً تئوری کارآیی اهداف و تئوری نحوه انجام پروژه ها را نشان میدهد. برای طراحی یک سیستم ابتدا اهداف پروژه باید از طریق انتخاب اهداف سیستمی یا اصلی مشخص شوند و سپس باید تئوری نحوه انجام پروژه ها را مشخص کنید. این تئوری میتواند شامل نحوه استفاده از تکنولوژی‌ها و روشهای مختلف برای اینکه اهداف پروژه را برآورده کنید، باشد.
در دانشگاه پیام نور، همچنین تئوری های مختلف مربوط به طراحی و تحلیل سیستم های کامپیوتری و شبکه ها به عنوان راهکارهای مختلف برای طراحی و تحلیل سیستم پیشنهاد شده است. به عنوان مثال، تئوری نظریه بنیادین نظارت و تئوری نحوه محاسبات انبوه و تئوری انطباق امنیتی به جایگاه بسیار مهمی در طراحی و تحلیل سیستم های کامپیوتری و شبکه ها قرار می‌گیرند.
به همین خاطر، برای طراحی و تحلیل سیستم های کامپیوتری و شبکه ها در دانشگاه پیام نور، فراگیری چندین تئوری بسیار مهم لازم است.
اهمیت اصول و مفاهیم تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم در دانشگاه پیام نور
دانشگاه پیام نور یکی از استاندارد های فعالیت بالا در علوم کامپیوتر و اینترنت است. به منظور توسعه این حوزه، اصول و مبانی تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم های کامپیوتری در این دانشگاه بسیار مهم هستند.
اهمیت اصول و مفاهیم تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم در دانشگاه پیام نور در خصوص اضافه کردن ارزش و مؤلفه هایی است که میتواند به دانشجویان این دانشگاه کمک کند. این مبانی از کلیدی برای مدیریت و استفاده از اطلاعات، نرم‌افزارها و فناوری‌های مختلف میباشد. این اصول در عمل همواره همراه با روشهای آموزشی مناسب و استراتژی‌های علمی برای دانشجویان قابل اعتماد است.
از طرف دیگر، امکان طراحی نرم‌افزارها که کارکردهای آنها به درستی بررسی شوند و با استفاده از بهترین مدل‌هایی که از الگوریتم‌های مختلف بهره‌مند شوند، طراحی شود، میتواند به دانشجویان کمک کند تا نرم‌افزارهای مختلف را برای رفع اشکالات موجود طراحی کنند.
در نهایت، اعتماد به اصول و مبانی تحلیل و طراحی سیستم در دانشگاه پیام نور لازم است. این اصول می‌توانند به دانشجویان در طراحی نرم‌افزارهای امن و پایدار کمک کنند. همچنین این اصول میتواند به افزایش ارزش و مؤلفه‌هایی که به دانشگاه پیام نور اضافه میشود کمک کند.
نکات قابل توجه برای یادگیری موضوعات تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم در دانشگاه پیام نور
نکات قابل توجه برای یادگیری موضوعات تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم در دانشگاه پیام نور، موضوعی است که خود را در آموزش های دانشگاه پیام نور شاید نیاز به آن داشته باشید. فرض کنید که شما می خواهید از این مباحث استفاده کنید؛ پس نکاتی که باید رعایت کنید عبارتند از:
• برای شروع، حتما باید یک دستورالعمل مناسب برای یادگیری موضوعات تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم در دانشگاه پیام نور برای خود تعیین کنید. برای این کار، ابتدا باید به تمامی مباحثی که جزو درس هستند آشنا شوید. پس از آن، باید به آموزش های فشرده، فصل های درس، روش های یادگیری و یا هر نوع فعالیت آموزشی دیگری که در دانشگاه پیام نور برای یادگیری موضوعات مورد نظر موجود است، توجه کنید.
• همچنین، وقتی که از این مباحث استفاده می کنید، حتما باید از منابع ارزشمندی که قابل دسترس هستند استفاده کنید. این منابع می توانند کتاب های کاربردی، کتاب های علمی، مقالات علمی، ویدئوهای آموزشی، نرم افزار های مرتبط و حتی استفاده از اطلاعات موجود در تکنولوژی جدید باشد.
• در انتها، باید مطمئن باشید که مطالب که از آنها استفاده می کنید را درست و به درستی درک می کنید. پس از فهم هر بخش، همیشه بهتر است تمرین کنید و مطالب را با هم پیگیری کنید؛ این کار به شما کمک می کند تا بهترین سطح یادگیری را برای خود به دست آورید.
نحوه ارتباط و تعامل بین مباحث تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم در دانشگاه پیام نور
دانشگاه پیام نور افتتاح مرکز تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم را پذیرفته است که نام این مرکز، مرکز تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم (CATDS) است. CATDS برای ارتباط و تعامل افراد تخصصی از رشته‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. به عنوان یک مرکز مرکز CATDS هدف همکاری و هم‌آغاز را به عنوان یک موضوع است که به طور مشروح و با اهداف اصلی، میتواند به دانشجویان، فعالان حوزه فناوری به شکل کاملی از طراحی سیستم و تحلیل و تجزیه بسیار بیشتر برای مطالعات و برنامه‌های برنامه‌ریزی کمک خواهد کرد.
در کنار این، مرکز CATDS از واحدهای علمی و کاربردی تجاری استفاده نموده است تا به تمام ابعاد تحلیلی و طراحی سیستم کمک کند. در این مرکز، اهداف اصلی مشخص شده است که در آن ابزارهای بر بستر پایدار و نرم افزارهای متن باز را برای ارتباط و تعامل بین مباحث تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم در دانشگاه پیام نور ارائه میدهد. این به ارزش اضافه ای از نظر نمونه ها، نحوه همکاری و پیاده سازی را به دانشجویان ارائه میدهد. همچنین، این مرکز تلاش خود را می‌کند تا با ترویج استفاده از ابزارها و نرم افزارهای متن باز، از طراحی سیستم تا تحلیل و تجزیه ارتباط و تعامل بین مباحث را برای کاربران بهتر کند.
نظریه‌ها و پژوهش‌های مرتبط با تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم در دانشگاه پیام نور
دانشگاه پیام نور هم اکنون معتبرترین دانشگاه علوم پزشکی و مهندسی در ایران محسوب میشود. با توجه به ضرورت پرورش کارکنان مجرب، دانشگاه پیام نور به نظریه‌ها و پژوهش‌های مرتبط با تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم فقط در آخرین سالها پرداخته و به طور گسترده از آن استفاده می‌کند.
نظریه‌های مرتبط با تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم به دانشجویان و متخصصین علوم کامپیوتری اطلاعات را می‌دهند که به آنها کمک می‌کند تا به‌دست آورند چگونه سیستمهایی را که به شکل انتظاری کار نمی‌کنند تجزیه و تحلیل کنند. همچنین آنها به دانشجویان اجازه میدهد تا سیستمهای جدید و پیشرفته‌تری را با استفاده از مدلهای مختلف، موتورهای تجزیه و تحلیل، الگوریتم‌ها و دیگر روشهای طراحی ساختاری سیستم طراحی کنند.
در دانشگاه پیام نور، اعضای هیئت علمی نظریه‌های مرتبط با تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم را در آخرین سالها پژوهش داده‌اند. با استفاده از مدلهای مختلف از جمله نظریه‌های طراحی کاربردی و نظارت، نظریه ابرگروه‌ها، نظریه مدلسازی مرورگری و برنامه‌نویسی، همچنین استفاده از الگوریتم‌های تجزیه و تحلیل برای تحلیل سیستمها و طراحی آنها، پژوهشگران دانشگاه پیام نور اقدام به بهبود عملکرد و پیشرفت سیستمها کرده‌اند. نتایج پژوهش توسط دانشجویان، محققان و متخصصین علوم کامپیوتری در سالهای اخیر انجام داده شده و کاربرد های قابل اطمینان این نظریه‌ها برای بهبود سیستمهای برنامه‌نویسی، امنیت اطلاعات و داده‌ها، انجام تجزیه و تحلیل داده‌ها و طراحی گرافیک سیستم مشاهده شده است.
1 نقش تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم در دانشگاه پیام نور در توسعه علم و فناوری
در دانشگاه پیام نور، نقش تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم کاربردی مهمی در توسعه علم و فناوری دارد. این روش مهم یک راه حل ایده آل برای توسعه محصولات و خدمات سلامت و عصبانیت یافته در نهادهای پزشکی و مراکز تحقیقاتی است. تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم یک مرحله حیاتی در فرآیند توسعه محصولات است. این مرحله با تحلیل و تجزیه مشکلات، پیدا کردن راه حل هایی برای تجاوز مشکلات و نمونه گیری از مشکلاتی که ممکن است به وجود آید، شروع می شود. سپس، تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم به عنوان یک روش برای بررسی وطراحی و تولید نرم افزار سفارشی تقریبا برای هر سازنده ای می تواند دلهره آور باشد، به خصوص اگر سابقه فنی نداشته یا به طور کامل با مراحل توسعه نرم افزار آشنا نباشید، بیشتر از آن نیز دلهره آور است.
خبر خوب این است که اگر فرد متخصصی را برای تولید نرم افزار استخدام کردید، لزوما نیازی به این که خودتان هم بنشینید و به یادگیری نحوه تولید نرم افزار بپردازید، ندارید. با این حال، بهتر است که ایده ای از روند کار داشته باشید و بدانید که چه مراحلی را برای توسعه نرم افزار در طول پروژه طی می کنید؟با دانستن این اطلاعات می دانید که چه انتظارهایی از نرم افزار داشته باشید و کجا باید واکنش نشان دهید. و حتی بهتر است که درباره زبان برنامه نویسی آینده دار و نرم افزاری که برای تولید نرم افزار نیاز است اطلاعات داشته باشید.
اگر زمان کافی برای مطالعه متن ندارید…. شما دوستان میتوانید مجموعه اطلاعات گفته شده در این صفحه را در پادکست ما گوش دهید
پخش‌کننده صوت
00:00
00:00
برای افزایش یا کاهش صدا از کلیدهای بالا و پایین استفاده کنید.
تولید نرم افزار سفارشی
نرم افزار سفارشی
با این که که یک پروژه، منحصر به فرد و تک است، اما پروسه تولید نرم افزار معمولا برای همه پروژه ها یکسان است. هر پروژه رابطه ای بین تیم برنامه نویسی و مشتری است. زمانی که با این ۵ مرحله تولید نرم افزار آشنا شدید، کمتر احساس خطر می کنید و راحت تر با تولید نرم افزار پیش می روید.
مراحل تولید نرم افزار سفارشی
مرحله اول تولید نرم افزار: آنالیز
یک تصور غلط رایج در بین صاحبان مشاغل این است که مهمترین مرحله تولید نرم افزار شامل طراحی و کدنویسی است. درست است که طراحی خوب و یک کدنویسی صحیح بسیار مهم است؛ ولی اگر این نرم افزار متناسب با نیازهای تجاری شما نباشد، نتیجه این طراحی خوب و کافی نخواهد بود.
در واقع، مرحله تجزیه و تحلیل مهمترین مرحله در تولید نرم افزار است. تیم های توسعه نرم افزار به این مرحله توجه بسیاری می کنند. فراتر از تولید نرم افزاری که به زیبایی طراحی شده باشد، همچنین کاربر پسند و بدون اشکال باشد، شما به ابزاری نیاز دارید که بتواند سرمایه و بازده آن را به شما بازگرداند. به طور مثال در نرم افزار های قرض الحسنه باید به تمامی بخش ها از بازگشایی حساب و کار با آن تا بستن حساب در نرم افزار قرض الحسنه توجه کرد و دید که آیا برای کاربران کار با آن آسان است یا خیر؟
در طول این مرحله، ما وقت خود را صرف یادگیری فرآیندهای تجاری، چالش ها، اکوسیستم های فنی و اهداف می کنیم. پس از جمع آوری این اطلاعات، اهداف و دامنه کار را مشخص کنید.
برخی از علائم هشدار دهنده که نشان می دهد این مرحله به خوبی اجرا نشده، به صورت زیر است:
زمانی که برنامه نویس برای شناخت کسب و کار شما و پروسه آن، تلاش کافی نکرده باشد.
مطمئن هستید که ساخت نرم افزار مشکل شما را حل نمی کند.
برنامه نویس زمان و برنامه ریزی کاری به شما نمی دهد.
مرحله دوم: طراحی
هنگامی که مشخص کردید برای تولید نرم افزار سفارشی خود، چه اهدافی دارید و چه نتایجی انتظار دارید، همچنین مشخص کردید که دامنه کار تولید نرم افزار باید چگونه باشد، زمان طراحی نرم افزار رسیده است.
در فاز طراحی، شما و تیم تولید نرم افزار، مشخص می کنید که چه نیازهایی دارید، چگونه به نظر برسد و زمانبندی توسعه چگونه باشد. در این مرحله جریان کارهای نرم افزار ترسیم می شود، مشخص می شود که از چه دیتابیسی استفاده شده و نیاز به ایجاد یک مدل دیتا است.
از علائم هشدار دهنده در مرحله دوم:
برنامه نویس وعده های زیادی می دهد.
تیم شما درگیر تصمیم گیری ها در زمینه طراحی نمی شود.
هیچ برنامه ای برای در ارتباط بودن با شما ندارند.
طراحی نرم افزار
طراحی نرم افزار
مرحله سوم: کدنویسی
زمانی که تمام نیازمندی ها و اطلاعات مربوطه برای تولید نرم افزار مشخص شد و نقشه آن کشیده شد، حال زمان کدنویسی آن است. حتما باید توجه کنید که کدنویسی زودتر از دو مرحله دیگر شروع نشود.
قبل از نوشتن کد، باید تمام طرح ها ریخته شود. در این فاز، تمام مراحل می تواند به مراحل کاری کوچکتر تقسیم شوند. به آرامی پیش رفتن، این اجازه را به شما می دهد تا هر مرحله را بررسی کرده و از آن ها فیدبک بگیرید.
در واقع یک کشتی کوچک ساخته می شود، زمانی که از شناور شدن آن اطمینان حاصل شد، کشتی بزرگتری ساخته می شود. زمانی که شما در حال ساخت این کشتی هستید، باید با برنامه نویس در ارتباط باشید. داشتن جلسات، تماس های تلفنی و دیگر کانال های ارتباطی می تواند به شما کمک کند.
از علائم هشدار دهنده در مرحله سوم:
هیچ ابزاری برای پیگیری پیشرفت کار خود ندارد.
ارتباط با شما در طول کار کم است یا اصلا با شما ارتباطی نمی گیرند.
مرحله چهارم: آزمایش
آزمایش متداوم نرم افزار در طول کد نویسی و تولید نرم افزار به شما کمک می کند تا با مشکلات کار آشنا شوید و به حل آن بپردازید. تست کردن مرحله به مرحله، باعث می شود که در مراحل بعدی دچار مشکل نشوید.
همچنین قبل از اجرای نرم افزار، باید در مرحله نهایی، آزمایش انجام داد. در این مرحله، گروهی از کاربران برای آزمایش محصول انتخاب می شوند تا بازخورد خود را به تیم نرم افزار برگردانند. آزمایش کاربر برای مشخص کردن مشکلاتی که برنامه نویسان متوجه آن نمی شوند، بسیار اهمیت دارد.
از علائم هشدار دهنده در مرحله چهارم:
تیم شما در فاز آزمایش کردن دخیل نیست.
آزمایش را تنها برای پایان کار می گذارند.
مرحله پنجم: نصب و اجرا
سرانجام، وقت آن رسیده است که نرم افزار سفارشی جدید و کاربردی خود را به بازار عرضه کنید. این مرحله از تولید با فشار دادن یک دکمه انجام نمی شود. این اجراشدن باید مرحله به مرحله انجام شود.
ابتدا، کارکنان شما باید نحوه استفاده از آن را آموزش ببینند و این که چگونه می توان آن را پشتیبانی کرد؛ سپس، نرم افزار برای تمام کاربران منتشر شود (کاربران شرکت، مشتری و هرکس دیگر).
زمانی که قرار است نرم افزار شما اجرا شود، مطمئن باشید که یکی از افراد تیم برنامه نویس، آنجا باشد، تا اگر مشکلی ایجاد شد، بتواند آن را برطرف کند. این مرحله زمانی کامل می شود که نرم افزار به صورت موفقیت آمیزی اجرا شده و استفاده شود.
از علائم هشدار دهنده در مرحله پنجم:
قرارداد شما با تیم برنامه نویسی پشتیبانی را پوشش ندهد.
بعد از ساخت نرم افزار، آموزش آن را پوشش ندهند.
نگهداری از نرم افزار
فقط به این دلیل که تمام مراحل نرم افزار به پایان رسیده است، بدین معنی نیست که روند کار به پایان رسیده است. برای اطمینان از این که نرم افزار به خوبی کار کند باید برنامه ای برای نگهداری آن وجود داشته باشد.
به عنوان یک مشتری، شما باید در کل روند تولید مشارکت داشته باشید. در هیچ سناریویی، نبود جلسات در حین ساخت نرم افزار توجیه ندارد. تولید نرم افزار سفارشی فرآیندی است که نیاز به مشارکت و برنامه ریزی دارد. همین جلسات به شما کمک می کند تا نرم افزار از ایده به نتیجه مورد نظر برسد.